Ян Твардоўскі

	Ян Твардоўскі
	Ян Якуб Твардоўскі
	Варшава, сакавік 2000
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Jan Twardowski
Нарадзіўся	1 чэрвеня 1915; Варшава, Польшча
Памёр	18 студзеня 2006 (90 гадоў); Варшава, Польшча
Пахаваны	Пантэон вялікіх палякаў[d];
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэт
Гады творчасьці	з 1933
Жанр	паэзія
Мова	польская мова і лацінская мова
Узнагароды	Polonia Mater Nostra Est[d] (1999) Q116865339? (1980) Totus Tuus Award[d] (2001) Ikar[d] (2000) ганаровы доктар Люблінскага каталіцкага ўнівэрсытэту[d] (1999) ганаровае грамадзянства[d] (2003) Władysław Reymont Literary Award[d] (1996) Узнагарода сталічнага горада Варшавы[d] (2005)
Подпіс
	Ян Твардоўскі ў Вікісховішчы

Ян Яку́б Твардо́ўскі (1 чэрвеня 1915, Варшава — 18 студзеня 2006, Варшава) — знакаміты польскі паэт, вядучы прадстаўнік сучаснай рэлігійнай лірыкі але, як ён сам казаў пра сябе, быў найперш сьвятаром каталіцкай царквы.

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Твардоўскі.

Біяграфія рэдагаваць

Ян Якуб Твардоўскі нарадзіўся 1 чэрвеня 1915 году ў Варшаве ў сям’і Яна Твардоўскага і Анелы Марыі Кандэрскай. Некалькімі тыднямі пазьней сям’я вымушана была перабрацца ў Расею (ішла Першая сусьветная вайна). Праз 3 гады яны вярнуліся назад у Варшаву. У 1927 годзе, па сканчэньні пачатковай школы, Ян стаў вывучаць матэматыку і прыродныя навукі ў гімназіі, якую скончыў у 1935 годзе.

У 1932 годзе Твардоўскі пачаў супрацу з гімназічнай моладзевай газэтай Kuźnia Młodych. У ёй ён займеў уласную калёнку, дзе пісаў вершы, апавяданьні, інтэрвію зь пісьменьнікамі, і г. д.

Пасьля гімназіі Ян Твардоўскі здаў экзамэны ў Варшаўскі ўніверсытэт на літаратуразнаўчае аддзяленьне. У 1937 ён выдаў сваю першую кнігу вершаў.

Падчас Другой сусьветнай вайны прымаў удзел у падпольным руху Арміі Краёвай і змагаўся ў Варшаўскім паўстаньні.

Пасьля вайны ён паступіў у сэмінарыю і пачаў вывучаць тэалёгію ў тым жа Варшаўскім універсытэце. Стаў сьвятаром у 1948. У 1959 атрымаў пасаду рэктара ў адным з варшаўскіх касьцёлаў. Друкаваўся ў папулярным польскім часопісе Tygodnik Powszechny. Атрымаў вядомасьць у 1960 апасьля выданьня першага зборніка паэзіі Znak ufności. У 1980 атрымаў узнагароду імя Робэрта Грэйвза ад ПЭН клюбу, у 1996 Ордэн Усьмешкі, у 2000 прэмію IKAR, і ў 2001 прэмію TOTUS, вядомую як 'каталіцкі Нобэль'.

Ян Твардоўскі памёр 18 студзеня 2006 году ў Варшаве.

Творчасьць рэдагаваць

Твардоўскі пісаў кароткія, простыя вершы, гумарыстычныя, часам з прастамоўнымі словамі і выразамі. Яго творчасьць аб’ядноўвае тонкія назіраньні за навакольлем і філязофскія рэфлексіі.

За сваю дзейнасьць Твардоўскі атрымаў вялікую колькасьць узнагарод.

Бібліяграфія рэдагаваць

Wiersze (1959);
Znaki ufności (1970);
Zeszyt w kratkę (1973);
Poezje wybrane (1979);
Niebieskie okulary (1980);
Rachunek dla dorosłego (1982);
Który stwarzasz jagody (1984, 1988);
Na osiołku (1986);
Nie przyszedłem pana nawracać (1986);
Sumienie ruszyło (1989, 1990);
Tak ludzka (1990);
Stukam do nieba (1990);
Nie bój się kochać (1991);
Niecodziennik (1991);
Nie martw się (1992);
Tyle jeszcze nadziei (1993);
Krzyżyk na drogę (1993);
«Разам з Табою» (2012) зборнік вершаў перакладзены па-беларуску.

Беларускія пераклады рэдагаваць

Вершы на беларускую мову пераклалі Хрысьціна Лялько^[5] і Данута Бічэль^[6].

Разам з Табою: выбраныя вершы / Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2011. — 309 с., [8] л. іл.
Першая камунія з белым бантам / Ксёндз Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2013. — 90 с.
Ад вуха да вуха: пра ўсмешку і радасць: [апавяданні] / ксёндз Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2014. — 138 с.
Вазьмі свой крыж. Разважанні Крыжовага шляху: пераклад с польскай / кс. Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2015. — 129, [1] с.
Кубак з адным вухам / кс. Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2016. — 145 с.
Перакажыце гэта далей: выбраныя вершы / Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2018. — 127 с.
Гэтыя тры…: выбар вершаў і думак пра веру, надзею і любоў / Ян Твардоўскі. — Мінск : ПРО ХРЫСТО, 2019. — 171 с.
Вясёлы дзень для нас настаў, або Пра тое, хто такі велікодны баранак / кс. Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2020. — 76 с.
Да Маці Божай: вершы / Ян Твардоўскі. — Мінск : Про Хрысто, 2021. — 119 с.

Крыніцы рэдагаваць

^ ^а ^б Jan Jakub Twardowski // Польскі біяграфічны інтэрнэт-слоўнік (пол.)
^ https://web.archive.org/web/20070929102829/http://www.warsawvoice.pl/view/10542/
^ ^а ^б https://culture.pl/pl/tworca/jan-twardowski
^ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (фр.): плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
^ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
^ Данута Бічэль. 75 гадоў з дня нараджэння

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Абраныя вершы(недаступная спасылка)

Гэта — накід артыкула пра пісьменьніка альбо пісьменьніцу. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[_7ac7c571c88706db-1] а ^б Jan Jakub Twardowski // Польскі біяграфічны інтэрнэт-слоўнік (пол.)

[_9474bde39ab79421-2] ttps://web.archive.org/web/20070929102829/http://www.warsawvoice.pl/view/10542/

[_2290bbb7b65b3c87-3] а ^б https://culture.pl/pl/tworca/jan-twardowski

[_baece47c6199da07-4] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (фр.): плятформа адкрытых зьвестак — 2011.

[5] Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.

[6] Данута Бічэль. 75 гадоў з дня нараджэння

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]