Э́дўард Джо́зэф Сно́ўдэн (нар. 1983, Элізабэт Сіці, штат Паўночная Караліна, ЗША) — супрацоўнік выведкі ЗША, які ўцёк у Расею ў 2013 годзе.

Эдўард Сноўдэн
анг. Edward Joseph Snowden
Род дзейнасьці Сыстэмны адміністратар
Дата нараджэньня 21 чэрвеня 1983 (40 гадоў)
Месца нараджэньня Элізабэт Сіці, штат Паўночная Караліна, ЗША
Грамадзянства Сьцяг ЗША ЗША
Месца вучобы
Занятак сыстэмны адміністратар, выведнік, ахоўнік, інфарматар, дысыдэнт, спэцыяліст у галіне інфарматыкі, аналітык выведкі
Месца працы
Псэўданімы CITIZENFOUR
Бацька Лоні Сноўдэн
Маці Элізабэт Сноўдэн
Жонка Ліндсі Мілз (зь 2017 году)
Дзеці 1
Узнагароды
Подпіс Выява аўтографу

У 2006—2009 гадах працаваў тэхнічным асыстэнтам Цэнтральнай разьведвальнай управы ЗША, у тым ліку з сакавіка 2007 году пад дыпляматычным прыкрыцьцём у Прадстаўніцтве ЗША пры ААН у Жэнэве (Швайцарыя). У 2009—2013 гадах быў падраднікам Агенцтва нацыянальнай бясьпекі ЗША праз прыватныя прадпрыемствы. Спачатку па найме «Дэл» (Раўнд-Рок, штат Тэхас) займаўся абаронай кампутарных сетак ад кітайскіх хакераў на амэрыканскай авіябазе Ёкота ў Японіі, што на захад ад Токіё. У 2011 годзе вярнуўся ў ЗША, дзе ў штаце Мэрылэнд год працаваў вядучым тэхнолягам «Дэл» па падрадзе ЦРУ. У сакавіку 2012 году быў накіраваны на базу АНБ Кунія на гавайскім востраве Оаху, дзе працаваў паводле дамовы з «Буз Ален Гамільтан» (Маклін, штат Вірджынія). У пачатку чэрвеня 2013 году Сноўдэн перадаў газэтам The Guardian і The Washington Post сакрэтную інфармацыю АНБ, якая тычылася татальнага сачэньня амэрыканскіх спэцслужбаў за інфармацыйнымі камунікацыямі паміж грамадзянамі шматлікіх дзяржаваў па ўсім сьвеце, пры дапамозе існых інфармацыйных сетак і сетак сувязі, уключаючы зьвесткі пра праект PRISM, а таксама X-Keyscore і Tempora[3].

У сувязі з гэтым у ЗША 14 чэрвеня 2013 г. яму былі завочна прад’яўленыя абвінавачваньні ў шпіянажы й выкраданьні дзяржаўнай уласнасьці[4][5]. Абвешчаны амэрыканскімі ўладамі ў міжнародны вышук[6]. Неўзабаве бег з ЗША спачатку ў Ганконг, затым у Расею, дзе прабыў больш за месяц ў транзытнай зоне аэрапорту «Шарамецьцева» й атрымаў часавае сховішча. У наш час (жнівень 2013 г.) пражывае ў Расеі за межамі Масквы; яго дакладнае месцазнаходжаньне не выдаецца зь меркаваньняў бясьпекі. Паводле падлікаў Міністэрства абароны ЗША, у якасьці супрацоўніка выведкі Сноўдэн скапіяваў каля 1,7 млн файлаў пра выведвальную дзейнасьць Узброеных сілаў ЗША. Большасьць файлаў тычылася бягучай дзейнасьці Арміі ЗША, а таксама Вайскова-марскіх і Вайскова-паветраных сілаў ЗША[7].

Крыніцы рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць