Хартыя-08
Хартыя 08 (па-кітайску: 零八宪章/零八憲章 Шаблён:Мова-pi) — маніфэст, які падпісалі 350 прадстаўнікоў інтэлігенцыі Кітаю ў 2008 годзе з патрабаваньнем рэформаў і дэмакратызацыі краіны. Быў надрукаваны 10 сьнежня 2008, у 60-ю гадавіну падпісаньня Дэклярацыі Правоў Чалавека. Хартыя 08 паўтарае тытул Хартыі 77, антысавецкага маніфэсту чэхаславацкіх дысыдэнтаў у 1977 годзе.
Адзін з аўтараў Хартыі 08, Лю Сяобо, быў арыштаваны за некалькі дзён да выданьня Хартыі, а пазьней атрымаў Нобэлеўскую прэмію міру.
На сёняшні дзень больш за 10 000 чалавек у Кітаі і па-за ягонымі межамі падпісалі Хартыю[1][2][3].
Пастулаты маніфэсту рэдагаваць
- Новая Канстытуцыя
- Падзел улады
- Дэмакратызацыя ўлады
- Незалежныя суды
- Публічны кантроль дзяржаўных чыноўнікаў
- Гарантыя правоў чалавека
- Дэмакратычныя выбары дзяржаўных чыноўнікаў
- Роўнасьць гораду і вёскі
- Свабода аб’яднаньняў
- Свабода сходаў
- Свабода слова
- Свабода рэлігіі
- Адукацыя абывацельская
- Абарона прыватнай уласнасьці
- Рэформа падаткаў і фінансаў
- Сацыяльнае страхаваньне
- Ахова асяродзьдзя
- Фэдэрацыйная рэспубліка
- Праўда ў прымірэньні
Глядзіце таксама рэдагаваць
Крыніцы рэдагаваць
- ^ A Nobel Prize for a Chinese Dissident, The New York Times, September 20, 2010
- ^ Why China’s leadership should talk to the Charter 08 movement, Washington Post, January 30, 2009.
- ^ Small green shoots of rebellion among ordinary Chinese, Irish Times, January 31, 2009.