Стары Дворац
Стары́ Дво́рац[2] — вёска ў Бераставіцкім раёне Гарадзенскай вобласьці. Уваходзіць у склад Бераставіцкага сельсавету.
| Стары Дворац | |
| трансьліт. Stary Dvorac | |
.jpg)
| |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Гарадзенская |
| Раён: | Бераставіцкі |
| Сельсавет: | Бераставіцкі |
| Насельніцтва: | 500 чал. (2009)[1] |
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 1511 |
| Паштовы індэкс: | 231776 |
| Нумарны знак: | 4 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 53°19′0″ пн. ш. 24°11′0″ у. д. / 53.31667° пн. ш. 24.18333° у. д.Каардынаты: 53°19′0″ пн. ш. 24°11′0″ у. д. / 53.31667° пн. ш. 24.18333° у. д. |
Стары Дворац на мапе Беларусі ±   Стары Дворац | |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |
Гісторыя рэдагаваць
У XVI—XVIII ст. маёнтак Стары Дворац уваходзіў у склад Ваўкавыскага павету Наваградзкага ваяводзтва. У XVI ст. належаў эпіскапу луцкаму Паўлу Гальшанскаму, пазьней ім валодаў нехта Рымбовіч ці Рамбовіч, дваранін каралеўскага двара. Яго нашчадкі прадалі маёнтак Ардахоўскім. У канцы XVII ст. Стары Дворац быў уласнасьцю Сапегаў, а ў 1712 годзе гаспадаром маёнтку стаў канюшы ВКЛ Данііл Выкоўскі. У 2-й палавіне XVIII ст. тут ужо былі ўладаньні Юзафа Аляксандра Ябланоўскага (1711—1777), ваяводы наваградзкага, а потым яго жонкі Францішкі з дому Варанецкіх.
Ад яе нашчадкаў у 1810 г. сядзібу купіў Тадэвуш Бутаўт-Анджайковіч, яго нашчадкі валодалі маёнткам да верасьня 1939 году. У пачатку XX ст. уладальнікам Старога Дворцу і фальварку Ўладысін быў Леан Анджайковіч (памёр у 1924 годзе). Ня маючы сваіх дзяцей, ён пакінуў у спадчыну ўладаньні пляменьніцы Ядвізе Мацкевіч. Яна і была апошняй гаспадыняй сядзібы.
Да 2013 году ўваходзіў у склад Пархімаўскага сельсавету[3].
Маёнтак рэдагаваць
Ёсьць зьвесткі, што неўзабаве пасьля набыцьця сядзібы ў 1810 годзе яе новы ўладальнік Тадэвуш Бутаўт-Анджайковіч пабудаваў там вялікі аднапавярховы палац, будаўнічым матэрыялам для якога быў мясцовы лес. Будынак стаяў на схіле, таму падмурак з параднага боку быў значна ніжэйшы, за тыльны. Дом складаўся з трох частак, у архітэктурным пляне нагадваў літару П. Да сярэдняй прамавугольнай часткі на яе канцах пэрпэндыкулярна былі прыбудаваны два аднолькавыя бакавыя крылы. Паміж імі па ўсёй цэнтральнай частцы знаходзіўся доўгі ганак з плоскім дахам на 6 калёнах. З тыльнага боку да будынка прымыкала такой жа даўжыні адкрытая тэраса. Звонку сьцены былі не пафарбаваны і не атынкаваны, толькі калёны ганку і налічнікі вакон і дзьвярэй былі пафарбаваны ў белы колер і пакрыты лякам. Сярэднюю частку будынку пакрываў двухсхільны гонтавы дах, бакавыя часткі — двухсхільны дах з пакатым зрэзам на франтоне.
Аб інтэр’еры ў самім палацы захаваліся агульныя зьвесткі. У яго сярэдняй частцы разьмяшчаліся жылыя пакоі гаспадароў, заля для прыёмаў. У бакавым крыле былі гаспадарчыя памяшканьні: гардэробная, сталовая, кладоўка, пакоі для прыслугі. У другім крыле разьмяшчаліся пакоі для гасьцей. У палацы было шмат карцін, хрусталю, парцаляны. У час 1-й сусьветнай вайны з прыбліжэньнем фронту ўсё гэта было вывезена на ўсход і бясьсьледна зьнікла. Гэтаму паспрыяла і грамадзянская вайна. Можна меркаваць, што творы мастацтва знаходзяцца ў запасьніках расейскіх музэяў і ў прыватных калекцыях.
Перад палацам знаходзіўся вялікі авальны газон, абсаджаны дэкаратыўнымі кустамі. Такі ж газон быў і з тыльнага боку, а навокал разьмяшчаўся вялікі парк зь векавымі дрэвамі зьмешаных парод зь ліпавымі алеямі і вастралістымі высокімі таполямі. Гонарам сядзібы была аранжарэя, што знаходзілася ў парку і ў якой да 1914 году вырошчвалі экзатычныя расьліны. Пасьля Другой сусьветнай вайны вайны ў палацы некаторы час разьмяшчаліся дзіцячы дом, школа, кантора мясцовага калгасу.
Насельніцтва рэдагаваць
- 2009 год — 500 чалавекі[1]
- 1999 год — 458 чалавек
Інфармацыя для турыстаў рэдагаваць
- Фальварак
- Прысядзібны парк пры былой сядзібе Бутаўт-Андрэйкавічаў
Крыніцы рэдагаваць
- ^ а б Колькасьць насельніцтва Беларусі на кастрычнік 2009 году
- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2004. — 469 с. ISBN 985-458-098-9. (pdf) С. 119
- ^ Решение Гродненского областного Совета депутатов от 18.10.2013 N 264 О некоторых вопросах административно-территориального устройства Берестовицкого района Гродненской области