Лідзія Вакулоўская
Лідзія Вакулоўская (20 лютага 1926, г. Сноўск, Чарнігаўская вобласьць, УССР — 28 жніўня 1991, Сноўск (былы Шчорс), Чарнігаўская вобласьць, Украіна)— празаік, сцэнарыстка, у другой палове 1960-х перасьледавалася і трапляла пад цэнзурныя рэпрэсіі.
| Лідзія Вакулоўская | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзілася | 20 лютага 1926[1] |
| Памерла | 28 жніўня 1991[1] (65 гадоў) |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | літаратар, сцэнарыстка |
Жыцьцяпіс рэдагаваць
У 1945 скончыла сярэднюю школу, пасьля паступіла ў Кіеўскую школу кінаактораў, пасьля закрыцьця школы ў 1948 годзе перавялася на расейскае аддзяленьне акторскага факультэту Кіеўскага тэатральнага інстытуту. Па заканчэньні атрымала накіраваньне ў Адэскі тэатар расейскай драмы (1952). У 1954 пераехала на Чукотку, з гэтага часу пачала выступаць у друку, працавала ў рэдакцыі газэты «Заря Севера», потым у Калінінградзе ў газэце «Калининградская правда». У 1963 па яе сцэнары пастаўленая камэдыя «Лушка» на Кіеўскай кінастудыі.
Сябра СП СССР з 1963 году, у беларускай пісьменьніцкай арганізацыі з 1965 году.
У сувязі зь пераводам мужа Сяргея Вінаградава на новую работу ў 1965 апынулася ў Менску, перайшла на творчую працу. У Беларусі пачала друкавацца з 1966 у часопісе «Нёман»: апавяданьні «В пургу» (1966), «Таюнэ» (1967). На кінастудыі «Беларусьфільм» выйшаў фільм «Саша-Сашачка» (1966) паводле яе сцэнару.
На кватэры Вакулоўскай рэгулярна зьбіралася вольнадумная інтэлігенцыя Менску. Як высьветлілася пазьней, у гэты своеасаблівы клюб пранік агент КГБ Зоя Б.
З 1967 году перасьледуецца з боку КГБ і трапляе пад цэнзурныя рэпрэсіі, раскручваецца «справа Вакулоўскай». Пісьменьніцу абвінавачваюць у спробах перадаць на Захад для публікацыі свае творы, распаўсюджваньні забароненай літаратуры, закліках да тэрору і антысавецкай прапагандзе. Пётар Машэраў, выступаючы на партактыве, з гэтай нагоды заявіў, што «кампэтэнтныя органы ўскрылі антысавецкі нарыў», што з «асобамі, якія рэгулярна наведвалі кватэру сябры Саюзу пісьменьнікаў Л.Вакулоўскай, дзе сыстэматычна наладжваліся п'янкі ды вяліся злобныя антысавецкія размовы», пачалі праводзіцца прафіляктычныя размовы. Зь лістападу 1967 сябры і калегі В. (у тым ліку — Валянцін Тарас) таксама дапытваюцца ў КГБ і доўгі час перасьледуюцца.
У 1988 Вакулоўская піша кнігу пра сталінскія рэпрэсіі «Вольфрам - металл твёрдый».
Крыніцы рэдагаваць
- ^ а б Вакуловская Лидия Александровна // https://www.biografija.ru/biography/vakulovskaya-lidiya-aleksandrovna.htm
Літаратура рэдагаваць
- Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: БелЭн, 1992—1995. Т. 1. — Менск, 1992. С. 500-501;
- Тарас В. На острове воспоминаний // Нёман. 1998, № 5. С. 83-95.
- Вакулоўская Лідзія // Дэмакратычная апазыцыя Беларусі (1956—1991). Пэрсанажы і кантэкст. Даведнік / Пад рэд. А. Дзярновіча. — Менск: Архіў Найноўшае Гісторыі, 1999. — 181 с. ISBN 985-6374-08-1.