Лен

Лен (па-нямецку: Lehn ад ням. leihen — «займаць») — зямельнае ўладаньне (ленны маёнтак), якім фэадал (леньнік) валодаў на пэўных умовах. У Вялікім Княстве Літоўскім і Рэчы Паспалітай у XVI—XVIII стагодзьдзях ленныя маёнткі дараваліся каралём за заслугі на ваеннай службе, як правіла, да сьмерці трымальніка. Трыманьне такога маёнтку было зьвязана з шэрагам абмежаваньняў. Здаць ленны маёнтак у арэнду ці пакінуць яго можна было толькі са згоды манарха. Яго продаж забараняўся. Практыкаваўся звычай, што шляхціц, які слушна абвінавачваў уладальніка лену ў яго няправільным адчужэньні, меў права на атрыманьне гэтага маёнтку.

Зьяўляецца сынонімам фэоду. Першапачаткова тэрмін «лен» азначаў тое ж, што і «бэнэфіцыі», гэта значыць умоўныя ўладаньні на часовы тэрмін. З XII стагодзьдзя лен становіцца спадчынным уладаньнем буйнога фэадала больш дробнага, то бок прымае рысы фэоду. У хадзе ленных уладаньняў канчаткова склалася герархічная сыстэма фэадальнага землеўладаньня ў Заходняй Эўропе.

У сярэднявечнай Нямеччыне першапачаткова тое ж, што бэнэфіцыі, затым тое ж, што фэод. Часам ужываецца і ў дачыненьні да аналягічнага інстытуту іншых краінаў.

Глядзіце таксама

• Бэнэфіцыі
• Чынш
• Чыншавік
• Ключ
• Фэод
• Ляндграф
• Маркграф
• Асада
• Лэн

Літаратура

• за ред. академіка АН УРСР Мельничука О. С., «Словник іншомовних слів», м. Київ, 1985 р., с. 486;
• «Сярэднявечныя гістарычныя крыніцы Усходу і Захаду»;
• Іналджик Г., «Османська імперія: Класична доба (1300—1600)», м. Київ, «Критика», 1998 г., 287 с;
• Kutrzeba S., «Historia ustroju Polski w zarysie», Lwów, 1914, T. 1, S. 24;
• «Volumina legum», T. 2 , S. 164;
• Храмцев Д. В., «Феодализм на Руси»
• «Политическое устройство феодальных государств времён»
• «Акты издаваемые Виленскою Археографическою Комиссиею для разбора Древних Актов», г. Вильна, 1865—1915 г., том I—XXXIX.