Касьцёл Сьвятога Аляксея (Сялец)

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Касьцёл Сьвятога Аляксея (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятога Аляксея
Касьцёл Сьвятога Аляксея
Краіна	Беларусь
Вёска	Сялец
Каардынаты	52°34′56″ пн. ш. 24°51′41″ у. д. / 52.58222° пн. ш. 24.86139° у. д. / 52.58222; 24.86139Каардынаты: 52°34′56″ пн. ш. 24°51′41″ у. д. / 52.58222° пн. ш. 24.86139° у. д. / 52.58222; 24.86139
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Пінская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	нэаготыка
Аўтар праекту	Вільгельм Срока^[d]^[1]
Першае згадваньне	1471
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Сьвятога Аляксея на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятога Аляксея
Касьцёл Сьвятога Аляксея на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвято́га Аляксе́я — помнік архітэктуры пачатку XX ст. у Сяльцы. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка, на гістарычным Рынку^[a]. Дзейнічае. Твор архітэктуры нэаготыкі. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя рэдагаваць

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

Першы драўляны касьцёл у Сяльцы ўпамінаецца ў 1471 годзе пад тытулам Сьвятога Лаўрына. У 1519 годзе з фундацыі вялікай княгіні Боны Сфорцы збудавалі новы касьцёл.

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Сялец апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзейнічаць. Аднак па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі касьцёл пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). Пазьней на яго месцы збудавалі мураўёўку.

У 1908—1912 гадох у Сяльцы збудавалі новы мураваны касьцёл паводле праекту архітэктара Вільгельма Срока.

Найноўшы час рэдагаваць

У 2007 годзе касьцёл улучылі ў Дзяржаўны сьпіс гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік архітэктуры нэаготыкі. Гэта 3-нэфавая базыліка сымэтрычна-восевай кампазыцыі. У сылюэце будынка дамінуе 3-ярусная шатровая вежа-званіца (васьмярык на двух чацьверыках) цяжкіх прысадзістых прапорцыяў. Нізкія бакавыя прыдзелы, накрытыя 1-схільнымі дахамі, кампазыцыйна аб’ядноўваюць званіцу з асноўным аб’ёмам пад вільчыкавым дахам, завершаным над алтарнай часткай роўнай сыгнатуркай. Ярусы званіцы восьсю сымэтрыі праразаюцца стральчатымі ўваходным парталам і акном-ружай над ім, акном-трыфорыюмам на другім ярусе і аркавым прасьветам наверсе. Раўнамерны рытм бакавых фасадаў ствараецца стральчатымі вокнамі-біфорыюмамі і 2-ступеньчатымі контрфорсамі ў прасьценках. Да бакоў 5-граннай апсыды далучаюцца нізкія закрысьціі з асобнымі ўваходамі.

Унутраная прастора падзяляецца на тры нэфы дзьвюма парамі магутных слупоў. Нэфы перакрываюцца крыжовымі скляпеньнямі на падпружных арках. Над нартэксам месьцяцца хоры, злучаныя ўсходамі з бакавым прыдзелам^[2].

Перад касьцёлам месьціцца брама з 3-пралётнай сьпічастай аркадай уваходу. На могілках захавалася колішняя прыпісаная да касьцёла капліца.

Заўвагі рэдагаваць

^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Новікава, 2А.

Крыніцы рэдагаваць

^ ^а ^б Кулагін А. М. Каталіцкія храмы Беларусі (белар.) // Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі — 2008. — 3000 экз.
^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 351.

Літаратура рэдагаваць

Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Касьцёл Сьвятога Аляксея ў Сяльцы, Radzima.org

[2] Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Новікава, 2А.

[_f60933700d051f6c-1] а ^б Кулагін А. М. Каталіцкія храмы Беларусі (белар.) // Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі — 2008. — 3000 экз.

[3] Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 351.

[1]

[a]

[2]