Канцьзя (па-кітайску: 康家语, трансьл. Kāngjiā Yǔ) — вынайдзеная ў нядаўнім часе мангольская мова, на якой размаўляе блізу 300 чалавек мусульманскага насельніцтва, што жывуць у павеце Джэнца Хуанань-Тыбэцкай аўтаномнай акругі правінцыі Цынхай Кітаю. З таксанімічнага пункту гледзішча мова канцьзя займае сярэдняе становішча паміж баааньскай і дунсянскай мовамі.

Канцзя
Ужываецца ў Кітаі
Рэгіён правінцыя Цынхай
Колькасьць карыстальнікаў 300—1000 чал.[1]
Клясыфікацыя Алтайскія мовы
Афіцыйны статус
Статус: 8а памірае[d][2]
Коды мовы
ISO 639-2(Т) kxs
ISO 639-3 kxs

Кароткі нарыс рэдагаваць

Фаналёгія рэдагаваць

Ніжэй прыведзенае апісаньне гукаў мовы канцьзя[3].

  • Галосныя:
Пярэдняга шэрагу Сярэдняга шэрагу Задняга шэрагу
Верхняга ўздыму i i y y ʉ ʉ ɯ ɯ u u
Сярэдняга ўздыму e e ə ə ɚ ɚ ɵ ɵ
Ніжняга ўздыму a a ɔ ɔ
  • Зычныя:
    Білябіяльныя Зубныя Лятэральныя Рэтрафлексныя Палятальныя Вэлярныя Увулярныя Глётальныя
Выбухныя Глухія p p t t k k q q
Звонкія b b d d g g ɢ ɢ
Фрыкатыўныя Глухія f ɸ s s ʂ ʂ ʃ ʃ χ χ h h
Звонкія v v z z ʐ ʐ ɣ ɣ ʁ ʁ
Афрыкаты Глухія ts t͡s t͡ʂ t͡ʃ
Звонкія d͡ʐ ʤ d͡ʒ
Насавыя m m n n   ŋ ŋ
Плыўныя r r l l
Паўгалосныя j j

Марфалёгія рэдагаваць

Лічэбнікі мовы канцьзя ад аднаго да дзесяці маюць галоўным чынам мангольскае паходжаньне[4].

Адзін два тры чатыры пяць шэсьць сем восем дзевяць дзесяць
niɣe ~
niχɔ
ɢuar gurɔ ~
ɢurɔ
derɔ tavun ʤirʁun danlɔ
~ dɔlɔ
neimɔ jasun harɔ

Літаратура рэдагаваць

  • Kim, Stephen S. "Santa". In: Juha Janhunen (ed.). The Mongolic Languages. New York: Routledge, 2003. pp. 347–8.
  • Siqinchaoketu [=Sechenchogtu]. Kangjiayu Yanjiu [A Study of the Kangjia Language]. Shanghai: Yuandong Chubanshe, 1999.
  • Sechenchogt, A Brief Introduction of Kangjia Speech, Minzu Yuwen, 2002:6, pp. 66-77.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Kangjia | Ethnologue
  2. ^ Ethnologue (анг.) — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 2022. — ISSN 1946-9675
  3. ^ Sechenchogt 2002, p. 67.
  4. ^ Sechenchogt 2002, p. 69.