Віктар Тапалер (па-расейску: Виктор Топаллер; 13 ліпеня 1958 году, Масква, Расея — 10 студзеня 2018 году, Нью-Ёрк, ЗША) — журналіст, рэжысэр, радыёвядоўца, тэлевядоўца.

Віктар Тапалер
рас. Виктор Топаллер
Дата нараджэньня 13 ліпеня 1958 (65 гадоў)
Месца нараджэньня Масква
Дата сьмерці 10 студзеня 2018(2018-01-10) (59 гадоў)
Месца сьмерці
Прычына сьмерці рак лёгкіх
Грамадзянства СССРІзраіль, ЗША
Месца вучобы
Занятак тэлевядоўца, журналіст, рэжысэр
Узнагароды Прэмія «Сэмі» (2001)
Сайт Асабісты сайт

Біяграфія рэдагаваць

Нарадзіўся ў Маскве ў сям’і Аляксандра і Людмілы Тапалераў. Пасьля заканчэньня школы паступіў на актэрскае аддзяленьне Шчукінскай вучэльні, пасьля першага курсу перавёўся на факультэт тэатральнае рэжысуры ў ГИТИС. У 1981 годзе скончыў ГИТИС з чырвоным дыплёмам па прафэсіі «рэжысэр».

Па спэцыяльнасьці працаваў у Москанцэрце, Расканцэрце, ставіў эстрадныя шоў-праграмы, драматычныя й музычныя спэктаклі, праводзіў фэсты ў Маскве, у Ленінградзе, у Рызе, на Далёкім Усходзе. Шмат гадоў супрацоўнічаў з Валерам Лявушкіным ды ансамблем «Бім-Бом».

Здымаўся ў кіно ў эпызадычных ролях.

У 1989 годзе сумесна з Анатолем Трушкіным напісаў сцэнар і паставіў эстрадны спэктакль «Птушыны рынак» зь Ліяю Ахэджакавай у галоўнай ролі, які стаў яго апошняю працаю ў СССР.

У 1990 годзе зь сям’ёю зьехаў у Ізраіль, дзе працаваў рэжысэрам у тэатральнай школе й пісаў артыкулы ў газэты «Спадарожнік», «Навіны тыдня», «Глёбус», «Час».

З 1993 па 1995 год зьехаў па кантракце ў Бэльгію. Рэжысаваў некалькі пастаноўкаў у шоў-бізнэсе, у тым ліку спэктакль на францускай мове, у якім прынялі ўдзел маскоўскія ды бэльгійскія актэры. Атрымаў некалькі прапановаў працаваць па спэцыяльнасьці ў Ангельшчыне й Францыі ці застацца ў Брусэлі, але ў 1995 годзе вярнуўся ў Ізраіль, дзе стаў вядоўцэм расейскамоўных праграмаў Нацыянальнага ізраільскага тэлебачаньня: грамадзка-палітычнае праграмы «Ракурс» і ток-шоў «Візаві з Віктарам Тапалерам», удзельнікамі якіх зьяўляліся выбітныя прадстаўнікі культуры й палітыкі.

Пасьля вяртаньня ў Ізраіль Віктар Тапалер працягнуў працаваць журналістам у розных мясцовых выданьнях: у газэце «24 гадзіны», затым у газэце «Наша краіна». Стварыў газэту «Расейскі ізраільцянін», у якое вёў некалькі рубрыкаў і зьяўляўся намесьнікам галоўнага рэдактара.

У якасьці рэжысэра Тапалер паставіў у «Гейхал ха-Тарбут» тэатральна-канцэртнае ўяўленьне «Далей ехаць няма куды», прысьвечанае пяцігоддзю расейскае аліі 1990 годзе, а затым — Міжнародны фэст гумару ў палацы спорту «Яд-Эліяху».

Выдаў авантурна-прыгодніцкі дэтэктыўны раман «Расейская куля для Іцхака Рабіна».

У 2000 годзе ён быў запрошаны на працу ў ЗША з толькі што створаным расейскім тэлеканалам TVR (канал працаваў пад патранажам Барыса Беразоўскага) і атрымаў грамадзянства па праграме «extraordinary person» за выбітныя заслугі ў вобласьці журналістыкі. Пасьля Віктар Тапалер стаў супрацоўнікам найбуйнага ў Амэрыцы расейскамоўнага тэлеканалу — RTVi.

Меў падвойнае грамадзянства: Ізраілю ды ЗША.

Адначасова з працаю на тэлебачаньні супрацоўнічаў з расейскамоўнымі радыёстанцыямі Амэрыкі: спачатку з «Народнаю хваляю», затым з радыё «Новае Жыцьцё» (у далейшым «Усё»).

У газэце «Габрэйскі сьвет» Тапалер вёў сваю рубрыку «Рыкашэт» і пісаў артыкулы для расейскамоўнае газэты «Наша Канада».

Выдавецтвам «Слова» выдадзены зборнік «Поўны Шалём», напісаны жывой, іранічнай моваю, куды ўвайшлі артыкулы, эсэ, аповяды пра ўражаньні аўтара пра жыццё ў Ізраілю.

У 2008 годзе ў Нью-Ёрку ў тэатры «Хавэрым» паставіў пьесу ізраільскага пісьменьніка Эфраіма Кішона «Ктуба» («Шлюбная дамова»), якая мела вялікі посьпех у публікі.

Праца на Дэвідзон-Радыё рэдагаваць

Працаваў радыёвядоўцам на «Дэвідзон-Радыё», дзе вёў тры перадачы: аўтарскую праграму «Поўны Шалём», прысьвечаную розным асьпектам узаемаадносінаў Амэрыкі й Ізраілю (сумесна з былым віцэ-мэрам Іерусаліму Ларысаю Гэрштейн); аўтарскую грамадска-палітычную праграму «Рыкашэт»; аўтарскую музычную праграму «Топ-парад зь Віктарам Тапалерам», у якое гучаць шлягеры 60-х — 80-х гадоў і аповяды пра выканаўцаў і аўтарах савецкіх песьняў, са шматлікімі зь якіх вядоўца быў знаёмы асабіста.

Праца на тэлеканале RTVi рэдагаваць

На канале RTVi штотыдзень выходзіў «Амэрыканскі лікбез» — паўгадзінная аўтарская праграма Віктара Тапалера, задуманая як цыкль перадачаў пра розныя бакі жыцьця ЗША. Раней на гэтым жа канале выходзілі ў этэр праграмы Тапалера «Пункт гледжаньня» і «Скрыжаваньне».

Таксама на RTVi вёў папулярную аўтарскую праграму «Ў Нью-Ёрку зь Віктарам Тапалерам», дзе за 10 гадоў пабывалі больш пяці сотняў музыкаў, пісьменьнікаў, актэраў, рэжысэраў, палітыкаў. У розныя гады гасьцямі перадачы былі: Алена Бонэр, Анатоль Кашпіроўскі, Аліса Фрэйндліх, Алег Янкоўскі, Барыс Акунін, Валерыя Навадворская, Ганна Нятрэбка, Ізраіль Цвайгенбаўм, Ігар Губэрман, Зураб Цэрэтэлі, Міхаіл Казакоў, Міхаіл Жванецкі, Рыма Казакова, Эльдар Разанаў, Эхуд Ольмерт, Юры Башмет, Уладзімер Букоўскі, Уладзімер Вайновіч, Уладзімер Сінельнікаў, Уладзімер Позьнер, Уладзімер Гусінскі і дзясяткі іншых дзеячаў культуры, навукі, палітыкі.

Быў звольнены з RTVI восенню 2017 года ў сувязі са скарачэннямі і фінансавымі праблемамі на канале[1].

Сьмерць рэдагаваць

Пайшоў з жыцця 10 студзеня 2018 года ў Нью-Ёрку пасля хуткаплыннага раку лёгкіх[2][3].

Узнагароды й прэміі рэдагаваць

  • 2001 — прэмія «Сэмі» ў намінацыі «За найлепшую аўтарскую тэлепраграму».
  • 2002 — штогадовая прэмія «Чалавек году» ў намінацыі «Самы папулярны і прафэсійны прадстаўнік сродкаў масавае інфармацыі „Расейскае Амэрыкі“» па выніках апытаньня 40 тысячаў гледачоў у 18 штатах.

Сям’я рэдагаваць

Жонка Галіна Тапалер, сын Аляксей Тапалер, сузаснавальнік студыі «Aggressive».

Бацька Аляксандар Тапалер — аўтар кнігі «Загадкі біблейскае гісторыі»[4], якая выйшла ў выдавецтве ISRADON, Ізраіль.

Крыніцы рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць