Бамбэрг

Стары горад Бамбэргу
Стары горад Бамбэргу
Town of Bamberg*
Сусьветная спадчына ЮНЭСКО
	Выгляд на Стары горад Бамбэргу з Саборам і Рэзыдэнцыяй
Краіна	Нямеччына
Тып	культурны
Крытэры	ii, iv
Спасылка	624
Рэгіён**	Эўропа і Паўночная Амэрыка
Каардынаты	Каардынаты: 49°54′ пн. ш. 10°54′ у. д. / 49.9° пн. ш. 10.9° у. д.
	Гісторыя ўключэньня
Уключэньне	1993 (17 сэсія)
	* Назва ў афіцыйным сьпісе па-ангельску; ** Рэгіён паводле клясыфікацыі ЮНЭСКО

	Бамбэрг
	ням. Bamberg
	; Бамбэрская Старая ратуша
Герб Бамбэргу
Першыя згадкі:	902
Краіна:	Нямеччына
Фэдэральная зямля:	Баварыя
Акруга:	Верхняя Франконія
Кіраўнік:	Андрэас Штарке[d]
Плошча:	54,58 км²
Насельніцтва (2012)
колькасьць:	70 863 чал.
шчыльнасьць:	1298,33 чал./км²
Часавы пас:	UTC+1
летні час:	UTC+2
Тэлефонны код:	+49(0)951
Паштовыя індэксы:	96047, 96049-96052
Нумарны знак:	BA
Геаграфічныя каардынаты:	49°53′30″ пн. ш. 10°53′30″ у. д. / 49.89167° пн. ш. 10.89167° у. д.Каардынаты: 49°53′30″ пн. ш. 10°53′30″ у. д. / 49.89167° пн. ш. 10.89167° у. д.
	Бамбэрг на мапе Нямеччыны Бамбэрг
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
	https://www.stadt.bamberg.de/

Ба́мбэрг (па-нямецку: Bamberg, у сярэдневеччы Babenberg, на бамбэрскай гаворцы франконскага дыялекту Bambärch) — горад у Нямеччыне, у фэдэральнай зямлі Баварыя, у акрузе Верхняя Франконія. Унівэрсытэцкі горад, цэнтар аднайменнага арцыбіскупства. Разьмешчаны на сямі ўзгорках, Бамбэрг мае мянушку «Франконскі Рым». Насельніцтва на 31 сьнежня 2012 году складала 70 863 чалавекі.

Стары горад Бамбэргу — найбуйнейшы з найлепш захаваных гістарычных цэнтраў нямецкіх гарадоў. У 1993 годзе ён быў уключаны ў Сьпіс сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО.

Гісторыя рэдагаваць

Бамбэрг упершыню згадваецца ў 902 годзе як уладаньне роду Бабэнбэргаў Castrum Babenberch (вымаўляецца «Каструм Бабэнбэрх»). У 973 годзе імпэратар Атон II падараваў Бамбэрг свайму стрыечнаму брату Генрыху. Яго сын, Генрых II заснаваў тут у 1007 годзе біскупства і распачаў будаўніцтва Бамбэрскага сабору. У 1430 годзе да гораду падыйшлі гусіты, аднак маркграф Фрыдрых Брандэнбурскі здолеў адкупіцца ад аблогі за 12 000 гульдэнаў. У наступныя стагодзьдзі Бамбэрг моцна цярпеў ад іншаземных войскаў: у Трыццацігадовую вайну — ад швэдзкіх, у Сямігадовую — ад прускіх, а ў часы Напалеона — ад францускіх. Але ў пэрыяд барока, асабліва з канца XVII і да сярэдзіны XVIII стагодзьдзя, Бамбэрг перажывае культурны росквіт. З 1802 году Бамбэрг у складзе Баварыі. У час Рэвалюцыі 1848—1849 гадоў Бамбэрг становіцца адным з цэнтраў кіруемых дэмакратамі. Пасьля Другой сусьветнай вайны Бамбэрг знаходзіўся ў амэрыканскай акупацыйнай зоне: з таго часу і дагэтуль у горадзе разьмешчаны гарнізон арміі ЗША.

Славутасьці рэдагаваць

Стары горад, зь вялікай колькасьцю архітэктурных помнікаў, у тым ліку:
- Бамбэрскі катэдральны сабор
- Старая ратуша
- Фартэцыя Альтэнбург
- Кляштар Сьвятога Міхаіла
- Старая рэзыдэнцыя біскупаў (па-нямецку: Alte Hofhaltung)
- Новая рэзыдэнцыя біскупаў
- Царква Сьвятога Якава (1073—1109)
- Царква Сьвятога Гангольфа (XI стагодзьдзе)
- Царква Сьвятога Стэфана
- Царква Сьвятога Мартына (1686—1691)
- Царква Сьвятой Веры
- Квартал «Малая Вэнэцыя»
Музэй Дыяцэзы
Гістарычны музэй
Новая Рэзыдэнцыя зь Дзяржаўнай галерэяй
Франконскі броварны музэй
Дом Э.Т.А. Гофмана

Эканоміка рэдагаваць

У горадзе разьвіта вытворчасьць камлектуючых для аўтамабіляў, электратэхнікі і харчовая прамысловасьць, асабліва вытвочасьць піва. Значную ролю ў эканоміцы гораду грае турызм.