Аляксандар Калоша

Аляксандар Калоша
	Аляксандар Калоша
Дата нараджэньня	1905
Месца нараджэньня	Заямнае, Менскі павет, Менская губэрня, Расейская імпэрыя;
Дата сьмерці	1985
Месца сьмерці	Чэхаславаччына;
Месца пахаваньня	Альшанскія могілкі[d];
Месца вучобы	Радашкавіцкая беларуская гімназія (1927);
	Аляксандар Калоша ў Вікісховішчы

Аляксандар Калоша (1905, в. Заямнае, Стаўпецкі павет, цяпер Стаўпецкі раён — 1985, Чэхаславаччына) — беларускі грамадзкі дзеяч.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Калоша.

Жыцьцяпіс рэдагаваць

З канца 1920-х жыў у Чэхаславаччыне. У 1940—1942 гадах намесьнік старшыні Праскага аддзелу Камітэту самапомачы. У 1942—1945 гадах кіраваў беларускім аддзелам Арбайтсфронту («Рабочага фронту») у Бэрліне.

У 1942 годзе ажаніўся з Вольгай Вяршынінай, дачкой Міколы Вяршыніна, выбітнага беларускага дзеяча БНР у Чэхаславаччыне.

У сакавіку 1944 году быў абраны старшынём Беларускага камітэту самапомачы ў Бэрліне. У жніўні 1944 году быў уведзены ў склад Беларускай Цэнтральнай Рады. У 1945 годзе вярнуўся ў Прагу. Неўзабаве пасьля вайны сям’я Калошаў перабралася ў вёску Худэнін (Chudenín), дзе вяла гаспадарку.

У 1947-м Калоша атрымаў чэхаславацкае грамадзянства. Арыштаваны адначасова зь сям’ёй Геніюшаў. 20 студзеня 1949 году вывезены з Прагі ў СССР і асуджаны на 25 гадоў лягэроў. 20 верасьня 1955 году вызвалены па амністыі і перададзены чэхаславацкім уладам. Арышт Калошы прызналі беспадстаўным, 1 ліпеня 1956 году ён быў вызвалены. Пакуль Калоша сядзеў на Калыме, яго жонка Вольга трагічна сышла з жыцьця ў 1952 годзе.

Ён стаў адзіным беларусам, каму ўдалося вярнуцца ў Чэхаславаччыну пасьля савецкіх лягераў. Перадусім ён спасылаўся на ранейшае чэхаславацкае грамадзянства і на асірацелых дзяцей.

Пахаваны ў Празе, на Альшанскіх могілках побач з жонкай і цесьцем. Аднак імя Калошавага цесьця Вяршыніна, праўдападобна, зь перасьцярогі зьнікла ўжо ў 50-я гады, калі ўвабраліся ў моц камуністы.

Літаратура рэдагаваць

Юрэвіч, Л. Шматгалосы эпісталярыум : гісторыя людзей і ідэй на эміграцыі ў ліставанні / Лявон Юрэвіч. — (Бібліятэка Бацькаўшчыны ; кн. 20). — Мн.: Кнігазбор, 2012. — 660 с. — ISBN 978-985-7007-43-1

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

Неверагодны лёс консула БНР: знайшлі магілу і нашчадкаў, Радыё Свабода, 14 сакавіка 2018 году