Лізавета II: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.1) (робат дадаў: yi:עליזאבעט די צווייטע
д вікіфікацыя, шаблён, -катэгорыі
Радок 18:
| прэм'ер-міністар2 =
| прэзыдэнт2 =
| дата_нараджэньня = [[{{Нарадзілася|21 красавіка]] [[|4|1926]]|1|1}}
| мейсца_нараджэньня = {{сьцяг Вялікабрытаніі}} [[Лёндан]], [[Вялікабрытанія]]
| дата_сьмерці =
Радок 28:
| адукацыя =
| рэлігія = [[англіканства]]
| бацька =
| маці =
| узнагароды =
| подпіс =
}}
 
'''Лізавета II''' ('''Лізавета Аляксандра Марыя Віндзор''', {{мова-en|Elizabeth II, Elizabeth Alexandra Mary Windsor}}; нарадзілася [[21 красавіка]] [[1926]], [[Лёндан]])  — дзейсная [[каралева]] і [[глава дзяржавы]] [[Вялікабрытанія|Злучанага Каралеўства Вялікабрытаніі і Паўночнай Ірляндыі]], глава 15 дзяржаваў [[Садружнасьць Нацый|Садружнасьці Нацый]] ([[Аўстралія]], [[Антыгуа і Барбуда]], [[Багамы]], [[Барбадас]], [[Бэліз]], [[Грэнада]], [[Канада]], [[Новая Зэляндыя]], [[Папуа-Новая Гвінэя]], [[Сьвяты Вінцэнт і Грэнадзіны]], [[Сьвяты Кітс і Нэвіс]], [[Сьвятая Люсія]], [[Саламонавы Выспы]], [[Тувалу]], [[Ямайка]]), глава [[Англіканская царква|Англіканскай царквы]], галоўнакамандуючы ўзброенымі сіламі і Лорд [[Востраў Мэн|Вострава Мэн]]. Прыналежыць да дынастыі [[Віндзоры|Віндзораў]]. Узышла на пасад [[6 лютага]] [[1952]] года, каранаваная [[2 чэрвеня]] [[1953]] года.
 
== Біяграфія ==
Старэйшая дачка герцага Ёркскага [[Георг VI|Георга]], будучага караля Вялікабрытаніі Георга VI ([[1895]]—[[1952]]) і лэдзі [[Лізавета Боўз-Лаён|Лізаветы Боўз-Лаён]] ([[1900]]—[[2002]]). Яе дзядулі і бабулі: [[Георг V]] ([[1865]]—[[1936]]), кароль Вялікабрытаніі і [[Марыя Тэкская|каралева Марыя]] ([[1867]]—[[1953]]), прынцэса Тэкская,  — па бацьку, [[Клод Джордж Боўз-Лаён]] ([[1855]]—[[1944]]), граф Стратмар і Сэсілія Ніна Боўз-Лаён ([[1883]]—[[1961]]),  — па маці.
 
Пасьля адрачэньня дзядзькі [[Эдуард VIII|Эдуарда VIII]] і ўступа бацькі на пасад у сьнежні [[1936]] года 10-гадовая Лізавета стала спадкаемцай і пераехала з бацькамі з Кэнсінгтана ў [[Букінгемскі палац]].
 
Будучая каралева расла ў атмасфэры каханьня і дбаньня. Яна атрымала добрую хатнюю адукацыю, у асноўным гуманітарнай скіраванасьці. У дзяцінстве была вельмі дапытлівая, асаблівая цікавасьць у яе выклікалі коні. Гэтаму захапленьню яна адданая шматлікія дзесяцігодзьдзі. Падчас [[Другая Сусьветная вайна|Другой Сусьветнай вайны]] прынцэса Лізавета працавала шафёрам вайскоўскага таксі, бо каралеўская сям'ясям’я была абавязаная працаваць на абарону краіны.
 
У 13 гадоў Лізавета пазнаёмілася з прынцам [[Філіп Маўнтбатэн|Філіпам]], кадэтам Дортмутскай ваенна-марской вучэльні, сынам прынца Андрэя Грэцкага, прапрапраўнукам [[каралева Вікторыя|каралевы Вікторыі]]. У [[1947]] годзе, стаўшы яе мужам, Філіп атрымаў тытул герцага Эдынбурскага. [[6 лютага]] [[1952]] пасьля сьмерці бацькі Лізавета, якая знаходзілася ў той час з мужам на адпачынку ў [[Кенія|Кеніі]], была абвешчаная каралевай. У наступным, [[1953]], годзе адбылося яе [[каранаваньне]], упершыню трансьляванае па [[тэлебачаньне|тэлебачаньню]].
 
Лізавета выконвае толькі прадстаўніцкія функцыі, практычна не аказваючы ніякага ўплыву на палітыку краіны. У першыя гады яе валадараньня яна яшчэ гуляла нейкую роля ў прызначэньні прэм'ерпрэм’ер-міністра, калі ў кіравальнай партыі не было відавочнага лідэра. Каралева падтрымлівала карэктныя зносіны са ўсімі прэм'ераміпрэм’ерамі, у тым ліку з прадстаўнікамі лэйбарысцкай партыі  — [[Гаральд Ўільсан|Гаральдам Ўільсанам]], [[Тоні Блэр]]ам. Некаторыя ўтоеныя ад вачэй грамадзкасьці трэньня паміж прэм'ерампрэм’ерам і каралевай паўсталі ў перыяд прэм'ерствапрэм’ерства [[Маргарэт Тэтчэр]]. Лізавету некалькі бянтэжыў «каралеўскі стыль» кіраваньня новага прэм'ерапрэм’ера. У прыватнасьці, паміж імі былі рознагалосьсі ў сувязі з падтрымкай брытанскім урадам рэжыму [[апартэід]]а ў [[ПАР]], што, па меркаваньню каралевы, магло нэгатыўна адбіцца на ўплыве Вялікабрытаніі ў афрыканскіх краінах  — чальцах Садружнасьці. Пры гэтым яна заўсёды заставалася верная традыцыі ангельскіх каралёў найноўшага часу  — знаходзіцца над палітычнымі сутычкамі.
 
Аўтарытэту Віндзорскага каралеўскага дому ў большай ступені пагражалі сямейныя скандалы і шлюбаразводныя працэсы [[прынцэса Ганна|прынцэсы Ганны]], [[прынц Чарльз|прынца Чарльза]] і [[прынц Эндру|прынца Эндру]]. Стрыманае стаўленьне Лізаветы да трагічнай згубы [[прынцэса Дыяна|прынцэсы Дыяны]] у жніўні [[1997]] выклікала неўхваленьне з боку простых брытанцаў. Тым ня менш, Лізавеце атрымоўваецца падтрымліваць высокі прэстыж ангельскай манархіі ў вачах брытанцаў.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{commonsCommonscat|Category:Elizabeth II of the United Kingdom|выгляд=міні}}
* [http://www.royal.gov.uk/ Афіцыйная старонка] {{ref-en}}
* [http://encarta.msn.com/media_461541878_761556932_-1_1_BB/media.html Відэа каранацыі Лізаветы ІІ] {{ref-en}}
 
[[Катэгорыя:Выбітныя асобы Вялікабрытаніі]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся 21 красавіка]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1926 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Лёндане]]
[[Катэгорыя:Кавалеры ордэна Вітаўта Вялікага]]