Валяр’ян Пратасевіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленьне
Радок 1:
[[ВыяваФайл:Walerian Protasewicz.PNG|rucht|міні|150пкс|Валяр’ян Пратасевіч-Шышкоўскі на Люблінскім сойме (з карціны яна Матэйкі)]]
'''Валяр'я́нВаляр’я́н Пратасе́віч-Шышко́ўскі''' ({{мова-pl|Walerian Protasewicz, Walerian Protaszewicz-Szuszkowski}}; (каля [[1505]], маёнтак Шушкова каля [[мястэчка]] [[Крайск]], цяпер вёска [[Лагойскі раён|Лагойскага раёну]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]] — [[31 сьнежня]] [[1579]], паводле іншых зьвестак [[1580]], [[Вільня]]) — рымска-каталіцкі й палітычны дзеяч [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]].
 
'''Валяр'я́н Пратасе́віч-Шышко́ўскі''' ({{мова-pl|Walerian Protasewicz, Walerian Protaszewicz-Szuszkowski}} (каля [[1505]], маёнтак Шушкова каля [[мястэчка]] [[Крайск]], цяпер вёска [[Лагойскі раён|Лагойскага раёну]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]] — [[31 сьнежня]] [[1579]], паводле іншых зьвестак [[1580]], [[Вільня]]) — рымска-каталіцкі й палітычны дзеяч [[ВКЛ]].
 
== Біяграфія ==
[[Файл:Skargi8.jpg|leftзьлева|міні|150пкс|Мэмарыяльная шыльда ў памяць Валяр’яна Пратасевіча-Шышкоўскага уў [[Віленскі ўнівэрсытэт|Вялікім двары Віленскага ўнівэрсытэту]]|thumb|150пкс]]
З баярскага роду герба «[[Дравіца]]». Быў пісарам канцылярыі вялікай княгіні [[Бона Сфорца|Боны]]. У [[1533]] стаў [[Жамойць|жамойцкім]] [[канонік]]ам, у [[1537]] — [[Вільня|віленскім]]. У [[1544]] стаў [[Вялікі пісар літоўскі|вялікім пісарам літоўскім]] і сакратаром [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]], да [[1549]] кіраваў рускай канцыялярыяйканцылярыяй. Удзельнік шэрагу соймаў ВКЛ, займаўся дыпляматычнымі справамі. У [[1547]] прызначаны [[Луцкая дыяцэзія|біскупам луцкім]], у [[1549]] [[Жамойцкая дыяцэзія|жамойцкім]], а ў [[1555]] — [[Віленская дыяцэзія|віленскім]] (афіцыйна з [[1556]]). Супрацьстаяў націску [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]] за часамі яе найвялікшага ўздыму, але ў барацьбе з пратэстантамі не выкарыстоўваў гвалтоўных сродкаў. Паставіў свой подпіс над [[Віленскі прывілей 1563 году|Віленскім прывілеем 1563 року]] аб роўных правах хрысьціянскай шляхты. Быў прыхільнікам аб'яднаньняаб’яднаньня ВКЛ з [[Польскае Каралеўства Польскае(1385—1569)|Каралеўствам Польскім]] на прынцыпах [[фэдэрацыя|фэдэрацыі]], а не інкарпарацыі. У [[1569]] запрасіў у ВКЛ [[езуіты|езуітаў]]. У [[1570]] заснаваў [[віленскі езуіцкі калегіюм]], якому [[Стафан Баторы]] ў [[1578]] надаў правы [[Віленскі ўнівэрсытэт|ўнівэрсытэту]]. Рабіў ахвяраваньні на будаўніцтва касьцёлаў і каталіцкіх навучальных установаў.
 
З баярскага роду герба «Дравіца». Быў пісарам канцылярыі вялікай княгіні [[Бона Сфорца|Боны]]. У [[1533]] стаў [[Жамойць|жамойцкім]] [[канонік]]ам, у [[1537]] — [[Вільня|віленскім]]. У [[1544]] стаў [[Вялікі пісар літоўскі|вялікім пісарам літоўскім]] і сакратаром [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]], да [[1549]] кіраваў рускай канцыялярыяй. Удзельнік шэрагу соймаў ВКЛ, займаўся дыпляматычнымі справамі. У [[1547]] прызначаны [[Луцкая дыяцэзія|біскупам луцкім]], у [[1549]] [[Жамойцкая дыяцэзія|жамойцкім]], а ў [[1555]] — [[Віленская дыяцэзія|віленскім]] (афіцыйна з [[1556]]). Супрацьстаяў націску [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]] за часамі яе найвялікшага ўздыму, але ў барацьбе з пратэстантамі не выкарыстоўваў гвалтоўных сродкаў. Паставіў свой подпіс над [[Віленскі прывілей 1563 году|Віленскім прывілеем 1563 року]] аб роўных правах хрысьціянскай шляхты. Быў прыхільнікам аб'яднаньня ВКЛ з [[Каралеўства Польскае|Каралеўствам Польскім]] на прынцыпах [[фэдэрацыя|фэдэрацыі]], а не інкарпарацыі. У [[1569]] запрасіў у ВКЛ [[езуіты|езуітаў]]. У [[1570]] заснаваў [[віленскі езуіцкі калегіюм]], якому [[Стафан Баторы]] ў [[1578]] надаў правы [[Віленскі ўнівэрсытэт|ўнівэрсытэту]]. Рабіў ахвяраваньні на будаўніцтва касьцёлаў і каталіцкіх навучальных установаў.
 
Паводле тэстамэнту біскупа яго багатая бібліятэка была падараваная бібліятэцы Віленскай калегіі; ацалелыя да нашых дзён кнігі захоўваюцца ў [[Бібліятэка Віленскага ўнівэрсытэту|бібліятэцы Віленскага ўнівэрсытэту]]. Пахаваны ў [[Катэдральны сабор Сьвятога Станіслава (Вільня)|віленскім Катэдральным саборы]].
Радок 15 ⟶ 13:
* Protasevičius-Šuškovskis Valerijonas // Lietuvių dvasinikai kūrėjai. Kūriniai. Gyvenimai / Sudarytojas Ričardas Jakutis, vyr. red. kun. Vaclovas Aliulis.. — Vilnius: Poli, 2000. — 728 с. — 2000 экз. — ISBN 9986-511-10-0. — С. 678.
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Пратасевіч-Шышкоўскі, Валяр'янВаляр’ян}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 16 стагодзьдзі]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Лагойскім раёне]]