Дзічына: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
EugeneZelenko (гутаркі | унёсак)
д + Спасылкі. Катэгорыя "Харчовыя прадукты". Interwikis
Радок 1:
'''Дзічына''' — птушкі і звяры, якіх здабываюць паляваннем і мяса якіх ідзе ў ежу.
'''Дзічына''', птушкi i звяры, якiх здабываюць паляваннем i мяса якiх iдзе ў ежу. Дз. падзяляюць на птушыную (баравую, цi лясную, вадаплаўную, балотную, палявую i стэпавую) i 4-ногую (пераважна зайцы i капытныя). На Беларусi водзяцца: з 4-ногай Дз. [[лось]], [[дзiк]], алень, [[казуля]], заяц-русак; з баравой -- [[глушэц]], [[цецярук]], [[рабчык]], [[вяхiр]], [[клiнтух]], [[слонка]]; з вадаплаўнай — гусi, качкi, паганкi, крахалi, лысуха; з балотнай i лугавой — [[бакас]], [[дупель]], [[драч]], [[бугаі]] i iнш. кулiкi, пастушкi и чаплі; з палявой i стэпавай -- [[перапёлка]], шэрая курапатка. Паляванне на рэдкiя, знiкаючыя i асаблiва каштоўныя вiды Дз. забаронена або дазваляецца па лiцэнзiях (зубр, лось, дзiк, белая курапатка, казулi, высакародны алень, глушэц). Даўней багацце жывёльнага свету Беларусі дазваляла прывілеяваным пластам грамадства мець значна больш разнастайнае, чым сёння, меню: храпы і губы лася, зразы з аляніны, [[паляндвіца]] з сарны, штука мяса з зубровай пячонкі, курапаткі “ў снезе” і г.д. задавальнялі патрэбу шляхты ў пысе і славе, але абумовілі ўрэшце рэшт рэзкае змяншэнне колькасці або знікненне многіх відаў жывёлы. Яшчэ ў XVII ст. быў цалкам вынішчаны [[тур]]; у ХІХ ст. многія віды дробных птушак ([[амялушка|амялушкі]], [[рабіннік|рабіннікі]]) былі пастаўленыя на мяжу знікнення.
 
Дзічына падзяляюць на птушыную (баравую, ці лясную, вадаплаўную, балотную, палявую і стэпавую) і чатырохногую (пераважна [[зайцы]] і [[капытныя]]). На [[Беларусь|Беларусі]] водзяцца: з чатырохногай дзічыны — [[лось]], [[дзік]], [[алень]], [[казуля]], [[заяц-русак]]; з баравой — [[глушэц]], [[цецярук]], [[рабчык]], [[вяхір]], [[клінтух]], [[слонка]]; з вадаплаўнай — [[гусь|гусі]], [[качка|качкі]], [[паганка|паганкі]], [[крахаль|крахалі]], [[лысуха]]; з балотнай і лугавой — [[бакас]], [[дупель]], [[драч]], [[бугаі]], [[кулік|кулікі]], [[пастушка|пастушкі]] і [[чапля|чаплі]] і іншыя; з палявой і стэпавай — [[перапёлка]], [[шэрая курапатка]]. Паляванне на рэдкія, знікаючыя і асабліва каштоўныя віды дзічыны забаронена або дазваляецца па ліцэнзіях ([[зубр]], лось, дзік, [[курапатка белая|белая курапатка]], казулі, [[высакародны алень]], глушэц).
Дзічына мае больш шчыльную структуру і цёмную афарбоўку, змяшчае больш бялку і значна менш тлушчу, чым мяса свойскай жывёлы. Часта мае спецыфічны гаркаваты, смалісты прысмак (калі-некалі яго ўдасканальваюць, выкарыстоўваючы ягады ядлоўцу). Тлушч адкладаецца пераважна вакол нырак і мае востры, спецыфічны смак і таму выдаляецца, як і вантробы дзічыны. Недахоп тлушчу трэба кампенсаваць перад тэрмічнай апрацоўкай, дадаючы сала, шмалец і г.д. (гл. [[бардзіраванне]], шпігаванне). Дз. належыць рупліва абяскрывіць і перад тэрмічнай апрацоўкай даць як след выляжаць, а ў многіх выпадках і замарынаваць, каб мяса не было занадта жорсткім.
 
'''Дзічына''', птушкi i звяры, якiх здабываюць паляваннем i мяса якiх iдзе ў ежу. Дз. падзяляюць на птушыную (баравую, цi лясную, вадаплаўную, балотную, палявую i стэпавую) i 4-ногую (пераважна зайцы i капытныя). На Беларусi водзяцца: з 4-ногай Дз. [[лось]], [[дзiк]], алень, [[казуля]], заяц-русак; з баравой -- [[глушэц]], [[цецярук]], [[рабчык]], [[вяхiр]], [[клiнтух]], [[слонка]]; з вадаплаўнай — гусi, качкi, паганкi, крахалi, лысуха; з балотнай i лугавой — [[бакас]], [[дупель]], [[драч]], [[бугаі]] i iнш. кулiкi, пастушкi и чаплі; з палявой i стэпавай -- [[перапёлка]], шэрая курапатка. Паляванне на рэдкiя, знiкаючыя i асаблiва каштоўныя вiды Дз. забаронена або дазваляецца па лiцэнзiях (зубр, лось, дзiк, белая курапатка, казулi, высакародны алень, глушэц). Даўней багацце жывёльнага свету Беларусі дазваляла прывілеяваным пластам грамадства мець значна больш разнастайнае, чым сёння, меню: храпы і губы лася, зразы з аляніныаленіны, [[паляндвіца]] з [[сарна|сарны]], штука мяса з зубровай пячонкі, курапаткі “ў снезе” і г.д. задавальнялі патрэбу шляхты ў пысе і славе, але абумовілі ўрэшце рэшт рэзкае змяншэнне колькасці або знікненне многіх відаў жывёлы. Яшчэ ў [[XVII ст.стагоддзе|XVII стагоддзі]] быў цалкам вынішчаны [[тур]]; у ХІХ[[XIX ст.стагоддзе|XIX стагоддзі]] многія віды дробных птушак; ([[амялушка|амялушкі]], [[рабіннік|рабіннікі]]) былі пастаўленыя на мяжу знікнення.
Дзікую птушку часцей за ўсё смажаць, часам тушаць або запякаюць з рознымі соўсамі. Халодныя стравы і закускі са смажанай дз. падаюць пад маянэзам, з разнастайнымі марынадамі з садавіны і гародніны. Скрылікі халоднай дз. дадаюць у салаты. Першыя стравы з птушкі гатуюць рэдка, апроч супу-пюре і празрыстага булёну. З 4-ногай дз. найлепш гатаваць разнастайныя пячысты, штукі мяса, фаршыраваць, рабіць зразы, паштэты і г.д.
 
Дзічына мае больш шчыльную структуру і цёмную афарбоўку, змяшчае больш [[бялкі|бялку]] і значна менш [[тлушч|тлушчу]], чым мяса свойскай жывёлы. Часта мае спецыфічны гаркаваты, смалісты прысмак (калі-некалі яго ўдасканальваюць, выкарыстоўваючы ягады [[ядловец|ядлоўцу]]). Тлушч адкладаецца пераважна вакол нырак і мае востры, спецыфічны смак і таму выдаляецца, як і вантробы дзічыны. Недахоп тлушчу трэба кампенсаваць перад тэрмічнай апрацоўкай, дадаючы [[сала]], [[шмалец]] і г.д. (гл.глядзіце [[бардзіраванне]], [[шпігаванне]]). Дз.Дзічыну належыць рупліва абяскрывіць і перад тэрмічнай апрацоўкай даць як след выляжацьвылежацца, а ў многіх выпадках і замарынаваць, каб мяса не было занадта жорсткім.
Алесь Белы
 
Дзікую птушку часцей за ўсё смажаць, часам тушаць або запякаюць з рознымі соўсамі[[соус|соусамі]]. Халодныя стравы і закускі са смажанай дз.дзічыны падаюць пад [[маянэз|маянэзам]], з разнастайнымі [[марынад|марынадамі]] з садавіны і гародніны. Скрылікі халоднай дз.дзічыны дадаюць у [[салат|салаты]]. Першыя стравы з птушкі гатуюць рэдка, апроч супу-пюре і празрыстага [[булён|булёну]]. З 4-ногайчатырохногай дз.дзічыны найлепш гатаваць разнастайныя пячысты, штукі мяса, фаршыраваць, рабіць [[зразы]], [[паштэт|паштэты]] і г.д.
 
 
{{Крыніца НашаЕжа|Алесь Белы}}
 
[[Category:Харчовыя прадукты]]
 
[[en:Game (food)]]