Фаўна: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Dzivak (гутаркі | унёсак)
Створана старонка са зьместам 'міні|250пкс|Фаўна '''Фаўна''' (новалац. ''fauna'', ад лац.''Fauna''- багіня ля...'
 
шаблёны, пунктуацыя, пераклад, выпраўленьне спасылкі
Радок 1:
[[Файл:Fauna.png|міні|250пкс|Фаўна]]
'''Фаўна''' (новалац. ''{{Мова-novolat|fauna''}}, ад лац.''Fauna''{{Мова-novolat|Fauna|скарочана}} — багіня лясоў і палёў, апякунка статкаў жывёлаў) - гістарычна складзеная сукупнасьць відаў [[жывёлы|жывёлаў]], якія жывуць у дадзенай вобласьці і якія ўваходзяць ва ўсе яе [[біягеацэноз]]ы. Хатнія жывёлы, жывёлы ў [[заапарк]]ах і г. д. не ўваходзяць у склад фаўны. У паняцьце фаўны ўкладваецца як сыстэматычны, так і геаграфічны зьмест, таму прынцып абмежаваньня павінен быць геаграфічным (фаўна [[Куба (выспа)|выспы Куба]], фаўна [[Зымбабвэ]], фаўна [[Эўразія|Эўразіі]] і г. д.) і сыстэматычным (фаўна птушак (арнітафаўна), фаўна насякомыхвусякоў (энтамафаўна), фаўна рыб (іхтыяфаўна) і г. д.). Апошняя акалічнасьць зьвязана з тым, што на практыцы немагчыма атрымаць поўны сьпіс відаў дадзенай тэрыторыі па прычыне як велізарнай іх разнастайнасьці, так і недахопу адмыслоўцаў-сыстэматыкаў.
 
Істотнай прыкметай любой фаўны зьяўляецца экалягічная прырода складнікаў яе відаў. Напрыклад, для фаўны трапічных тэрыторый характэрна вялікая колькасьць відаў, прыстасаваных да пражываньня на дрэвах і зьвязаных з імі трафічным адносінамі; для фаўны [[Стэп|стэпавыхстэп]]авых тэрыторый характэрна перавага бегаючых і рыючых жывёлаў, якія ўпадаюць у сьпячку, жывёл, якія сілкуюцца жорсткай травой і інш.
 
Адным з асноўных паказчыкаў фаўны зьяўляецца доля [[Эндэмізм|эндэмікаў]]. Яна паказвае ступень ізаляванасьці і ўзрост фаўны.
 
Віды, якія адрозьніваюцца падобным распаўсюджваньнем, групуюцца ў ''геаграфічныя элемэнты'' фаўны. Геаграфічны аналіз фаўны можа сказаць пра асаблівасьці паходжаньня фаўны і яе сувязях з суседнімі і аддаленымі фаўнамі. Па геаграфічнымгеаграфічных элемэнтамэлемэнтах віды могуць адносіцца да фаўны міжземнаморскай, цыркумбарэальнай, эўрапейска-сыбірскай, цэнтральнаазіяцкай, цыркумпалярнай і інш. [[Адвэнтыўныя віды]] - віды, якія былі штучна занесены зь іншых рэгіёнаў і [[інтрадукцыя|інтрадуцыраваныя]].
 
Важным напрамкам фаўністычных дасьледаваньняў зьяўляецца высьвятленьне шляхоў пападаньня відаў у склад фаўны. Па гэтай прыкмеце віды падзяляюцца на ''аўтахтоннаеаўтахтонныя'' (элемэнты фаўны, якія ўзьніклі ў межах вывучаемай тэрыторыі) і ''[[Алахтоны|алахтонныя]]''алохтонныя'']] (віды, якія трапілі на дадзеную тэрыторыю ў выніку рассяленьня зь іншых цэнтраў). Пытаньне аб паходжаньні фаўны мае асабліва важнае значэньне пры вывучэньні маладых фаўнаў (напрыклад, фаўны захаду Эўрапейскай Расіі, нядаўна вызваленай ад ледніка).
 
== Вонкавыя спасылкі ==