Ніягарскі вадаспад: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.6.3) (робат зьмяніў: fy:Niagarawetterfal
выпраўленая артаграфія
Радок 1:
{{Каардынаты|43|04|41|паўночнае|79|04|33|заходняе|тып=мясьціна|рэгіён=Канада|выяўленьне=загаловак}}
{{Артаграфія}}
[[Файл:American Falls from Goat Island in winter.jpg|міні|300пкс|Амэрыканскія каскады зімой]]
[[Файл:DSCN4390 americanfalls e.jpg|міні|300пкс|Амэрыканскія каскады выгляд з амэрыканскага бока]]
 
'''Ніяга́рскі вадаспа́д''' ({{мова-en|Niagara Falls}}) — агульная назва трох [[вадаспад]]аў на рацэ [[Ніягара (рака)|НіягарыНіягара]], якая аддзяляеадзьдзяляе [[ЗША|амэрыканскі]] штат [[Нью-Ёрк (штат)|Нью-Ёрк]] ад [[канада|канадзкай]] правінцыі [[Антарыё]]. Зьяўляецца адноўадной з асноўных славутнасьцяўславутасьцяў паўночна-ўсходняй часткі [[Паўночная Амэрыка|Паўночнай Амэрыкі]]. [[Ніягара (рака)|Рака Ніягара]], якая цячэ з возера [[Эйры]], падае з вышыні 50-60 мэтраў. У сярэднім цячэньні рака дзеліцца на два рукавы і падае ўніз двума 50-ці мэтровымі каскадамі. Гэтыя два рукавы — гэта «амэрыканскі», які цячэ па тэрыторыі [[ЗША]], каскады якога маюць назву ''American'' i ''Bridal Veil'' раздзеленыя вузкай [[выспа]]й ''Luna Island'' (51 і 60 мэтраў вышыні, і разам каля 300 мэтраў шырыні), і «канадзкі» ''Horseshoe'' (49 мэтраў вышыні і 900 мэтраў шырыні). Мяжа паміж ЗША і [[Канада]]й праходзіць па цэнтру канадзкага рукава. Узьбярэжжа вадаспада забудаванае двума гарадамі з аднолькавай назвай, канадзкі [[Ніягара Фолз (Канада)|Ніягара Фолз]] (насельніцтва 78 000) і амэрыканскі [[Ніягара Фолз (ЗША)|Ніягара Фолз]] (насельніцтва 55 000).
 
Першы рукаў — гэта «амэрыканскі» вадаспад, які цячэ па тэрыторыі [[ЗША]], каскады якога маюць назву ''American'' i ''Bridal Veil'' раздзеленыя вузкай [[выспа]]й ''Luna Island'' (51 і 60 мэтраў вышыні, і разам каля 300 мэтраў шырыні). Другі рукаў - «канадзкі» ''Horseshoe'' (49 мэтраў вышыні і 900 мэтраў шырыні). Мяжа паміж ЗША і [[Канада]]й праходзіць па цэнтру канадзкага рукава. Узьбярэжжа вадаспада забудаванае двума гарадамі з аднолькавай назвай, канадзкі - [[Ніягара Фолз (Канада)|Ніягара Фолз]] (насельніцтва 78 000) і амэрыканскі [[Ніягара Фолз (ЗША)|Ніягара Фолз]] (насельніцтва 55 000).
Канадзкі бок вадаспада больш прывабны для турыстаў, таму што з яго адкрываецца від дакладна на падаючую [[вада|ваду]] амэрыканскіх каскадаў, так і добры від на канадзкія каскады, хоць гэтыя віды часткова закрыты аблокамі маленькіх кропелек вады ўтвараючыхся падаючай масай вады. З-за гэтага большая частка турыстычнай інфраструктуры знаходзіцца на канадзкім баку. Нажаль няма спэцыяльных паслабленьняў для замежных турыстаў на памежным пераходзе недалёка ад вадаспада, таму нават некалькіхвіліннае падарожжа на другі бок для таго каб забачыць іншы бок вадаспада патрабуе спэцыяльнай [[віза|візы]] адпаведнага [[краіна|краіны]].
 
== Турыстычная інфракструктура ==
Вакол вадаспаду ёсьць вялікая колькасьць забаваў для турыстаў і акрамя самога вадаспаду. Самая цікавая, гэта невялікі [[карабель (транспарт)|карабель]], які падплывае амаль па самыя каскады вады. Таксама варта наведаць і «Пячору вятроў». Уваход у пячору знаходзіцца на высьпе ''Goat Island'', якая раздзяляе галоўныя каскады. Потым пячора вядзе ў скалу на ўзровень 20 мэтраў пад дном [[рака|ракі]]. Да забаваў можна аднесьці і [[казіно]], збудаванае на канадзкім баку ў 90-я гады.
Канадзкі бок вадаспада больш прывабны для турыстаў, тамубо што ззь яго адкрываецца від як дакладна на падаючую [[вада|ваду]] амэрыканскіх каскадаў, так і добры від на канадзкія каскады, хоць гэтыя віды часткова закрытызакрытыя аблокамі маленькіх кропелек вады, якія ўтвараючыхсяўтвараюцца падаючай масай вады. З-заПраз гэтагагэтае большая частка турыстычнай інфраструктуры знаходзіцца на канадзкім баку. НажальДля замежных турыстаў няма спэцыяльных паслабленьняў для замежных турыстаў на памежным пераходзе недалёка ад вадаспада, таму нават некалькіхвіліннаенекалькі хвіліннае падарожжа на другі бок для таго, каб забачыць іншы бок вадаспада, патрабуе спэцыяльнайадмысловай [[віза|візы]] адпаведнагаадпаведнае [[краіна|краіны]].
Уначы вадаспад прыгожа падсьвечаны. Вельмі цікава і зімой, калі вада ўтварае вялізарныя сасулькі.
 
Вакол вадаспаду ёсьць вялікая колькасьць забаваў для турыстаў і, акрамя самога вадаспаду. СамаяСярод цікавая,іх гэта- невялікі [[карабель (транспарт)|карабель]], які падплывае амаль па самыя каскады вады. Таксама варта наведаць і «Пячору вятроў». Уваход у пячору знаходзіцца на высьпе ''Goat Island'', якая раздзяляе галоўныя каскады. Потым пячора вядзе ў скалу на ўзровень 20 мэтраў пад дном [[рака|ракі]]. Да забаваў можна аднесьці і [[казіно]], збудаванае на канадзкім баку ў 90-я гады.
Каля паловы вады вадаспада забясьпечвае працу двух [[электрастанцыя|электрастанцый]], на канадзкім і амэрыканскім баку. У залежнасьці ад таго якая колькасьць вады адводзіцца на электрастанцыі, узровень вады зьмяняецца на некалькі мэтраў на працягу дня.
Уначы вадаспад прыгожа падсьвечаны. ВельміЦікавы цікававыгляд і зімой, калі вада ўтварае вялізарныя сасулькіледзяшы.
 
Каля паловы вады вадаспада забясьпечвае працу двухдзьвюх [[электрастанцыя|электрастанцый]], на канадзкім і амэрыканскім бакубаках. У залежнасьці ад таго, якая колькасьць вады адводзіцца на электрастанцыі, узровень вады зьмяняецца на некалькі мэтраў на працягу дня.
З кропкі гледжаньня [[геалёгія|геалёгіі]] вадаспад адносна малады. Рака Ніягара ўзьнікла каля 12 000 гадоў таму, пасьля сканчэньня апошняга лядовага пэрыяду, і спачатку вадаспад знаходзіўся каля сёньняшняга [[Кўінстан]]а. Менавіта там вада спадала з так званага ''Niagara Escarpment'', ці геалягічнай пліты, якая цягнецца ад [[возера Горнае|Горнага]] возера на захадзе і далёка ўздоўж паўднёвых берагоў возера [[Антарыё]] на ўсходзе. З часоў ўзьнікненьня з-за [[эрозія|эрозіі]] скалы, вадаспад перамясьціўся на 7 міль уверх па рацэ, ад пачатковага палажэньня.
 
== Гісторыя ==
Шлях вадаспада — гэта доўгі каньён (''Niagara Gorge'') які цягнецца на поўнач ад вадаспада, так сама варты турыстычнай увагі.
З кропкі гледжаньнягледзішча [[геалёгія|геалёгіі]] вадаспад адносна малады. Рака Ніягара ўзьніклапаўстала каля 12 000 гадоў таму, пасьля сканчэньня апошняга лядовагаледавіковага пэрыяду, і. спачаткуСпачатку вадаспад знаходзіўся каля сёньняшняга [[Кўінстан]]а. Менавіта там вада спадала з так званага ''Niagara Escarpment'', ці геалягічнай пліты, якая цягнецца ад [[возера Горнае|Горнага]] возера на захадзе і далёка ўздоўж паўднёвых берагоў возера [[Антарыё]] на ўсходзе. З часоў ўзьнікненьня з-запраз [[эрозія|эрозііэрозію]] скалы, вадаспад перамясьціўся на 7 міль уверх па рацэ, ад пачатковага палажэньняразьмяшчэньня.
 
Шлях вадаспада — гэта доўгі каньён (''Niagara Gorge''), які цягнецца на поўнач ад вадаспада, так сама варты турыстычнай увагі.
У наш час эрозія скалы значна запаволілась, дзякуючы некалькім інжэнерным працам выкананым на працягу 20-га стагодзьдзя.
 
У наш час эрозія скалы значна запаволіласьзапаволілася, дзякуючы некалькім інжэнерным працам, выкананым на працягу 20-га стагодзьдзя.
У навакольлі ёсьць так сама шэраг месцаў вартых увагі, сярод ніх:
 
== Навакольныя славутасьці ==
У навакольлі ёсьць так сама шэраг месцаў, вартых увагі, сярод ніх:
* горад [[Ніягара-он-зэ-Лэйк]] — першая [[сталіца]] Антарыё.
* [[Форт НіагараНіягара]] — самае старое збудаваньне, выкананае французамі ў [[1726]] годзе.
* Канал Вэланд — цягнецца ад ракі НіагараНіягара некалькі кілямэтраў на захад, дазваляе караблям абходзіць вадаспад.
 
Адлегласьць Ніягара Фолз ад [[Таронта]] складае 125 км, што займае каля гадзіны язды на машыне.