Дамэн (біялёгія): розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
(Розьніцы няма)
|
Вэрсія ад 20:41, 18 лютага 2011
Дамэн або надцарства — самы высокі ўзровень групоўкі арганізмаў у сыстэме, якая ўклячае ў сабе адно ці некалькі царстваў. Тэрмін быў прапанаваны ў 1990 годзе Карлам Вёзэ, які разьдзяліў усе жывыя арганізмы на тры дамэна[1]::
- архэі (Archaea)
- эўбактэрыі (Eubacteria)
- эўкарыёты (Eukaryota)
Найболей радыкальнае разыходжаньне ад папярэдніх сыстэмаў заключалася ў тым, што бактэрыі былі падзелены на дзьве групы (архэі й эўактэрыі), кожная зь якіх была раўназначнай да эўкарыётаў.
Часам гэтыя тры дамэна, а таксама вірусы (групу, што не мае ранга) абядноўваюць у таксон Біёта[2], ранг якога часам вызначаюць як «наддамэн» ці «супэрдамэн».
Альтэрнатыўныя сыстэмы групаў вышэйшага рангу
Апроч атрымаўшай шырокае прызнаньне сыстэмы Вёзэ, існуюць альтэрнатыўныя сыстэмы групаў вышэйшага ўзроўня, напрыклад:
- Сыстэма, у якой жывыя арганізмы падзяляюцца на дзьве імпэрыі (ці надцарства): эўкарыёты, прокарыёты, прычым апошнія адпавядаюць архэям і эўбактэрыям сыстэмы Вёзэ.
- Сыстэма зь пяці царстваў (далей не группаванымі): прокарыёты, пратысты, грыбы, расьліны й жывёлы, прычым апошнія чатыры царства адпавядаюць імпэрыі (дамэну) эўкарыёт.
Крыніцы
- ^ Towards a Natural System of Organisms: Proposal for the Domains Archaea, Bacteria, and Eucarya, Woese C.R., Kandler O., Wheelis M.L., Proc. Natl. Acad. Sci., 1990 стар. 4576—4579
- ^ Таксон Biota в проекте The taxonomicon