Юзэф Аляксандар Ябланоўскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
д вікіфікацыя
Радок 39:
| Бацька = [[Аляксандар Ян Ябланоўскі]]
| Маці = [[Тэафілія Сеняўска]]
| Жонка = [[Караліна Тэрэза Радзівіл]] <br /> [[Францішка Вікторыя Варанецка]]
| Дзеці =
| Колер =
| Колер загалоўку =
}}
 
'''Юзэф Аляксандар Ябланоўскі''', ''Józef Aleksander Jabłonowski'' ([[4 лютага]] [[1711]], [[Тыхамель]], [[Валынь]] - — [[1 сакавіка]] [[1777]], [[Ляйпцыг|Ліпск]]) - — гербу [[Прус ІІІ (герб)|Прус ІІІ]] [[стольнік вялікі літоўскі]] з [[1744]], ваявода наваградзкі з [[1755]] да [[1772]], гісторык, бібліёграф, мэцэнат мастацтва.
 
Пад час другога панаваньня [[Станіслаў Ляшчынскі|Станіслава Ляшчынскага]] быў яго прыхільнікам. З'яўляўсяЗ’яўляўся паслом ад яго да францускага Людвіка XV. У [[1743]] ад імпэратара Кароля VII атрымаў тытул князя. Пасьля першага падзелу Рэчы Паспалітай сышоў з сэнатарскага ўраду.
 
Напісаў некалькі значных прац па гісторыі. Дзякуючы яго прапанове і фінансаваньню ў [[Парыж]]ы ў [[1772]] годзе выйшаў вядомы атлас ''Rizziego-Zannoniego'', першы польскі атлас "«''Carte de Pologne...''"»
 
Заснаваў у [[1774]] ва унівэрсытэце ў [[Ляйпцыг|Ліпску]] Навуковае Таварыства Ябланоўскіх (лац. Societas Jablonoviana), якое існуе да сёньня. У [[18 стагодзьдзе|18 стагодзьдзі]] выдавала яно працы па гісторыі Польшчы, матэматыцы, эканоміцы.
 
Здоляў выключыць з забароненых прац досьледы [[Мікалай Капэрнік|Мікалая Капэрніка]], папулярызаваў яго працы. У [[1761]] выкупіў маёнтак у [[Чарнолесьсе|Чарнолесьсі]] каб захаваць памяць пра [[Ян Каханоўскі|Каханоўскага]].
 
Напісаў: „Ostafi«Ostafi... tudzież nauka o wierszach i wierszopisach polskich”polskich» ([[1751]], вершам), „Museum«Museum Polonum”Polonum» ([[1752]]), „L'Empire«L’Empire des Sarmates”Sarmates» ([[1748]]) і працы па генэалёгіі.
 
Меў рэзыдэнцыі ў [[Падхорцы|Падхорцах]] каля [[Стрый|Стрыю]], Ябланове Літоўскім, [[Ляхавічы|Ляхавічах]].