Якуб Наркевіч-Ёдка: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат дадаў: be:Якуб Наркевіч-Ёдка
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
д стыль
Радок 13:
| Нарадзіўся = [[8 студзеня]] [[1848]]
| Месца нараджэньня =
| Памёр = [[196 сьнежнялютага]] [[1905]]
| Месца сьмерці =
| Муж=
Радок 23:
}}
 
'''Якуб-Сармант-Жыгімонт Наркевіч-Ёдка''' ([[8 студзеня]] [[1848]], [[мястэчка]] [[Турын (вёска)|Турын]], цяпер [[вёска]] [[Пухавіцкі раён|Пухавіцкага раёну]] — [[196 сьнежнялютага]] [[1905]]) — беларускі фізык, мэдык, біёлаг. Доктар мэдыцыны ([[1893]]), прафэсар ([[1900]]), чалец-карэспадэнт [[Расейскае геаграфічнае таварыства|Расейскага геаграфічнага таварыства]] ([[1889]]).
 
Скончыў Менскую гімназію ([[1865]]), працягваў навучаньне ў [[Парыж]]ы, [[Флярэнцыя|Флярэнцыі]], [[Вена|Вене]].
Радок 29:
У [[1872]] у маёнтку Атонава (сёньня вёска [[Сінячова]] ў [[Капыльскі раён|Капыльскім раёне]]) збудаваў мэтэаралягічную станцыю (у [[1888]] перанес яе ў маёнтак [[Наднёман]], цяпер вёска [[Узьдзенскі раён|Узьдзенскага раёну]]). З [[1890]] супрацоўнік Інстытуту экспэрымэнтальнай мэдыцыны ў [[Пецярбург]]у.
 
Вынайшаў спосаб бяздротавай перадачы і прыёму злектрамагнітных хваляў на адлегласьці (першы ў сьвеце правобраз радыёпрыёмніка, [[1891]]), але не запатэнтаваў вынаходніцтва.<ref>[http://www.pogoda.by/press-release/allrel.html?from=14&page=113 160 гадоў з дня нараджэння Якуба Наркевіча-Ёдкі] на [http://www.pogoda.by Гідрамэтцэнтар Беларусі]</ref> Існуе дакумэнт, які пацьвярджае прыярытет Я. Наркевіча-Ёдкі ў гэтым вынаходніцтве — пратакол паседжаньня Францускага фізычнага таварыства ў Парыжы (за снежань [[1898]]) году. У ім азначаецца, што :
{{Цытата|О. Лоджу ''«належыць першая ідэя тзлеграфіі бяз дротаў, калі мы не пажадаем дайсьці да Наркевіча-Ёдкі, ...які двума-трыма гадамі раней выканаў у Вене вельмі цікавыя перадачы са [[шпуля]]й Румкарфа (праўда можа быць, без выразнага ўсьведамлення ролі электрамагнітных хваляў у гэтых досьледах)»''.<ref>А. Д. Дасько. [http://www.bspu.unibel.by/teacher/dasko/iodka.htm Я. А. Наркевіч-Ёдка] // Асновы радыётэхнікі. Фізічны факультэт, катэдра інфарматыкі і асноваў электронікі [[БДПУ імя Максіма Танка]]</ref>}}
 
Апроч таго, зрабіў значныя адкрыцьці ў галіне мэтэаралёгіі (вымярэньне хуткасьці руху воблакаў, вільготнасьці глебы і інш.), за што ўзнагароджаны срэбным мэдалём Расейскага геаграфічнага таварыства. Адкрыў у сваім маёнтку санаторы, распрацаваў мэтады лекаваньня нэрвовых захворваньняў электрычным токам, мэтад электраграфіі для дыягностыкі захворваньняў, выкарыстоўваў лекаваньне кумысам, лекаваньне сьвятлом, гімнастыку, мясцовыя мінэральныя воды.
Радок 35 ⟶ 36:
== Крыніцы ==
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
* {{Спасылка | аўтар = Людмила СЕЛИЦКАЯ| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 20 студзеня 2011| url = http://kp.by/daily/25624.3/790194/| загаловак = Алхимик из-под Узды изобрел радио раньше Маркони и Попова| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Комсомольская правда]]| дата = 21 студзеня 2011 | мова = ru| камэнтар = }}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Наркевіч-Ёдка, Якуб}}