Сэрбскахарвацкая мова: розьніца паміж вэрсіямі

{{Інфармацыя пра мову |

|Назва мовы = Сэрбскахарвацкая |

|Назва мовы ў арыгінале = српскохрватски / hrvatskosrpski

hrvatski ili srpski / српски или хрватски |

|Краіны ўжываньня = [[Сэрбія|Сэрбіі]], [[Босьнія і Герцагавіна|Босьніі і Герцагавіне]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Харватыя|Харватыі]] (пад рознымі назвамі) і іншых краінах |

|Рэгіён = Цэнтральная Эўропа, Паўднёвая Эўропа |

|Колькасьць карыстальнікаў = каля 17 мільёнаў |

|Клясыфікацыя = [[Індаэўрапейскія мовы|Індаэўрапейская]]<br />

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Сэрбскахарвацкая''' |

|Афіцыйная мова ў = - |

|Рэгулюецца = - |

|Код па ISO 639-1 = sh |

|Код па ISO 639-2(B) = scr, scc|

|Код па ISO 639-2(T) = - |

|Код па SIL = -

'''Сэрбскахарвацкая''' ці '''харвацкасэрбская мова''' (таксама '''сэрбская або харвацкая''', '''харвацкая аб сэрбская''') (у арыгінале ''srpskohrvatski''/''cрпскохрватски'', ''hrvatskosrpski'', ''hrvatski ili srpski'', ''srpski ili hrvatski'')  — [[паўднёваславянскія мовы|паўднёваславянская мова]].

Тэрмін "«сэрбскахарвацкая мова"» выкарыстоўваўся для абагульненьня пад адной назвай сукупнасьці дыялектаў, якія ўжываюцца ў [[Сэрбія|Сэрбіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Босьнія і Герцагавіна|Босьніі і Герцагавіне]] і [[Харватыя|Харватыі]]. Афіцыйная мова [[Югаславія|Югаславіі]] (разам са [[славенская мова|славенскай]], пазьней і [[македонская мова|македонскай]]) з [[1918]] да [[1991]] году.

Літаратурны стандарт базаваўся на [[штокаўскі дыялект|штокаўскім дыялекце]] і дапускаў [[экаўскі дыялект|экаўскі]] і [[іекаўскі дыялект|іекаўскі]] варыянты (неафіцыйна яны лічыліся "«ўсходнім"» (сэрбскім) і "«заходнім"» (харвацкім) варыянтамі літаратурнай мовы). Да таго ж, фармальна дыялектамі сэрбскахарвацкай лічыліся [[кайкаўскі дыялект|кайкаўскі]] і [[чакаўскі дыялект]]ы, але яны не былі ў афіцыйным ужытку.

Упершыню тэрмін "«сэрбскахарвацкая мова"» быў выкарыстаны [[Славенія|славенскім]] філёлягам [[Ярней Копітар|Ярнеем Копітарам]] у ліставаньні ў [[1836]] годзе, хоць нельга выключыць, што Копітар пазнаёміўся з гэтым тэрмінам, чытаючы рукапіс працы [[Славаччына|славацкага]] філёляга [[Павал Ёзэф Шафарык|Шафарыка]] "«''Slovanské starožitnosti''"» ("«''Славянскія старажытнасьці''"»), якая была надрукаваная ў [[1837]] годзе.

З распадам Югаславіі афіцыйнымі мовамі новаствораных дзяржаў сталіся [[сэрбская мова|сэрбская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[басьнійская мова|басьнійская]], [[чарнагорская мова|чарнагорская]] мовы. Тэрмін "«сэрбскахарвацкая мова"» пачаў зьнікаць з ужытку, спачатку з афіцыйных дакумэнтаў, пасьля паступова і зь лінгвістычнай літаратуры. Сёньня найменьне "«сэрбскахарвацкая мова"» зьяўляецца дыскусыйным гістарычна-палітычным пытаньнем. Шматлікія носьбіты лічаць тэрмін "«сэрбскахарвацкая"» палітычна некарэктным і нават абразьлівым. Іншыя працягваюць ужываць гэты тэрмін.

Сярод лінгвістаў няма адзінага погляду на лёс тэрміну. Ён усё яшчэ вырарыстоўваецца, дзякуючы ляканічнасьці пры абазначэньні сукупнасьці некалькі моваў. Альтэрнатыўная назва ''басьнійская/харвацкая/сэрбская мова'' (БХС) зьявілася ў афіцыйным ужытку ў замежжы. У рэгіянальнай лінгвістыцы існуе таксама тэрмін "«цэнтральная паўднёваславянская дыясыстэма"».

Узаемна зразумелыя формы сэрбскахарвацкай мовы працягваюць выкарыстоўвацца пад рознымі назовамі ў Сэрбіі, Чарнагорыі, Харватыі і Босьніі і Герцагавіне.

! Аб'яднаныяАб’яднаныя нацыі

[[Катэгорыя:СлавянскіяПаўднёваславянскія мовы]]