|
[[Выява:Peterborough.Chronicle.firstpage.jpg|міні|250пкс|Пачатковая старонка Пітэрбораўскай хронікакроніка]]
'''Англасаксонская хронікакроніка''' ({{мова-en|Anglo-Saxon Chronicle}}) — старажытны летапіс [[Ангельшчына|Ангельшчыны]], які ахоплівае пэрыяд з раньніх часоў [[Англа-саксы|саксонскіх]] пасяленцаў у [[495]] годзе й да [[1154]] году. Ейнае складаньне пачалося напрыканцы [[9 стагодзьдзе|IX стагодзьдзя]] пры каралі [[Альфрэд Вялікі|Альфрэдзе Вялікам]] на аснове твора [[Бэда Вялебны|Бэды Вялебнага]] «Гісторыя», а таксама захаваўшыхся ўрыўкаў [[Мэрсія|мэрсійскіх]] і [[Ўэсэкс|ўэсэкскіх]] хроніккронік і вусных паданьняў. Захавалася дзевяць рукапісаў хроніккронік на [[англа-саксонская мова|англасаксонскай мове]] й часткова на [[Лацінская мова|лацінскай]].
На цяперашні час сем з дзевяці манускрыптаў хронікікронікі знаходзяцца ў [[Брытанская Бібліятэка|Брытанскай Бібліятэцы]], адна ў [[Бадлейская Бібліятэка|Бадлейскай Бібліятэцы]] ў [[Оксфард]]зе й шчэ адна ў [[Паркерская Бібліятэка|Паркерскай Бібліятэцы]] ў [[Кембрыдж]]ы.
==Склад==
Раньняя частка хронікікронікі, якая ахоплівае пэрыяд да [[731]] году, абапіраецца на сачыненьні Бэды, але зьмяшчае шмат дапаўненьняў, што тычацца гісторыі Паўднёвай Ангельшчыны (асабліва Ўэсэкса). Да падзей [[891]] году ўсе хронікікронікі сыходзяцца паміж сабой, што дае падставу лічыць, што яны маюць адзіную крыніцу й складзены ў Ўэсэксу ў пэрыяд панаваньня Альфрэда<ref> Alfred the Great: War, Kingship and Culture in Anglo-Saxon England. Рычард Піліп Абэлз. ст. 15. ISBN 0-582-04047-7. Глядзі таксама Keynes & Lapidge, Alfred the Great, ст. 41.</ref>. Пасьля 891 году розныя варыянты хроніккронік пачынаюць разыходзіцца паміж сабой у апісаньні падзеяў, і чым больш пазьнейшы пэрыяд яны асьвятляюць, тым большымі становяцца гэтыя разыходы.
==Варыянты хроніккронік==
* Ўінчэстэрская (Паркерская) хронікакроніка
* Эбінгданская хронікакроніка I
* Эбінгданская хронікакроніка II
* Ўорчэтэрская хронікакроніка
* Пітэрбораўская хронікакроніка
* Дзьвюхмоўная Кэнтэрбэрыйская хронікакроніка
* Котанаў фрагмэнт (копія Ўінчэстэрскай хронікікронікі)
* Котанаў фрагмэнт
* ХронікаКроніка Вялікдзёнага стала
==Літаратура==
| 