Ядзерная энэргетыка: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
+ {{Тупіковы артыкул}}
Няма апісаньня зьменаў
Радок 1:
{{Тупіковы артыкул}}
'''Ядзерная энэргетыка''' — гэта адгалінаваньне [[энэргетыка|энэргетыкі]], якойякое займаецца здабываньнем і выкарыстаньнем [[ядзерная энэргія|ядзернай энэргіі]].
 
Звычайна для атрыманьня ядзернай энэргіі выкарыстоўваюць ланцуговую ядзерную рэакцыю дзяленьня ядраў урану[[уран]]у-235 ці [[плютоній|плютонія]]. Ядра падзяляюцца пры пападаньні ў іх нэйтрона[[нэйтрон]]а, пры гэтым атрымліваюцца новыя нэйтроны і асклепкі дзяленьня. Нэйтроны дзяленьня і асклепкі дзяленьня валодаюць вялікай [[кінэтычная энэргія|кінэтычнай энэргіяй]]. У выніку сутыкненьняў асклепкаў зь іншымі атамамі гэтая кінэтычная энэргія хутка пераўтвараецца ў цеплыню.
 
Ядзерную энэргію атрымліваюць з дапамогай [[ядзерны рэактар|ядзерных рэактараў]]. Як крыніца энэргіі яна выкарыстоўваецца ў [[энэргетыка|энэргетыцы]] і на [[транспарт|транспарце]]. У энэргетыцы - звычайна для выпрацованьня электраэнэргіі на [[АЭС]], радзей - цеплыні на [[атамная цеплаэлектрацэнтраль|атамных ЦЭЦ]] і [[атамная станцыя цеплазабесьпячэньня|станцыях цеплазабясьпячэньня]]. Існуюць розныя варыянты яе выкарыстаньня на транспарце, але рэальнае ўвасабленьне яны атрымалі толькі на флоце (атамныя ледаколы, падводныя лодкі, іншыя караблі (пераважна вайсковога прызначэньня).
 
У [[2004]] годзе атамныя электрастанцыі ўсяго сьвету выраблялі 6,5% ад усёй спажываемай сьветам энэргіі і 15,7% - электраэнэргіі. 57% ўсёй вырабляемай на АЭС электраэнэргіі даводзіцца на [[ЗША]], [[Францыя|Францыю]] і [[Японія|Японію]]. На пачатак жніўня [[2007]] у 31 краіне сьвету працавалі 439 атамных рэактараў<ref>[http://www.iaea.org/cgi-bin/db.page.pl/pris.oprconst.htm Number of Reactors Operation Worldwide]</ref>.
Найбольш электрычнасьці з дапамогай ядзернай энэргетыкі вырабляюць ЗША (кожная пятая [[кіляват-гадзіна]] ў гэтай краіне мае атамнае паходжньне). У Францыі у 2006 годзе 80% з агульнага балансу электраэнэргіі прыпадала на атамныя электрастанцыі. Увогуле ж у Эўрапейскім Зьвязе вырабляюць 30% электрычнасці на АЭС (хаця ў некаторых краінах аб'яднанай Эўропы ядзернай энэргетыкі ўвогуле няма).
 
Вакол ядзернай энэргетыкі вядзецца шмат спрэчак наконт яе эканамічнай абгрунтаваннасьці і экалягічнай бясьпечнасьці. Таксама ёсьць перасьцярогі наконт магчымасьці выкарастаць ядзерныя матэр'ялы ў ваенных мэтах і тэррактах.
 
Звычайна для атрыманьня ядзернай энэргіі выкарыстоўваюць ланцуговую ядзерную рэакцыю дзяленьня ядраў урану-235 ці плютонія. Ядра падзяляюцца пры пападаньні ў іх нэйтрона, пры гэтым атрымліваюцца новыя нэйтроны і асклепкі дзяленьня. Нэйтроны дзяленьня і асклепкі дзяленьня валодаюць вялікай кінэтычнай энэргіяй. У выніку сутыкненьняў асклепкаў зь іншымі атамамі гэтая кінэтычная энэргія хутка пераўтвараецца ў цеплыню.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Радок 22 ⟶ 30:
[[az:Nüvə enerjisi]]
[[bat-smg:Kondoulėnė energėjė]]
[[be:Ядзерная энергетыка]]
[[bg:Ядрена енергетика]]
[[bn:পারমাণবিক শক্তি]]
Радок 65 ⟶ 74:
[[pt:Energia nuclear]]
[[ro:Energie nucleară]]
[[ru:Ядерная энергетика]]
[[sh:Nuklearna energija]]
[[simple:Nuclear power]]