Люмінафор: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д выпраўленьне спасылак
выпраўленая артаграфія
Радок 1:
'''Люмінафор''' (ад лац. Lumen — сьвятло і грэч. Phoros — нясучы) — рэчыва, якое здольнае пераўтвараць паглынаеццаэнэргію, што іміяно энергіюпаглынае, ў светлавоесьветлавое выпраменьванневыпраменьваньне ([[люмінесцэнцыялюмінясцэнцыя|люмінесцыраваць]]).
{{Артаграфія}}
'''Люмінафор''' (ад лац. Lumen — сьвятло і грэч. Phoros — нясучы) — рэчыва, здольнае пераўтвараць паглынаецца імі энергію ў светлавое выпраменьванне ([[люмінесцэнцыя|люмінесцыраваць]]).
 
== Асноўныя звесткізьвесткі ==
 
Па хімічнай прыродзе люминофорылюмінафоры падзяляюцца на неарганічныхнеарганічныя, большасцьбольшасьць з якіх адносіцца да кристаллофосфорамкрышталяфосфараў, і арганічныя. СвячэннеСьвячэньне неарганічных люминофоровлюмінафораў (кристаллофосфоровкрышталяфосфараў) абумоўленаабумоўленае ў большасцібольшасьці выпадкаў прысутнасцюпрысутнасьцю пабочных [[катионкатыён]] оваў, якія змяшчаюццазьмяшчаюцца ў малых колькасцяхколькасьцях (да 0,001%).
 
Такія прымесіпрымешкі ([[активаторактыватар (люмінесцэнцыілюмінясцэнцыі) | активаторыактыватары]]) звычайна з'яўляюццазьяўляюцца катионамикатыёнамі металаўмэталаў; напрыклад, свячэннесьвячэньне [[сульфидсульфід цынку | сульфида цынку]] актывуе катиономкатыёнам [[медзь | медзі]]. НеарганічнаяНеарганічныя люминофорылюмінафоры ўжываюць у [[флюарэсцэнтная лямпа | люмінесцэнтныялюмінясцэнтных лямпылямпах]], [[электронна-лучеваяпрамянёвая трубка | электронна-лучевыхпрамянёвых трубкатрубках]], для вырабу рэнтгенаўскіх экранаў, служаць індыкатарамі радыяцыі і інш. Арганічныя люминофорылюмінафоры (люмогенылюмагены) прымяняюць для вырабу яркіх флуоресцентныхфлюарэсцэнтных фарбаў , люминесцирующихлюмінесцыруючых матэрыялаў, выкарыстоўваюць у адчувальным люмінесцэнтныялюмінясцэнтным аналізе ў [[хімія|хіміі]], [[біялёгія|біялёгіі]], [[мэдыцына|мэдыцыне]] і [[крыміналістыка|крыміналістыцы]].
 
ФотолюминофорыФоталюманафоры на аснове сульфидасульфіда цынку обладаютвалодаюць побачшэрагам недахопаў: няўстойлівы пры ультрафіялетаваеультрафіялетавым апраменьванніапраменьваньні, маць невялікае часепа послесвечения,часе нізкаяі яркасцьнеяскравае послесвечнияпасьлясьвячэньне.
 
== МагчымасціМагчымасьці. Некаторыя перавагі і адрозненніадрозненьні пігментыпігментаў люминофоралюмінафору ==
 
* Перыяд послесвеченияпасьлясьвячэньня ў 50 разоў больш, чым у звычайнага фосфоресцентногофосфарасцэнтнага пігменту, заснаванага на ZnO .
* Актывацыя хвалямі рознай даўжыні (200-450 nm), але лепшы вынік атрымліваецца з энергіяйэнэргіяй актывацыі вышэй 350nmза 350 nm.
* Пачатковая яркасцьяркасьць послесвеченияпасьлясьвячэньня як мінімум у 10 разоў даўжэй, чым у радыё-люмінісцэнтныялюмінясцэнтных іды фотолюминесцентныхфоталюмінясцэнтных пігментыпігментах.
* ПавелічэннеПавелічэньне люмінесцэнцыілюмінясцэнцыі і послесвеченияпасьлясьвячэньня з павелічэннемпавелічэньнем часу актывацыі .
* Выдатная ўстойлівасьць да ўмоваў сьвету ды надвор'я.
* Выдатны пагодны і светлавая ўстойлівасць.
* АдсутнасцьАдсутнасьць небяспечных для здароўя і радыеактыўныхрадыёактыўных рэчываў.
* Не забруджвае навакольнае асяроддзеасяродзьдзе і валодае высокай хімічнай стабільнасцюстабільнасьцю.
 
== Разнавіднасьці ==
 
Найбольшае распаўсюджваннераспаўсюджваньне атрымалі [[фотолюминофорфоталюмінафор]] ы іды [[электролюминофорэлектралюмінафор]] ы.
 
Гэтыя люминофорылюмінафоры ўяўляюць сабой сумесь складанаганекалькіх складускладнікаў: алюминаталюмінат стронцыястронцыю, актываваны европеэўропій, дыспрозій, иттриемітрый. Хімічная формула: (SrAl2O4): Eu, Dy, Y
 
ФотолюминофорыФоталюмінафоры на аснове алюминатовалюмінатаў інэртнымінэртныя да водных іды сольвентнымсольвентных серадахасяродзьдзяў, устойлівыя да розных апраменьванняапраменьваньняў і валодаюць послесвечениемпасьлясьвячэньнем да 28 гадзінгадзінаў. ЛюминофорыЛюмінафоры нетоксичнынетаксічныя, пожаровзрывобезопасны,бясьпечныя небяспечныхна радыяктыўныхвыбухі выпраменьваннеі агонь; адсутнічае небясьпечные радыёактыўные выпраменьваньне (параўнальна з фонавымі).
 
СлабаФоталюмінафор небяспечнызьяўляецца прадуктслаба небясьпечным рэчывам па ўздзеяннюўздзеяньні на арганізм, кляса небяспекі па кампанентах - 4. ЎздзейнічаеПрадукт уздзейнічае ў асноўным на слізістую абалонку верхніх дыхальных шляхоў, не раздражняе здаровую скуру, пры трапленнітрапленьні на пашкоджаную скуру можа выклікаць сухастой, пачырваненнепачырваненьне, зудсьверб.
Фотолюминофор з'яўляецца малоопасным рэчывам па ўздзеянню на арганізм, клас небяспекі па кампанента - 4
 
== Параўнаньне алюмінат-стронцыевага люмінафору са звычайнымі фосфарасцэнтнымі пігментамі ==
Слаба небяспечны прадукт па ўздзеянню на арганізм. Ўздзейнічае ў асноўным на слізістую абалонку верхніх дыхальных шляхоў, не раздражняе здаровую скуру, пры трапленні на пашкоджаную скуру можа выклікаць сухастой, пачырваненне, зуд.
 
 
== Параўнанне алюминат-стронциевого люминофора са звычайнымі фосфоресцентными пігменту ==
 
{| class="wikitable"
|-
! '''Характарыстыка'''
! '''АлюминатАлюмінат стронциевыйстронцыевы жоўта-зялёны'''
! '''АлюминатАлюмінат стронциевыйстронцыевы блакітны'''
! '''Звычайныя фосфоресцентныефосфарасцэнтныя пігменты'''
|-
| Хімічны склад
Радок 49 ⟶ 45:
|-
| Колер
| СветлыСьветлы жоўта-зялёны
| Больш за светлы чым жоўта-зялёны
| Жоўта-зялёны
 
|-
| Колер послесвеченияпасьлясьвячэньня
| Зялёны, поўнаепоўная адпаведнасцьадпаведнасьць ГОСТ РФ
| Блакітны
| Зялёны, блакітны, чырвоны, фіялетавы і тг. пд.
 
|-
Радок 66 ⟶ 62:
 
|-
| Энэргія ўзбуджэньня
| Энергія ўзбуджэння
| 200-450 nm
| 200-450 nm
Радок 72 ⟶ 68:
 
|-
| РаспаўсюджваннеРаспаўсюд даўжыні хвалі (пік)
| 580 nm
| 540 nm
Радок 78 ⟶ 74:
 
|-
| Яркасьць пасьлясьвячэньня 1)
| Яркасць послесвечения 1)
| Каля 340 mcd/m2
| Каля 300 mcd/m2
Радок 84 ⟶ 80:
 
|-
| Згасанне пасьлясьвячэньня 2)
| Згасання послесвечения 2)
| Больш 3000 хвілін
| Больш 3000 хвілін
| ПасляПасьля 200 хвілін
 
|-
Радок 96 ⟶ 92:
 
|-
| Сьвятлатрываласьць 4)
| Светостойкость 4)
| Больш за 1000 гадзін
| Больш за 1000 гадзін
Радок 103 ⟶ 99:
|-
| Хімічная ўстойлівасць
| ПревосходнаяВыдатная (выключаючы ваду)
| Выдатная
| Превосходная
| Розная
| Разная
 
|-
Радок 117 ⟶ 113:
Заўвагі:
 
* 1. ЯркасцьЯркасьць пасляпасьля 10 хвілін актывацыі на працягу 5 мінхв з дапамогай Xe лямпы ў 1000 lux.
* 2. Прамежак часу неабходны для змяншэннязьмяншэньня яркасьці послесвеченияпасьлясьвячэньня да 0.32 mcd/m2 (мяжа успрыманняўспрыманьня чалавечага вочывоку).
* 3. НеабходнаеНеабходны час для насычэннянасычэньня Xe лямпы ў 1000 lux.
* 4. НеабходнаеНеабходны час для пачатку зніжэннязьніжэньня послесвеченияпасьлясьвячэньня на 20% пасляпасьля асвятленняасьвятленьня 300W ртутныртутнай лямпай высокага ціску (паскораны тэст на светостойкостьсьвятлатрываласьць).
* 5. У парашкпадобныяпарашкападобныя форме.
 
Больш падрабязна на сайце, дзе можна [http://luminofor.info азнаёміцца з дадатковай інфармацыяй або'' 'купіць люминофор''']
 
== Глядзіце таксама ==
* [[ФотолюминофорФоталюмінафор]]
* [[Электралюмінафор]]
* [[Электролюминофор]]
* [[ФлюорофорФлюарафор]]
* [[Выпальваньне люмінафору]]
* [[Выпальванне люминофора]]
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* [Httphttp://himiklab.org.ua/phosphors.shtml Калекцыя рэцэптур люминофоровлюмінафораў]
 
[[Катэгорыя:Люмінесцэнцыі]]