Падзелы Рэчы Паспалітай: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат дадаў: ca:Repartiment de Polònia
вось так
Радок 1:
'''Падзелы Рэчы Паспалітай''' — -шэраг палітычныягеапалітычных падзеіпадзеіяў канца [[18 стагодзьдзе|ХVІІІ стагодзьдзя]], у выніку якіх [[Рэч Паспалітая Абодвух Народаў]] зьнікла з мапы [[Эўропа|Эўропы]] як дзяржаўнае ўтварэньне.
 
== Першы падзел ==
[[Выява:Rzeczpospolita Rozbiory 1.png|міні|200пкс|Першы падзел Рэчы Паспалітай]]
Першы падзел [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] адбыўся ў [[1772]] годзе. Перад ім [[Расея]] разьвязала пытаньне аб дысыдэнтах, але Сойм адхіліў яе прапановы. Тады Расея і [[Прусія]] пайшлі на стварэньне канфэдэрацыяў у [[Слуцкая канфэдэрацыя|Слуцку]] і [[Торуньская канфэдэрацыя|Торуні]], якія дабіліся прыняцьця закону аб раўнапраўі, заадно і пацьвердзілі шляхецкія правы. Тады ўжо паўстала каталіцкая шляхта (гл. [[Барская канфэдэрацыя]]). Але канфэдэраты прайгралі вайну з Расеяй, і [[Аўстрыя]], Прусія й Расея падзялілі Рэч Паспалітую. Аўстрыя і Прусія анэксавалі частку земляў [[Польшча|Польшчы]], Расея - — [[Усходняя Беларусь|Усходнюю Беларусь]] і [[Інфлянты]]. Перадумовамі падзелу былі поўная палітычная анархія ў Рэчы Паспалітай і няздольнасьць магнатаў пераадолець рознагалосьсі.
 
== Другі падзел ==
[[Выява:Rzeczpospolita Rozbiory 2.png|міні|200пкс|Другі падзел Рэчы Паспалітай]]
Пасьля Першага падзелу [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі]], кароль Рэчы Паспалітай, стаў на чале памяркоўных рэфарматараў. Была створаная Адукацыйная камісыя, абмежавана права [[liberum veto]]. Вяршыняй рэформаў стаў [[Чатырохгадовы Сойм|Вялікі Сойм]] [[1788]]—[[1792]]  гг. Сойм павялічыў войска да ста тысячаў, забараніў усялякія канфэдэрацыі. [[3 траўня]] [[1791]] Сойм зацьвердзіў [[Канстытуцыя 3 траўня 1791 году|Канстытуцыю]]. Але Расея адразу зрэагавала: была створана [[Таргавіцкая канфэдэрацыя]] ворагаў рэформаў, і тыя папрасілі Расею аб падтрымцы. Вайна 1792 скончылася поўнай паразай Рэчы Паспалітай і новым падзелам, які замацаваў [[Гарадзенскі Сойм (1793)|гарадзенскі сойм 1793  г.]]
 
== Трэці падзел ==