Геранёнскі замак: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →‎Гісторыя: артаграфія
афармленьне
Радок 1:
[[Файл:Castle in Hieraniony.jpg|міні|250пкс|Меркаваны выгляд замка на малюнку С. Прышчэпа]]
'''Геранёнскі замак''' — [[абарончае збудаваньне]] ў [[мястэчка|мястэчку]] [[Геранёны]] ў [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]] (цяпер [[вёска]] ў [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]). Быў адной зь першых спробаў у [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]] прыстасаваць замак да ўжываньня [[пальная зброя|пальнай зброі]].
 
'''Геранёнскі замак''' — [[абарончае збудаваньне]] ў [[мястэчка|мястэчку]] [[Геранёны]] ў [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]] (цяпер [[вёска]] ў [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]).
 
Быў адной зь першых спробаў у [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]] прыстасаваць замак да ўжываньня [[пальная зброя|пальнай зброі]].
 
== Гісторыя ==
[[ВыяваФайл:Orda Gieraneny.jpg|міні|250пкс|Руіны Геранёнскага замка<br />''Малюнак [[Напалеон Орда|Н. Орды]]'']]
 
[[Выява:Orda Gieraneny.jpg|міні|250пкс|Руіны Геранёнскага замка<br />''Малюнак [[Напалеон Орда|Н. Орды]]'']]
 
* [[1519]]—[[1529]] гады — будаўніцтва мураванага замка<ref>Baronas, Darius. Fortifications innovations of the Great Dutch of Lithuaniaduring the reign of Sigismundus Augustus (1548—1572). S. 80 // Zamek i dwór w średniowieczu od XI do XV wieku / red. J. Wiesiołowski. — Poznań, 2001.</ref>.
* кан. [[16 стагодзьдзе|XVI ст.]] — да адной зь сьценаў дабудавалі мураваны палац.
* [[1542]] год — замак перайшоў да [[Жыгімонт І Стары|Жыгімонта І Старога]].
* [[1588]] год — валоданьне [[Сапегі|Сапегаў]].
* [[1643]] год — перайшоў да [[Кішкі|Кішак]].
* [[1654]]—[[1667]] гады — у час [[Крывавы патоп|вайны Расеі з Рэччу Паспалітай]] замак разбурылі маскоўскія захопнікі.
* [[1700]]—[[1721]] гады — канчаткова прыйшоў у заняпад.
* сяр. [[19 стагодзьдзе|ХІХ ст.]] — замак разабралі дзеля ўзьвядзеньня ў [[Ліпнішкі (Іўеўскі раён)|Ліпнішках]] розных гаспадарчых збудаваньняў.<ref>[[Міхась Ткачоў]]. Геранёнскі замак // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 527</ref>
 
== Архітэктура ==
Збудаваны віленскім ваяводам [[Альбрыхт Гаштольд|Альбрыхтам Гаштольдам]], замак меў вельмі сьціплыя памеры — 27х2727×27 мэтраў. Першапачаткова мураванымі былі сьцены таўшчынёй 1,4 м і васьмімэтровыя уў дыямэтры вуглавыя цыліндрычныя вежы. Пазьней замест драўлянага збудавалі мураваны двухпавярховы палац.
 
Невялікі замак абкружаў магутны [[вал (фартыфікацыя)|вал]] з трыма вуглавымі вежамі-[[рандэль (фартыфікацыя)|рандэлямі]] і адной вежай-брамай. Звонку рандэлі мелі сцены двухмэтровай таўшчыні, адкрытыя ў бок замка. Земляны вал меў шырыню 10—15 мэтраў, знутры быў умацаваны сьцяною вышынёй 4,5 м і шырынёю 1,25 м. Крыху пазьней гэтую сьценку дадаткова ўмацавалі [[контрфорс]]амі-бычкамі.
Збудаваны віленскім ваяводам [[Альбрыхт Гаштольд|Альбрыхтам Гаштольдам]], замак меў вельмі сьціплыя памеры — 27х27 мэтраў. Першапачаткова мураванымі былі сьцены таўшчынёй 1,4 м і васьмімэтровыя у дыямэтры вуглавыя цыліндрычныя вежы. Пазьней замест драўлянага збудавалі мураваны двухпавярховы палац.
 
Невялікі замак абкружаў магутны [[вал]] з трыма вуглавымі вежамі-[[рандэль|рандэлямі]] і адной вежай-брамай. Звонку рандэлі мелі сцены двухмэтровай таўшчыні, адкрытыя ў бок замка. Земляны вал меў шырыню 10—15 мэтраў, знутры быў умацаваны сьцяною вышынёй 4,5 м і шырынёю 1,25 м. Крыху пазьней гэтую сьценку дадаткова ўмацавалі [[контрфорс]]амі-бычкамі.
 
== Крыніцы ==