Гораў Велікапольскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MastiBot (гутаркі | унёсак)
д робат зьмяніў: fa:گورژوف ویلکوپولسکی
афармленьне
Радок 2:
| Назва = Гораў Вялікапольскі
| Назва ў родным склоне = Горава Вялікапольскага
| Няпэўная назва =
| Арыгінальная назва = Gorzów Wielkopolski
| Краіны = Польшчы
| Герб = POL Gorzów Wielkopolski COA 1.svg
| Сьцяг = POL Gorzów Wielkopolski flag.svg
| Гімн =
| Першыя згадкі = [[1257]]
| Горад з =
| Магдэбурскае права =
| Былыя назвы =
| Былая назва =
| Мясцовая назва =
| Адміністрацыйная адзінка =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі =
| Адміністрацыйная адзінка2 =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі2 =
| Адміністрацыйная адзінка3 =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі3 =
| Сельсавет =
| Пасялковы савет =
| Кіраўнік = Мэр
| Імя кіраўніка = Тадэўш Янджэйчак
| Плошча = 85,73
| Вышыня =
| Колькасьць насельніцтва = 125 157
| Год падліку насельніцтва =
| Шчыльнасьць насельніцтва = 1 4621462
| Колькасьць двароў =
| Часавы пас = +1
| Летні час = +2
| Тэлефонны код = +(48) 095
| Паштовы індэкс = з 66-400 да 66-414
| Аўтамабільны код =
| Выява = PL Gorzow Widok.JPG
| Апісаньне выявы =
| Шырата паўшар'е = паўночнае
| Шырата градусаў = 52
| Шырата хвілінаў = 44
| Шырата сэкундаў =
| Даўгата паўшар'е = усходняе
| Даўгата градусаў = 15
| Даўгата хвілінаў = 15
| Даўгата сэкундаў =
| Пазыцыя подпісу на мапе =
| Водступ подпісу на мапе =
| Commons = Category:Gorzów Wielkopolski
| Сайт = http://www.gorzow.pl/
| Колер = {{Колер|Польшча}}
}}
'''Го́раў Вялікапо́льскі''' ({{мова-pl|Gorzów Wielkopolski}}, {{мова-de|Landsberg an der Warthe}}) — горад у заходняй [[Польшча|Польшчы]], зьяўляецца сядзібай ваяводы [[Любускае ваяводзтва|Любускага ваяводзтва]]. Горад знаходзіцца на рацэ [[Варта|Варце]]. Колькасьць жыхароў у Гораве Вялікапольскім налічвае каля 125,1 тыс. чалавек, што ставіць яго на 31 месца па колькасьцьколькасьці насельніцтва ў Польшчы.
 
Горад знаходзіцца на ўскраіне ''Гораўскай катлавіны'', якая знаходзіцца ў [[Гораўскай раўніне]] над Вартай, у вусьці ракі ''Клёдаўкі'', на вышыні ад 19 да 82 м над узроўнем мора. Гораў Вялікапольскі знаходзіцца ў 53 км ад мяжы ззь [[Нямеччына]]й і ў 135 км ад [[Бэрлін]]ау. Ад [[Варшава|Варшавы]] горад аддалены на 448 км, сядзіба сэйміка Любускага ваяводзтва знаходзіцца ў 112 км у [[Зялёная Гара|Зялёнай Гары]]. Горад знаходзіцца на тэрыторыі гістарычнага раёнараёну ''«любуская зямля»''. Пасьля заваяваньня любучанаў палянамі, гэта тэрыторыя была далучана да ''Вялікапольскі''Вялікапольшчы. Потым, у [[1252]] годзе тэрыторыя была далучана да [[Брандэрбурскае маркграфства|Брандэрбурскага маркграфства]]. Да [[1945]] годагоду горад знаходзіўся ў складзе нямецкіх земляў, пасьля [[Другая Сусьветнаясусьветная вайна|Другой Сусьветнайсусьветнай вайны]] Гораў Вялікапольскі перайшоў пад уладу Польшчы.
 
== Гісторыя ==
У [[10 стагодзьдзе|Х стагодзьдзі]] тэрыторыя вакол вусьця ракі Варты знаходзілася ў межах дзяржавы палянаў, а потым [[Польскае каралеўства|Польскага каралеўства]]. Фэадальны падзел Польскага каралеўства прывёў да перахода гэтай тэрыторыі пад уладу заходніх суседзяў. У [[1249]] годзе любуцкая зямля трапіла пад уладу Брандэнбургу згодна з дамовай паміж ''Баляславам Рагаткай''Рагаткам і архібіскупам БрандэнбургаБрандэнбургу. [[2 ліпеня]] [[1257]] годагоду рыцар ''Альбрэхт дэ Люгэ'' атрымаў дазвол ад маркграфа ''Ёгана І'' на заснаваньне на мяжы марграфства горадагораду ''Landisberch Nova''. Горад пачаў хутка разьвівацца і стаў культурным і гандлёвым цэнтрам ва ўсходняй Нямеччыне. ПразПразь некаторы час назва зьмянілася на ''Ландсберг''Ландсбэрг. У [[1537]] годзе горад перажыў [[Гусыты|гусыцкую]] аблогу, у [[17 стагодзьдзе|XVII стагодзьдзі]] некаторы час знаходзіўся ў [[Швэцыя|швэдзкай]] акупацыі, потым некаторы тут знаходзіліся [[Расейская імпэрыя|расейскія]] войскі, была выплачана кантрыбуцыя напаліонаўскімнапалеонаўскім войскам. У [[1892]] годзе ЛандсбергЛандсбэрг быў невялікім горадагорадам, цэнтрам акругі.
 
Пад час ІІ Сусьветнайсусьветнай вайны горагорад быў зруйнаваны пад час яго ўзяцьця войскамі [[СССР]], якія занялі яго [[30 студзеня]] [[1945]] годагоду. Пасьля сканчэньня вайны горад быў перададзены Польшчы ў складзе якой была зьменена яго назва на ''Гораў над Вартай'', а празпразь некаторы час была дадана прыстаўка ''Вялікапольскі''. Нямецкія грамадзяне былі выселены ў Нямеччыну, а на іх месца перасялялі жыхароў [[Крэсы|Крэсаў]].
 
Пасьля вайны адбылася хуткае разьвіцьцё горадагораду. З [[1945]] да [[1950]] годагоду Гораў быў галоўным цэнтрам адміністрацыі заходніх паветаў ''Познаньскага[[Познанскае ваяводзтва''|Познанскага ваяводзтва]]. Пасьля гэтага горад пачынае паступова страчваць адміністрацыйнае значэньне уў краіне. З [[1950]] годагоду горад быў далучаны да новаўтворанага ''Зялёнагорскага ваяводзтва''. У [[1960-я|1960-х]] г.г.гадах колькасьць насельніцтва налічвае каля 50 тыс. чалавек, што пераўзышло перадваенны ўзровень. У канцы 1960-х г.г.гадоў у Гораве хутка пачынае разьвівацца прамысловасьць. У [[1970-я|1970-х]] зьяўляюцца першыя вышэйшыя навучальныя ўстановы. У [[1975]] годзе Гораў становіцца сталіцай новаўтворанага ''Гораўскага ваяводзтва'', а ў [[1979]] годзе колькасьць насельніцтва дасягае 100 тыс. чалавек. У [[1980-я|1980-х]] г.г.гадах Гораў становіцца адным з цэнтраў актыўнасьці «[[Салідарнасьць (прафзьвяз)|Салідарнасьці]]».
 
З [[1990-я|1990-х]] г.г.гадоў пачынаецца актыўнае разьвіцьцё прыватнага сэктару эканомікі горадагораду. З [[1999]] годагоду Гораў Вялікапольскі стаў сядзібай ваяводы ''[[Любускае ваяводзтва|Любускага ваяводзтва'']].
 
== Гарады-сябры ==
* {{Сьцяг Італіі}} [[ІталіяКава дэ’Тырэні]], [[Кава дэ’ТырэніІталія]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[НямеччынаЭдэрсвальдэ]], [[ЭдэрсвальдэНямеччына]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[НямеччынаФранкфурт над Одрай]], [[Франкфурт над ОдрайНямеччына]]
* {{Сьцяг ЗША}} [[ЗШАХазлетан]], [[ХазлетанЗША]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[ГерманіяХерфард]], [[ХерфардНямеччына]]
* {{Сьцяг Швэцыі}} [[ШвэцыяЁнкапінг]], [[ЁнкапінгШвэцыя]]
* {{Сьцяг Украіны}} [[УкраінаСумы]], [[СумыУкраіна]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[НямеччынаВэрдэн]], [[ВэрдэнНямеччына]]
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Gorzów Wielkopolski|выгляд=міні}}
 
{{Сталіцы польскіх ваяводзтваў}}
 
[[Катэгорыя:Гарады Польшчы]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Любускага ваяводзтва]]
[[Катэгорыя:Гораў Вялікапольскі| ]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў 13 стагодзьдзі]]