Штраймл: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Zmila (гутаркі | унёсак)
→‎Гісторыя: падправіў памылачкі
Zmila (гутаркі | унёсак)
д →‎Тыпы штраймл: памылачкі
Радок 20:
 
== Тыпы штраймл ==
Існуе болей за 20 тыпаў штраймлштраймлаў. Звычайна гэта чорная аксамітавая ярмолка, аблямаваная чорнымі або карычневымі лісінымілісімі хвастамі. У першым набліжэньні можна вылучыць тры вялікія групы штраймлштраймлаў:
 
* '''уласна штраймл''' — шырокі і нізкі, правільнай цыліндрычнай формы;
* '''чарнобыль''' — нізкія і шырокія нястрогай формы, кудлатыя;
* '''сподзік''' — высачэзная чорная цыліндрычная шапка.
 
Просты штраймл носяць вугорскія, галіцыйскія і румынскія хасыды, касматы чарнобыль — украінскія, а сподзік — польскія і беларускія хасыды. Існуюць адмысловыя фасоны штраймлштраймлаў, якія носяць неня цэлыя суполкі, а толькі іхіхнія старшы́ні — [[рабэім]]. Да гэтай групы можна аднесьці ''собл'' або ''цойбл'' — высокі штраймл з сабалінага мехафутра (у такім хадзіў, напрыклад, нябожчык рэбэ з Богуша), ''каўпак'' — штосьці сярэдняе паміж сподзікам і штраймлштраймлам (такую шапку насіў Любавіцкі Рэбэ Ёсель-Іцхак Раяц); старшыні розных хасыдзкіх двароў Ружынской дынастыі носяць звычайны штраймл, але ярмолка, ушытая ў яго, не купалападобная, а конусападобная, востраканцовая (штраймл з высокім верхам). У віжніцкіх хасыдаў на штраймлштраймле больш хвастоў, і выглядае такі штраймл пышнейпышнейшым, але ён і цяжэйцяжэйшы.
 
Апроч штраймлштраймла, ёсцьёсьць яшчэ і '''колпік'''. Такую шапку носяць на ўрачыстыя мерапрыемствы, якія праходзяць у буднібуднія дні, каб адрозьніваць іх ад [[субота|суботы]]. Колпік робіцца не з хвастоў, а з шкурыскуры собаля. Габрэі Польшчы насілі таксама «сподзік». Гэтая шапка шыецца з таньнейшага мехафутра, чым штраймл. Такія шапкі насілі польскія і беларускія хасыды яшчэ 200 гадоў таму назад.
 
Штраймл носяць толькі жанатыя мужчыны. Выключэньне складаюць толькі некалькі дзесяткаў нашчадкавых іерусалімскіх сем'яў. У гэтых сем'ях хлопчык упершыню апранае штраймл у дзень паўналецьця, [[міцвот|бар-міцвы]] — у трынаццаць гадоў.