Вікіпэдыя

Агонь: розьніца паміж вэрсіямі

Артыкул Абмеркаваньне

Агонь (рэдагаваць)

Вэрсія ад 04:29, 21 сакавіка 2010

30 байтаў дададзена ,  12 гадоў таму
вікіфікацыя, артаграфія
д (робат дадаў: ht:Dife)
(вікіфікацыя, артаграфія)
{{іншыя значэньні}}
[[Файл:Fire02.jpg|thumb|Агонь]]
'''Агонь'''  — у вузкім сэнсе  — сукупнасьць распаленых [[газ]]аў або [[плазмаплязма|плазмыплязмы]], якія выдзяляюцца ў выніку:
* адвольнага або міжвольнага награваньня [[гарэньне|гаручага]] матэрыялу да вызначанай кропкі;
* [[хімічная рэакцыя|хімічнай рэакцыі]];
* судотыкідатыканьня [[ток]]ау высокай [[напруга|напругі]] з гаручым матэрыялам.
 
Агонь зьяўляецца асноўнай фазай працэсу [[гарэньне|гарэньня]] і мае ўласьцівасьць да самараспаўсюджаньня па закранутых ім іншыміншых гаручымгаручых матэрыяламматэрыялах. Уласная [[тэмпэратура]] агню залежыць ад крыніцы, выклікалай рэакцыю ўзгараньня і/або ад матэрыялаў, якія ўдзельнічаюць у рэакцыі гарэньня.
 
У вайсковай справе пад «агнём» разумеецца [[стральба]] з [[агнястрэльнаяпальная зброя|агнястрэльнайпальнай]] зброі ([[куля]]мі або іншымі [[снарад]]амі).
 
== Значэньне ў побыце ==
[[Файл:Oganj2.JPG|thumb|Агонь]]
З-за надзвычай важнага значэньня агню розныя спосабы яго здабываньня вынайшлі яшчэ першабытныя людзі, выкарысталыя яго для асьвятленьня, саграваньня, прыгатаваньня ежы, абароны ад дзікіх жывёл і падачы ўмоўных [[сыгналы|сыгналаў]]. Першым спосабам, відаць, стаў мэтад атрыманьня з адвольнай крыніцы награваньня, такой як [[маланка]] (хоць маланкі, улічваючы розныя прыродныя ўмовы і надвор'е, ударалі ў дрэвы досыць рэдка). Падвышаючая [[трэньне]], але малаэфектыўная ''палачка'', што верціцца ў кавалку дрэва, была замененая на [[кнот]], які рабілі з [[грыб]]ных нарастаў на [[дуб]]е або [[ясень|ясені]]. Традыцыйнай формай падтрыманьня агню тады і цяпер, пры мінаньні курсу выжываньня, было [[вогнішча]].▼
 
▲З-за прычыны надзвычай важнага значэньня агню розныя спосабы яго здабываньня вынайшлі яшчэ першабытныя людзі, выкарысталыя яго для асьвятленьня, саграваньня, прыгатаваньня ежы, абароны ад дзікіх жывёл і падачы ўмоўных [[сыгналы|сыгналаў]]. Першым спосабам, відаць, стаўбыў мэтад атрыманьня з адвольнай крыніцы награваньня, такой як [[маланка]] (хоць маланкі, улічваючы розныя прыродныя ўмовы і надвор'енадвор’е, ударалі ў дрэвы досыць рэдка). Падвышаючая [[трэньнецерце]], але малаэфектыўная ''палачка'', што верціцца ў кавалку дрэва, была замененая на [[кнот]], які рабілі з [[грыб]]ных нарастаў на [[дуб]]е або [[ясень|ясені]]. Традыцыйнай формай падтрыманьня агню тады і цяпер, пры мінаньні курсу выжываньня, было [[вогнішча]].
Першым хімічным спосабам атрыманьня агню стаў [[каталіз]], адчынены нямецкім хімікам [[Іяган Вольфганг Дзёбэрэйнэр|Дзёбэрэйнэр]]ам. На падставе свайго адкрыцьця ён стварыў не прызначаны для бытавога ўжываньня прыбор пад назвай «[[вадарод]]нае [[крэсіва]]», удасканаленай разнавіднасьцю якога зьяўляецца так званы [[апарат Кіпа]].▼
 
▲Першым хімічным спосабам атрыманьня агню стаўбыў [[каталіз]], адчыненывынайдзены нямецкім хімікам [[Іяган Вольфганг Дзёбэрэйнэр|Дзёбэрэйнэр]]ам. На падставе свайго адкрыцьцявынаходніцтва ён стварыў не прызначаны для бытавогапобытавага ўжываньня прыбор пад назвай «[[вадарод]]нае [[крэсіва]]», удасканаленай разнавіднасьцю якога зьяўляецца так званы [[апарат Кіпа]].
У наступным зьявіліся [[запалкі]] і спачатку [[бэнзін]]авыя, а потым — газавыя [[запальніца|запальніцы]].▼
 
▲У наступным зьявіліся [[запалкі]] і спачатку [[бэнзін]]авыя, а потым  — газавыя [[запальніца|запальніцы]].
 
== Значэньне ў міталёгіі і эзатэрыцы ==
Агню надаецца вялікая ўвага ў шэрагу [[міталёгія|міталёгій]]. У [[старажытнагрэцкая міталёгія|грэцкай]] і [[старажытнарымская міталёгія|рымскай міталёгіі]] з агнём атаясамлялася некалькі бажаствоў ([[Гефэст]], [[Прамэтэй]], [[Вэста]], [[Гестыя]] і іншыя), у старажытнаіндыйскай міталёгіі ўвасабленьнем агню быў [[Агні]], у [[кельцкая міталёгія|кельцкай міталёгіі]] багіня агню звалася [[Брыгід]]. У [[зараастрызм]]е агонь выступае як асабліва сьвятая стыхія і ўвасабленьне чароўнай справядлівасьці, Арты. У народаў Поўначы агонь уяўляўся ў выглядзе жаночага вобраза  — «маці», «гаспадыні агменю» і да т.  п., а ў якутаў і буратаў  — у мужчынскім вобразе «гаспадара». У сярэднявечным [[містыцызм]]е [[саламандра|саламандры]] былі найнізкай парфумай агню, прабывалымі ў ім.
 
Нараўне з [[вада|вадой]], [[зямля|зямлёй]] і [[паветра]]м, агонь лічыцца адной з чатырох [[стыхія|стыхійстыхіяў]] (''першаэлемэнтаў'') і ў сувязі з гэтым займаў важную ролю асабліва ў антычнай [[філязофія|філязофіі]], напрыклад у [[Геракліт]]а, а таксама ў [[алхімія|алхіміі]]. У заходняй [[астралёгія|астралёгіі]] элемэнт агню зьвязаны з [[задыяк]]альнымі знакамі [[Авен|Авена]], [[Леў|Льва]] і [[Стралец|Стральца]], яго дамінанты  — [[Сонца]] і [[Плютон (міталёгія)|Плютон]]. У [[Кітай|кітайскай]] астралёгіі агонь  — адна з пяці стыхійстыхіяў і зьвязваўся з плянэтай [[Марс]], энэргіяй [[цы]], поўднем, улетку (6 красавіка  — 17 чэрвеня папаводле [[грыгарыянскі каляндар|грыгарыянскамугрыгарыянскага каляндарукаляндара]]), чырвоным колерам, горкім густам і рэзкім, пякучым пахам, лікам 7, зямнымі «галінамі» [[змяя|змеі]] («сы») і [[конь|каня]] («у»), 3-м і 4-м нябеснымі «стваламі» («бін», «дын») і ў тым ліку суадносіўся з гадамі, якія сканчаліся на 6 і 7.
 
== Глядзіце таксама ==
* [[Прасьвядны агонь]]
* [[Вечны агонь]]
* [[БенгальскіБэнгальскі агонь]]
* [[Грэцкі агонь]]
* [[Марсаў агонь]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Спэцыяльныя:MobileDiff/658671»