Гораў Велікапольскі: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў |
Vera.tetrix (гутаркі | унёсак) вікіфікацыя, шаблён |
||
Радок 1:
{{Мястэчка
| Назва = Гораў Вялікапольскі
| Назва ў родным склоне = Горава Вялікапольскага
|
|
|
| Герб = POL Gorzów Wielkopolski COA 1.svg
| Сьцяг = POL Gorzów Wielkopolski flag.svg
|
|
|
|
|
|
|
| Адміністрацыйная адзінка =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі =
| Адміністрацыйная адзінка2 =
|Шчыльнасьць насельніцтва = 1 462▼
| Назва адміністрацыйнай адзінкі2 =
|Тэлефонны код = +(48) 095▼
| Адміністрацыйная адзінка3 =
|Паштовы індэкс = з 66-400 да 66-414▼
| Назва адміністрацыйнай адзінкі3 =
|
|
|
|
|
| Колькасьць насельніцтва = 125 157
▲|Акруга =
| Год падліку насельніцтва =
▲| Шчыльнасьць насельніцтва = 1 462
|
| Часавы пас = +1
|Шырата_паўшар'е = паўночнае|паўднёвае▼
▲| Паштовы індэкс = з 66-400 да 66-414
| Шырата градусаў = 52
|Пазыцыя подпісу на мапе = ▼
|
| Шырата сэкундаў =
| Даўгата паўшар'е = усходняе
| Даўгата градусаў = 15
| Даўгата хвілінаў = 15
| Даўгата сэкундаў =
▲| Пазыцыя подпісу на мапе =
| Водступ подпісу на мапе =
| Commons = Category:Gorzów Wielkopolski
| Сайт = http://www.gorzow.pl/
| Колер = {{Колер|Польшча}}
}}
'''Го́раў Вялікапо́льскі''' ({{
Горад знаходзіцца на ўскраіне ''Гораўскай катлавіны'', якая знаходзіцца ў [[Гораўскай раўніне]] над Вартай, у вусьці ракі ''Клёдаўкі'', на вышыні ад 19 да 82
▲'''Го́раў Вялікапо́льскі''' ({{lang-pl|Gorzów Wielkopolski}}, {{lang-de|Landsberg an der Warthe}}) – горад у заходняй [[Польшча|Польшчы]], зьяўляецца сядзібай ваяводы [[Любускае ваяводзтва|Любускага ваяводзтва]]. Горад знаходзіцца на рацэ [[Варта|Варце]]. Колькасьць жыхароў у Гораве Вялікапольскім налічвае каля 125,1 тыс. чалавек, што ставіць яго на 31 месца па колькасьць насельніцтва ў Польшчы.
▲Горад знаходзіцца на ўскраіне ''Гораўскай катлавіны'', якая знаходзіцца ў [[Гораўскай раўніне]] над Вартай, у вусьці ракі ''Клёдаўкі'', на вышыні ад 19 да 82 м над узроўнем мора. Гораў Вялікапольскі знаходзіцца ў 53 км ад мяжы з [[Нямеччына]]й і ў 135 км ад [[Бэрлін]]а. Ад [[Варшава|Варшавы]] горад аддалены на 448 км, сядзіба сэйміка Любускага ваяводзтва знаходзіцца ў 112 км у [[Зялёная Гара|Зялёнай Гары]]. Горад знаходзіцца на тэрыторыі гістарычнага раёна ''«любуская зямля»''. Пасьля заваяваньня любучанаў палянамі, гэта тэрыторыя была далучана да ''Вялікапольскі''. Потым, у [[1252]] годзе тэрыторыя была далучана да [[Брандэрбурскае маркграфства|Брандэрбурскага маркграфства]]. Да [[1945]] года горад знаходзіўся ў складзе нямецкіх земляў, пасьля [[Другая Сусьветная вайна|Другой Сусьветнай вайны]] Гораў Вялікапольскі перайшоў пад уладу Польшчы.
==Гісторыя==▼
▲== Гісторыя ==
У [[10 стагодзьдзе|Х стагодзьдзі]] тэрыторыя вакол вусьця ракі Варты знаходзілася ў межах дзяржавы палянаў, а потым [[Польскае каралеўства|Польскага каралеўства]]. Фэадальны падзел Польскага каралеўства прывёў да перахода гэтай тэрыторыі пад уладу заходніх суседзяў. У [[1249]] годзе любуцкая зямля трапіла пад уладу Брандэнбургу згодна з дамовай паміж ''Баляславам Рагаткай'' і архібіскупам Брандэнбурга. [[2 ліпеня]] [[1257]] года рыцар ''Альбрэхт дэ Люгэ'' атрымаў дазвол ад маркграфа ''Ёгана І'' на заснаваньне на мяжы марграфства горада ''Landisberch Nova''. Горад пачаў хутка разьвівацца і стаў культурным і гандлёвым цэнтрам ва ўсходняй Нямеччыне. Праз некаторы час назва зьмянілася на ''Ландсберг''. У [[1537]] годзе горад перажыў [[Гусыты|гусыцкую]] аблогу, у [[17 стагодзьдзе|XVII стагодзьдзі]] некаторы час знаходзіўся ў [[Швэцыя|швэдзкай]] акупацыі, потым некаторы тут знаходзіліся [[Расейская імпэрыя|расейскія]] войскі, была выплачана кантрыбуцыя напаліонаўскім войскам. У [[1892]] годзе Ландсберг быў невялікім горада, цэнтрам акругі.
Пад час ІІ Сусьветнай вайны гора быў зруйнаваны пад час яго ўзяцьця войскамі [[СССР]], якія занялі яго [[30 студзеня]] [[1945]] года. Пасьля сканчэньня вайны горад быў перададзены Польшчы ў складзе якой была зьменена яго назва на ''Гораў над Вартай'', а праз некаторы час была дадана прыстаўка ''Вялікапольскі''. Нямецкія грамадзяне былі выселены ў Нямеччыну, а на іх месца перасялялі жыхароў [[Крэсы|Крэсаў]].
Пасьля вайны адбылася хуткае разьвіцьцё горада. З [[1945]] да [[1950]] года Гораў быў галоўным цэнтрам адміністрацыі заходніх паветаў ''Познаньскага ваяводзтва''. Пасьля гэтага горад пачынае паступова страчваць адміністрацыйнае значэньне у краіне. З [[1950]] года горад быў далучаны да новаўтворанага ''Зялёнагорскага ваяводзтва''. У [[1960-я|1960-х]] г.г. колькасьць насельніцтва налічвае каля 50 тыс. чалавек, што пераўзышло перадваенны ўзровень. У канцы 1960-х г.г. у Гораве хутка пачынае разьвівацца прамысловасьць. У [[1970-я|1970-х]] зьяўляюцца першыя вышэйшыя навучальныя ўстановы. У [[1975]] годзе Гораў становіцца сталіцай новаўтворанага ''Гораўскага ваяводзтва'', а ў [[1979]] годзе колькасьць насельніцтва дасягае 100 тыс. чалавек. У [[1980-я|1980-х]] г.г. Гораў становіцца адным з цэнтраў актыўнасьці «Салідарнасьці».
З [[1990-я|1990-х]] г.г. пачынаецца актыўнае разьвіцьцё прыватнага сэктару эканомікі горада. З [[1999]] года Гораў Вялікапольскі стаў сядзібай ваяводы ''Любускага ваяводзтва''.
== Гарады-сябры ==
* {{Сьцяг Італіі}} [[Італія]], [[Кава дэ’Тырэні]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[Нямеччына]], [[Эдэрсвальдэ]]
Радок 68 ⟶ 75:
== Вонкавыя спасылкі ==
{{
{{Сталіцы польскіх ваяводзтваў}}
[[Катэгорыя:Гарады Польшчы]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Любускага ваяводзтва]]
[[Катэгорыя:Гораў Вялікапольскі]]
| |||