Эсўатыні: розьніца паміж вэрсіямі

Назва = СвазілэндСўазілэнд |

НазваЎРоднымСклоне = СвазілэндуСўазілэнду |

НазваНаДзяржаўнайМове = Umbuso weSwatini <br /> Kingdom of Swaziland <br /> Каралеўства Свазілэнд |

НацыянальныДэвіз = "«Siyinqaba"» («Мы -— крэпасьць») |

АфіцыйнаяМова = [[Ангельская мова|ангельская]], [[Мова свацісўаці|свацісўаці]]|

Сталіца = [[Мбабанэ]] (афіц.адміністрацыйная), [[Лабамба]] - каралеўск.(каралеўская рэзыдэнцыя) |

НайбуйнейшыГорад = [[МанзыніМбабанэ]] |

ТыпУраду = [[абсалютная манархія]] |

ІмёныКіраўнікоў = [[Мсваці ІІІIII]] |

ГодАцэнкіНасельніцтва = 20052009 |

Насельніцтва = 1 032185 000 |

ШчыльнасьцьНасельніцтва = 5968,2 |

ГодАцэнкіСУП = 20052008 |

СУП = $5,72878 млрд.$ |

СУПНаДушуНасельніцтва = 5 245 $5749 |

Валюта = [[Лілангені]] |

ЧасавыПасУлетку = +2 |

ЧасРозьніцаUTCУлетку = +2 |

НезалежнасьцьПадзеі= — ад [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]] |

НезалежнасьцьДаты = <br />[[6 верасьня]] [[1968]] |

ДзяржаўныГімн = «Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati» |

Дадаткі = [[Файл:Wz-map.gif|цэнтар|250пкс|Мапа Сўазілэнду]]

У І тысячагодзьдзі на тэрыторыю сучаснага СвазілэндуСўазілэнду прыбылі [[бушмэны]]. У [[7 стагодзьдзе|VII стагодзьдзі]] н.э. яны былі выцесьненывыцесьненыя народам [[банту]]. У [[16 стагодзьдзе|XVI стагодзьдзі]] тут была створанаствораная племянная дзяржава народу суазісўазі. Гэтая краіна ваявала за незалежнасьць з [[Бурыбуры|бурамі]], а потым з [[Вялікабрытанія|брытанцамі]].

У [[1894]] годзе тэрыторыя СвазілэндуСўазілэнду ўвайшла ў склад брытанскага пратэктарату Брытанскай Паўднёваафрыканскай Рэспублікі. У [[1903]] годзе Вялікабрытаніяй былі анэксаваныя бурскія рэспублікі разам з СвазілэндамСўазілэндам.

У [[1929]] годзе узьніклаўзьнікла першая свазілэндскаясўазілэндзкая палітычная арганізацыя, мэтай дзейнасьці якой было атрыманьне незалежнасьці СвазілэндаСўазілэнду. Мэта была дасягнутая ў [[1968]] годзе.

У [[1973]] годзе кароль прыпыніў дзейнасьць канстытуцыі, забараніў дзейнасьць палітычных партыйпартыяў і распусьціў парлямэнт. У [[1978]] годзе была прынятая канстытуцыя, якая ўсталёўвала ў краіне абсалютную манархію.

Пасьля сьмерці караля [[Сабхуз ІІ|Сабхуза ІІ]] у [[1982]] годзе, уладу атрымала каралева [[Дзелівэ]]. Але каралеўская сям’я не згадзілася з гэтым, разьвязаўшы грамадзянскую вайну.

Сытуацыя стабілізавалася ў [[1986]] годзе, калі каралём стаў [[Мсваці ІІІ]]. З [[1989]] годагоду распачаўся працэс дэмакратызацыі краіны. У [[1992]] годзе кароль згадзіўся ўнесьці папраўкі ў канстытуцыю, была зьмененая сыстэма выбараў. У [[1993]] годзе адбыліся першыя з 1973 годагоду шматпартыйныя выбары. У [[2001]] годзе былі спробы вярнуць былую канстытуцыю, аднак яны былі няўдалымі. Два гады пазьней зноў прайшлі выбары, у якіх перамогу атрымаў [[Народны Рух ІмбокодваІмбакодва]], які ў [[2005]] годзе забараніў дзейнасьць іншых партыйпартыяў.

СвазілэндСўазілэнд –— гэта [[канстытуцыйная манархія]]. Сучасная канстытуцыя была прынятая ў [[1978]] годзе, папраўкі былі ўнесеныя ў [[1992]] годзе. Згодна з канстытуцыяй, кіраўніком дзяржавы зьяўляецца [[кароль]], [[выканаўчая ўлада]] належыць [[урад]]у, на чале з [[Прэмпрэм'ер-міністар|прэм’ер-міністрам]]. Прэм’ер-міністра назначае кароль. [[Заканадаўчая ўлада]] належыць двухпалатнамудзьвюхпалатнаму [[парлямэнт]]у. Ніжняя палата складаецца з 65 дэпутатаў (10 назначаецца каралём, 55 выпіраеццавыбіраецца на ўсеагульных выбарах), верхняя палата складаецца з 30 дэпутатаў (20 назначае кароль, 10 выбірае ніжняя палата). Дэпутаты парлямэнтапарлямэнту выбіраюцца на пяцігадовы тэрмін.

ДзейнічаючыДзейны кароль [[Мсваці ІІІ]] кіруе краінай з [[25 красавіка]] [[1986]] годагоду. З [[1976]] годагоду дзейнічае забарона на дзеяньне палітычных партыйпартыяў. Дазвол на дзейнасьць атрымала толькі партыя [[Народны Рух ІмбокодваІмбакодва]]. На нелегальным становішчы існуе партыя – Аб’яднаны Дэмакратычны Рух.

* [[ХохоЛубомба]],

* [[ЛубомбаМанзіні]],

* [[МанзініШысэлвені]],

Геаграфія краіны вельмі разнастайная, ад гор уздоўж мяжы з Мазамбікам[[Мазамбік]]ам, да [[саванна]]ы на ўсходзе і трапічных [[Леслес|лясоў]] на паўночным захадзе. Самай вялікай ракой краіны зьяўляецца рака [[Лусутфу]]. Клімат [[Субэкватарыяльнысубэкватарыяльны клімат|субэкватарыяльны]], вільготны. Пэрыяд дажджоў цягнецца з [[сакавік]]а да [[красавік]]а.

Будова эканомікі выглядае наступным чынам: [[прамысловасьць]] –— 43%, [[паслугі]] –— 41%, [[сельская гаспадарка]] –— 16%. [[Беспрацоў’еБеспрацоўе]] дасягае узроўнюўзроўню 40% працаздольнага насельніцтва. У краіне існуюць распрацаваныя радовішчы дыямэнтаў.

СвазілэндСўазілэнд экспартуе ў асноўным [[цукар]], [[мяса]], [[дрэва]], [[дыямэнт]]ы, [[каменны вугаль]].

Насельніцтва СвазілэндуСўазілэнду складаецца з [[свазісўазі]], і невялікай колькасьці [[Зулусызулусы|зулусаў]], эўрапейцаў і мазамбікцаў. Афіцыйнымі мовамі зьяўляюцца свазісўазі і ангельская. Асноўная рэлігія — гэта – [[хрысьціянства]], якое вызнаецца ў спалучэньні ззь мясцовымі верамі. Існуць невялікія абўчыныабшчыны [[Ісьляміслам|мусульманаў]].

У СвазілэндзеСўазілэндзе самая маленькая працягласьць жыцьця ў сьвеце –— 34,1 годгоду.