Заходні Буг: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Xqbot (гутаркі | унёсак)
д робат выдаліў: simple:Bug (rivers); касмэтычныя зьмены
д вікіфікацыя, артаграфія
Радок 19:
}}
 
'''Захо́дні Буг''' ({{мова-pl|Bug}}, {{мова-uk|Західний Буг}})  — рака ўва [[Украіна|Ўкраіне]], [[Беларусь|Беларусі]] і [[Польшча|Польшчы]], левы прыток ракі [[Нараў]] (басэйн [[Вісла|Віслы]]). Даўжыня 772  км, у межах Беларусі 154  км. Плошча вадазбору 39,4 тыс. км², у межах Беларусі 10,4 тыс. км². [[рок (год)|Сярэднярочны]] расход вады на мяжы Беларусі з Украінай каля 50 м³/с, пры выхадзе за мяжу краіны 100 м³/с, каля [[места]] [[Вышкаў]] (Польшча) 127 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,3 [[праміле|‰]].
 
== Асноўныя прытокі ==
* ''Праваруч'': [[Луг (рака)|Луг]], [[Капаёўка]], [[Мухавец (рака)|Мухавец]], [[Лясная]], [[Пульва]], [[Нурэц]], [[Брок]].
* ''Леваруч'': [[Полтва]], [[Салокія]], [[Букава]], [[Гужва]], [[Угерка]], [[Кшна]], [[Лівец]].
 
== На рацэ ==
* ''[[места|Месты]]'': [[Буск]], [[Каменка-Буская]], [[Сасноўка]], [[Чырвонаград]], [[Сокаль]], [[Усьцілуг]], [[БярэсьцеБерасьце]] (порт), [[Уладава]], [[Цярэспаль]], [[Дарагічын]], [[Вышкаў]].
 
== Агульныя зьвесткі ==
Пачынаецца на заходніх схілах [[Падольскае ўзвышша|Падольскага ўзвышша]] каля вёскі Верхабуж [[Залочаўскі раён (Львоўская вобласьць)|Золачаўскага раёну]] [[Львоўская вобласьць|Львоўскай вобласьці]], упадае ў [[Загжынскае вадасховішча]] на рацэ [[Нараў]] (Польшча). Сярэдняя плынь праходзіць па [[Берасьцейскае Палесьсе|Берасьцейскім Палесьсі]] і [[Прыбуская раўніна|Прыбускай раўніне]]. Асаблівасьці рэльефу і геалягічнага разьвіцьця, недастатковая водапранікальнасьць верхняга пласта покрыўных пародаў, антрапагеннага ўзьдзеяньня вызначылі сучасны стан гідраграфічнай сеткі Берасьцейскага Палесься.
 
Даліна ракі шырынёй 3 — 4 3—4 км. [[Абалона]] нізкая, шырокая, часта зьліваецца з прылеглай мясцовасьцю. Шырыня ракі 50 — 75 50—75 м, на асобных дзялянках 200 — 300 200—300 м.
 
Веснавое разводзьдзе (працягласьць 1 — 21—2 месяцы) звычайна ў пачатку сакавіка, найвялікшы ўзровень разводзьдзя ад 3  м да 6  м. Улетку і ўвосень назіраюцца дажджавыя паводкі, зімой мяшаныя (ад раставаньня сьнегу пры адлігах і ад дажджоў). Межань кароткая, перарывістая. Замярзае ў канцы сьнежня, лёд трымаецца да 2-й паловы сакавіка.
 
Лясы зьмяшаныя, сустракаюцца невялікімі гаямі або [[бор]]амі. Азёрнасьць тэрыторыі не перавышае 1 %. Азёры разьмешчаныя пераважна на поўдні. Да найбуйнейшых азёраў належаць: [[Любань (возера)|Любань]], [[Лукава]], [[Олтуш]], на базе якіх пабудаваныя вадасховішчы.
 
== Гаспадарчая дзейнасьць ==
Значная плошча басэйну (26%) у межах Беларусі па стане на [[1 студзеня]] [[2006]] року мэліяраваная, здадзеныя ў эксплуатацыю больш за 12000  км адкрытай асушальнай сеткі каналаў. Найбольш маштабныя мэліярацыйныя працы (асушваньне) праведзеныя ў басэйнах прытокаў ракі Заходні Буг: рака Мухавец (27%), ракам Лясная (17%), рака Пульва (12%).
 
Заходні Буг праз раку [[Мухавец (рака)|Мухавец]], [[Дняпроўска-Бускі канал]] і раку [[Піна]] злучаны з [[Прыпяць|Прыпяцьцю]], а праз раку Нараў, яго прыток раку [[Бебжа]], раку [[Нета]] і [[Аўгустоўскі канал]]  — з ракой [[Чорная Ганча]], прытокам [[Нёман|Нёмана]]). Буйнымі каналамі зьяўляюцца: [[Арэхаўскі]] (даўжыня 34 км), [[Бона]] (даўжыня 34 км), [[Казацкі]] (даўжыня 22,5 км), [[Атоцкі]] (даўжыня 26,6 км), [[Новая Асіпаўка]] (даўжыня 18,2к м).<ref>[http://pogoda.by/315/gid.html?ind=4 Гідрамэтцэнтар Беларусі]{{ref-ru}}</ref>
 
У сярэдняй плыні Заходні Буг зьяўляецца мяжой Польшчы з Украінай і Беларусяй. З [[1 траўня]] [[2004]] зьяўляецца ўсходняй мяжой [[Эўрапейскі Зьвяз|Эўрапейскага Зьвязу]]. Памежныя пераходы на мяжы Беларусі і Польшчы: Клейнікі  — Кукурыкі, Бярэсьце Берасьце — Цярэспаль, Дамачава  — Славатычы, Тамашоўка  — Уладава; на мяжы Ўкраіны і Польшчы: Любамль  — Хэлм, Усцілуг Усьцілуг — Хрэбешаў.
 
Суднаходства ў нізкай плыні.
 
== Галерэя ==
Радок 64:
 
== Літаратура ==
* Блакiтная кнiга Беларусi: Энцыкл. / БелЭн; Рэдкал.: Н. А.  Дзiсько i iнш.  — Мн.: БелЭн, 1994.
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1–21—2.  — Л., 1971.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл./ БелСЭ; Редкол.: И. П.  Шамякин (гл.ред.) и др.  — Мн.: БелСЭ, 1986.  — 599  с., 40 л. ил.
* Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды.  — Мн., 2005.  135с135 с.
 
== Вонкавыя спасылкі ==