Беларускі нацыянальны камісарыят: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
артаграфія |
катэгорыя, афармленьне |
||
Радок 1:
'''Беларускі нацыянальны камісарыят''' (''Белнацкам'') — аддзел Народнага камісарыяту па справах нацыянальнасьцяў (Наркамнац) [[Савет народных камісараў|Савету народных камісараў]] [[РСФСР]]. Старшыня [[Аляксандар Чарвякоў|А. Р. Чарвякоў]].
== Утварэньне ==
Беларускі нацыянальны камісарыят быў утвораны дэкрэтам Савету народных камісараў РСФСР [[31 студзеня]] [[1918]] ў [[Петраград]]зе, пасьля нарады прадстаўнікоў левых беларускіх арганізацыяў
== Культурніцкая дзейнасьць ==
Увосень 1918 камісарыят складаўся з 6 аддзелаў (агітацыйна-палітычнага, культурна-асьветніцкага, па справах уцекачоў, выдавецкага, аддзела працы, ліквідацыйнага аддзелу) і канцылярыі. Белнацкам меў аддзяленьні ў [[Віцебск]]у, [[Смаленск]]у, Петраградзе, а таксама прадстаўнікоў у [[Ворша|Воршы]], [[Арол (горад)|Арле]], [[Калуга|Калузе]], [[Саратаў|Саратаве]], [[Тамбоў|Тамбове]]<ref name="razvitie">[http://evolutio.info/index.php?option=com_content&task=view&id=883&Itemid=215 Взаимоотношения БССР и РСФСР в 1919—1921 гг.: противоречивое партнёрство]{{ref-ru}}</ref>. Найбольш плённую дзейнасьць Белнацкам распачаў у [[Масква|Маскве]]. Тут, дзякуючы ягоным намаганьням, былі выдадзены 17 кніг, зь іх 10 - на беларускай мове. Белнацкам стварыў у Маскве Беларускае культурна-навуковае таварыства, Беларускі народны ўнівэрсытэт, былі нават адчынены дзьве школкі для беларускіх
== Абвяшчэньне дзяржаўнасьці ==
Радок 19:
[[27 лістапада]] 1918 адбылося пасяджэньне камітэтаў маскоўскае Беларускае сэкцыі РКП(б), на якім была прынята пастанова ў самыя сьціслыя тэрміны склікаць Усебеларускую канфэрэнцыю сэкцыяў РКП(б) з адным пытаньнем: стварэньне дзяржаўнасьці для Беларусі.
[[21 сьнежня
[[21 сьнежня]] [[1918]] ў Маскве, у доме № 24 па вул. Шчусева (былы Гранатавы завулак), дзе на той час месьціўся Белнацкам, пачала работу канфэрэнцыя Беларускіх сэкцыяў РКП(б), у якой узялі ўдзел прадстаўнікі шасьці сэкцыяў (Маскоўскае, Менскае, Петраградзкае, Саратаўскае, Тамбоўскае і Невельскае). ЦК РКП(б), улічваючы прапановы ЦБ беларускіх сэкцый і Белнацкаму, [[24 сьнежня]] прыняў рашэньне пра неабходнасьць стварэньня Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі. [[27 сьнежня]] адбылася нарада работнікаў Белнацкаму, ЦБ беларускіх сэкцыяў і прадстаўнікоў Паўночна-Заходняга абкаму РКП(б). На ёй былі вырашаныя пытаньні ўтварэньня ўраду Савецкай Беларусі ў складзе 16 чалавек (старшыні і 15 чальцоў), вызначэньні межаў краіны, а таксама было вырашана стварыць Цэнтральнае бюро КП(б) Беларусі на аснове Паўночна-Заходняга абласнога камітэту РКП(б). З. Жылуновічу і А. Чарвякову было даручана падрыхтаваць Маніфэст Часовага рэвалюцыйнага рабоча-сялянскага ўраду.
[[30 сьнежня]] 1918 году ў Смаленску адбылася VI Паўночна-Заходняя абласная канфэрэнцыя РКП(б), якая вырашыла перайменаваць сябе ў Першы зьезд Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Беларусі (КП(б)Б) і абрала кіроўны ворган — Цэнтральнае Бюро КП(б)Б. Канфэрэнцыя прыняла пастанову пра межы Беларусі. У адпаведнасьці зь ёй, у склад рэспублікі ўваходзілі Менская, Магілеўская, Смаленская, Віцебская, Гарадзенская губэрні з часткамі прылеглых да іх тэрыторыяў, населеных пераважна беларусамі. [[1 студзеня]] [[1919]] быў абнародаваны Манiфэст Часовага Рабоча-Сялянскага Ўраду Савецкай Беларусi пра ўтварэньне Савецкае Сацыялістычнае Рэспублікі Беларусі, пра стварэньне мясцовых нацыянальных органаў самакіраваньня, пра фармаваньне беларускіх вайсковых адзінак<ref>Турук Ф. Белорусское движение.- М., 1921.- С. 125 - 129.{{ref-ru}}</ref>. Гучалі нават прапановы аб неадкладным стварэньні беларускага ўраду, але больш разважлівыя галовы адхілілі іх, лічачы, што «перасаліць» у такой рызыкоўнай задуме - значыць сапсаваць усю справу. [[7 студзеня]] Часовы рабоча-сялянскі ўрад ССРБ пераехаў у Менск.
== Вынікі дзейнасьці ==
Радок 30:
== Крыніцы ==
{{зноскі}}▼
== Вонкавыя спасылкі ==
* [[Генадзь Прыбытка]], [http://maskva.net/old/bssr_bel.shtml Абвяшчэньне БССР і Масква]
* [http://slovo.ws/urok/historyofbelarus/20/014.html Создание Белорусской Советской Социалистической Республики]{{ref-ru}}
▲{{зноскі}}
[[Катэгорыя:Гісторыя БССР]]
[[be:Беларускі нацыянальны камісарыят]]
|