Язэп Жыновіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д катэгорыі, дапаўненьне
дапаўненьне, катэгорыі
Радок 1:
'''Жыно́віч (Жыдовіч) Язэ́п Язэ́павіч''' ([[14 траўня]] [[1907]], вёска Арэшкавічы, цяпер у [[Пухавіцкі раён|Пухавіцкім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскае вобласьці]], [[Беларусь]] — [[13 студзеня]] [[1974]], [[Менск]]) — выдатны музыка-[[Цымбалы|цымбаліст]], дырыжор, кампазытар і пэдагог, народны артыст БССР (1955) і СССР (1968), прафэсар, ляўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР.
 
== Біяграфія ==
Радок 5:
Язэп Жыдовіч нарадзіўся [[14 траўня]] [[1907]] г. у вёсцы [[Арэшкавічы]] ў сям’і земляроба. Да 15-гадовага ўзросту ён жыў у Арэшкавічах.
 
У [[1922]] г. юнака прынялі салістам-цымбалістам у БДТ-1 (зараз [[Нацыянальны акадэмічны тэатар імя Янкі Купалы|тэатар імя Я. Купалы]] ў [[Менск]]у). Язэп прадоўжыў адукацыю ў менскай школе № 11 (цяпер № 42). У 1927 паступіў у [[Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт]]. Вучобу ў БДУ спалучаў з вучобай у Менскім музычным тэхнікуме.
 
У [[1930]] кіраўнік, у 1938—1941 гг. саліст, канцэртмайстар і пэдагог створанага Дзяржаўнага ансамблю народных інструмэнтаў БССР.
У [[1931]] скончыў [[юрыдычны факультэт БДУ]], у [[1941]] — Беларускую кансерваторыю (1941).
 
У [[19301931]] ствараецца Дзяржаўныскончыў ансамбль[[юрыдычны народныхфакультэт інструмэнтаўБДУ]]. Жыдовіч прызначаны туды кіраўніком. А ўУ [[1935]] г. ён быў выключаны з кансерваторыікансэрваторыі за тое, што ягоныя бацькі «кулакі». Ягоныя бацькіБацькі незадоўга да гэтага былі пазбаўленыя выбарчых правоў, а пасьля высланыя з канфіскацыяй маёмасьці. Сам Язэп зьмяніў прозьвішча на Жыновіч. Тэарэтыка-кампазытарскае аддзяленьне Беларускай кансэрваторыі скончыў у [[1941]].
 
У 1939 г. адбыўся Першы Ўсесаюзны агляд выканаўцаў на народных інструмэнтах, ляўрэатам якога стаў Я. Я. Жыновіч (другая прэмія). У час вайны быў накіраваны ў Казахскую філярмонію, адкуль у складзе канцэртнай брыгады выязджаў на фронт. Па вайне вярнуўся ў Менск.
З [[1946]] г. Жыновіч прызначаны мастацкім кіраўніком і дырыжорам Дзяржаўнага народнага аркестру БССР (з 1974 г. імя Жыновіча). У Беларускай кансэрваторыі Жыновіч заснаваў клясу цымбалаў і катэдру народных інструментаў, загадваў ёю. Напісаў музычныя творы: «Беларуская мелодыя», «Беларускія танцы» і інш., пераклаў для цымбалаў п’есы [[Ёган Штраўс|Ё. Штраўса]], [[Фрыдэрык Шапэн|Ф. Шапэна]], Г. Вяняўскага, Ф. Крэйсьлера, [[Вольфганг Амадэй Моцарт|В.-А. Моцарта]].
 
З [[1946]] г. Жыновіч прызначаны мастацкім кіраўніком і дырыжорам Дзяржаўнага народнага аркестру БССР (з 1974 г. імя Жыновіча). У Беларускай кансэрваторыі Жыновіч заснаваў клясу цымбалаў і катэдру народных інструментаў, загадваў ёю. Напісаўда музычныя1963 творы: «Беларуская мелодыя», «Беларускія танцы» і інш., пераклаў для цымбалаў п’есы [[Ёган Штраўс|Ё. Штраўса]], [[Фрыдэрык Шапэн|Ф. Шапэна]], Г. Вяняўскага, Ф. Крэйсьлера, [[Вольфганг Амадэй Моцарт|В.-А. Моцарта]]году.
 
== Творчасьць ==
 
Напісаў музычныя творы: «Беларуская мелодыя» для ансамбля цымбалаў і 2 арфаў, «Сказ-быліна аб зямлі беларускай», канцэртныя апрацоўкі народных танцаў «Лявоніха» і «Мікіта».
 
Пераклаў для цымбалаў п’есы [[Ёган Штраўс|Ё. Штраўса]], [[Фрыдэрык Шапэн|Ф. Шапэна]], Г. Вяняўскага, Ф. Крэйсьлера, [[Вольфганг Амадэй Моцарт|В.-А. Моцарта]], сімфаньеты «Беларускія карцінкі» М. Чуркіна, фіналы першага канцэрту для фартэпіяна з сімфанічным аркестрам і серэнады для струннага аркестру [[Пётар Чайкоўскі|П. Чайкоўскага]], фартэпіянныя п’есы «У манастыры» з «Маленькай сюіты» А. Барадзіна і «Багатырскія вароты» з «Карцінак з выстаўкі» [[Мадэст Мусаргскі|М. Мусаргскага]], многія іншыя творы замежнай клясыкі і савецкай музыкі.
 
== Ушанаваньне памяці ==
 
У Менску на доме, дзе жыў Я. Жыновіч, усталяваная мэмарыяльная дошка. У ягоны гонар названая адна з [[Вуліца Язэпа Жыновіча (Менск)|вуліц]] у менскім мікрараёне [[Дамброўка (мікрараён Менску)|Дамброўка]].
 
== Вонкавыя спасылкі ==
 
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://talka.info/ludzi.html| загаловак = Іосіф Жыновіч| фармат = | назва праекту = Славутыя людзі| выдавец = Талька і наваколлі| дата = 24 студзеня 2010 | мова = | камэнтар = }}
* {{Спасылка | аўтар = А. Я. Ракава| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.mgorka.by/people/artists/iosif-zhinovich/| загаловак = Жыновіч Іосіф| фармат = | назва праекту = Пуховчане| выдавец = Марьина Горка on-line| дата = 24 студзеня 2010 | мова = | камэнтар = }}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://old.nlb.by/html/calendar/2007/zhynovich.html| загаловак = 14 мая - 100 год з дня нараджэння І.І. Жыновіча (1907-1974), цымбаліста, дырыжора, кампазітара, педагога | фармат = | назва праекту = | выдавец = Нацыянальная бібліятэка Беларусі| дата = 24 студзеня 2010 | мова = | камэнтар = }}
 
[[Катэгорыя:Нарадзіліся 14 траўня]]
Радок 21 ⟶ 35:
[[Катэгорыя:Памерлі 13 студзеня]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1974 годзе]]
[[Катэгорыя:Беларускія дырыгенты]]
[[Катэгорыя:Беларускія кампазытары]]