Віталь Вольскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jim (гутаркі | унёсак)
вікіфікацыя, артаграфія, афармленьне
Радок 1:
'''Віталь Вольскі''', сапр.: Віталій Фрыдрыхавіч Зэйдэль-Вольскі (нар. [[5 верасьня]] [[1901]], [[Санкт-Пецярбург]]  — [[22 жніўня]] [[1988]]), — беларускі празаік, драматург, літаратуразнавец, краязнавец, палітычны дзеяч. Кандыдат філалагічныхфілялягічных навук.
{{вікіфікаваць}}
 
Нарадзіўся ў сям'ісям’і служачага. З [[1918]] працаваў на Трубачным заводзе, потым у Камісарыяце гарадскойгарадзкой гаспадаркі Петраграда[[Петраград]]у. З [[1919]] - — у Чырвонай Арміі, удзельнічаў у Грамадзянскай вайне. Служыў у пагранічных войсках і органах ВЧК. З [[1926 -]] — старшы інспектарінспэктар ГалоўрэперткомаГалоўрэпэрткаму [[БССР]], у [[1927]] скончыў Камуністычны універсітэтўнівэрсытэт Беларусі. З [[1928 -]] — старшы інструктар кінафікацыі Белдзяржкіно, з [[1929]] - — дырэктар Віцебскага мастацкага тэхнікуматэхнікуму, з [[1930]] - — дырэктар Беларускага драматычнага тэатра ў Віцебску. У [[1932-]]—[[1936]] працаваў дырэктарам ІнстытутаІнстытуту літаратуры і мастацтва [[АН БССР]]. З красавіка [[1942]] загадваў аддзелам у рэдакцыі сатырычнай газетыгазэты-плакатапляката «Раздавім фашысцкую гадзіну», з лістапада [[1943 -]] — у рэдакцыі часопіса «Беларусь». У [[1948-]]—[[1954 -]] — навуковы супрацоўнік ІнстытутаІнстытуту літаратуры АН БССР. ЧленСябар СП СССР (з [[1934]]).
'''Віталь Вольскі''', сапр.: Віталій Фрыдрыхавіч Зэйдэль-Вольскі (нар. [[5 верасьня]] [[1901]], [[Санкт-Пецярбург]] — [[22 жніўня]] [[1988]]), беларускі празаік, драматург, літаратуразнавец, краязнавец, палітычны дзеяч. Кандыдат філалагічных навук.
 
Літаратурную дзейнасцьдзейнасьць пачаў у [[1926]]. ДаследаваўДасьледаваў народную творчасцьтворчасьць і старажытную рукапісную літаратуру беларускіх татараў - — кітабы. Першая кніжка - — «Праблемы беларускай савецкай драматургіі» ([[1934]]). Напісаў манаграфію «Эдуард Самуйлёнак: Жыццё і творчасць» ([[1951]]), «Нарысы па гісторыі беларускай літаратуры эпохі феадалізму» ([[1958]]), адзін з аўтараў дапаможніка для студэнтаў ВНУ «Нарысы па гісторыі беларускай літаратуры» ([[1956]]), падручніка «Беларуская савецкая літаратура» для 9-10 класаўклясаў ([[1948-]]—[[1954]]).
Нарадзіўся ў сям'і служачага. З [[1918]] працаваў на Трубачным заводзе, потым у Камісарыяце гарадской гаспадаркі Петраграда. З [[1919]] - у Чырвонай Арміі, удзельнічаў у Грамадзянскай вайне. Служыў у пагранічных войсках і органах ВЧК. З 1926 - старшы інспектар Галоўрэперткома БССР, у 1927 скончыў Камуністычны універсітэт Беларусі. З 1928 - старшы інструктар кінафікацыі Белдзяржкіно, з [[1929]] - дырэктар Віцебскага мастацкага тэхнікума, з [[1930]] - дырэктар Беларускага драматычнага тэатра ў Віцебску. У 1932-1936 працаваў дырэктарам Інстытута літаратуры і мастацтва АН БССР. З красавіка 1942 загадваў аддзелам у рэдакцыі сатырычнай газеты-плаката «Раздавім фашысцкую гадзіну», з лістапада 1943 - у рэдакцыі часопіса «Беларусь». У 1948-1954 - навуковы супрацоўнік Інстытута літаратуры АН БССР. Член СП СССР (з [[1934]]).
 
Аўтар п'есп’ес «Цудоўная дудка» ([[1940]], пастаўлена ў [[1939]]), «Дзед і жораў» ([[1946]], пастаўлена ў [[1939]]), «Несцерка» ([[1946]], пастаўлена ў [[1941]], аднайменны фільм папаводле сцэнарыюсцэнарыя аўтара, [[1955]]), «Машэка» ([[1946]], пастаўлена ў [[1954]]) - — усе яны ўключаныўключаныя ў зборнік «П'есыП’есы» ([1962]), а таксама аўтар сцэнарыяў дакументальнадакумэнтальна-краязнаўчых фільмаў «Белавежская пушча» ([[1946]]), «Бярэзінскі запаведнік» ([[1965]]).
Літаратурную дзейнасць пачаў у [[1926]]. Даследаваў народную творчасць і старажытную рукапісную літаратуру беларускіх татараў - кітабы. Першая кніжка - «Праблемы беларускай савецкай драматургіі» (1934). Напісаў манаграфію «Эдуард Самуйлёнак: Жыццё і творчасць» (1951), «Нарысы па гісторыі беларускай літаратуры эпохі феадалізму» (1958), адзін з аўтараў дапаможніка для студэнтаў ВНУ «Нарысы па гісторыі беларускай літаратуры» (1956), падручніка «Беларуская савецкая літаратура» для 9-10 класаў (1948-1954).
 
Напісаў кнігі краязнаўчых нарысаў і апавяданняўапавяданьняў «Па лясных сцежках» ([[1948]]), «У лясах над Бярозай» ([[1955]]), «Месяц за месяцам» ([[1956]]), «На бабровых азёрах» ([[1957]]), «Чайкі над Нараччу» ([[1959]]), «Родны край» ([[1961]]), «Афрыканскае падарожжа» ([[1963]]), «Эль Махрыб» ([[1965]]), «Старонкі нашай гісторыі» ([[1966]]), «Падарожжа па краіне беларусаў» ([[1968]]), «Месяц за месяцам» ([[1969]]), «Палессе» ([[1971]]), «Кніга падарожжаў» ([[1971]]), «Лёс Дункана» ([[1978]]), «Дзень добры, Бяроза» ([[1984]]). У [[1977 ]] г. выйшлі Выбраныя творы ў 2 тамах.
Аўтар п'ес «Цудоўная дудка» ([[1940]], пастаўлена ў [[1939]]), «Дзед і жораў» (1946, пастаўлена ў 1939), «Несцерка» (1946, пастаўлена ў 1941, аднайменны фільм па сцэнарыю аўтара, 1955), «Машэка» (1946, пастаўлена ў 1954) - усе яны ўключаны ў зборнік «П'есы» (1962), а таксама аўтар сцэнарыяў дакументальна-краязнаўчых фільмаў «Белавежская пушча» (1946), «Бярэзінскі запаведнік» (1965).
 
Пераклаў на беларускую мову сатырычную паэму І.  В.  Гётэ «Рэйнеке-Ліс» ([[1940]]), раманы В. Брэдэля «Выпрабаванне» ([[1937]]), М. Кульбака «Зельманцы» ([[1960]]).
Напісаў кнігі краязнаўчых нарысаў і апавяданняў «Па лясных сцежках» (1948), «У лясах над Бярозай» (1955), «Месяц за месяцам» (1956), «На бабровых азёрах» (1957), «Чайкі над Нараччу» (1959), «Родны край» (1961), «Афрыканскае падарожжа» (1963), «Эль Махрыб» (1965), «Старонкі нашай гісторыі» (1966), «Падарожжа па краіне беларусаў» (1968), «Месяц за месяцам» (1969), «Палессе» (1971), «Кніга падарожжаў» (1971), «Лёс Дункана» (1978), «Дзень добры, Бяроза» (1984). У 1977 г. выйшлі Выбраныя творы ў 2 тамах.
 
Узнагароджаны ордэнамі Чырвонай Зоркі, «Знак Пашаны» і медалямімэдалямі. Заслужаны дзеяч культуры БССР ([[1971]]).
Пераклаў на беларускую мову сатырычную паэму І. В. Гётэ «Рэйнеке-Ліс» (1940), раманы В. Брэдэля «Выпрабаванне» (1937), М. Кульбака «Зельманцы» (1960).
 
== Літаратура ==
Узнагароджаны ордэнамі Чырвонай Зоркі, «Знак Пашаны» і медалямі. Заслужаны дзеяч культуры БССР (1971).
* Вольскі Віталь // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1992—1995)}}
 
* Гардзіцкі А. К.  Вольскі Віталь // {{Літаратура/Беларускія пісьменнікіпісьменьнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А.К. }}
== Крыніцы ==
* Вольскі Віталь // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. Мн.: БелЭн, 1992—1995.
* Гардзіцкі А.К. Вольскі Віталь // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А.К.
* Гардзіцкі. Нав.рэд. А.Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X
 
[[be:Віталь_Вольскі]]
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Вольскі, Віталь}}
[[Катэгорыя:Асобы па альфабэце]]
 
[[Катэгорыя:Нарадзіліся 5 верасьня]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1901 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Санкт-Пецярбургу]]
[[Катэгорыя:Беларускія мовазнаўцы]]
[[Катэгорыя:Беларускія літаратары]]
[[Катэгорыя:Беларускія тэатральныя дзеячы]]
[[Катэгорыя:Памерлі 22 жніўня]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1988 годзе]]