Вікіпэдыя

Кацюбееў: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д →‎Сучаснасьць: артаграфія
дапаўненьне, удакл.
Радок 3:
 
== Гісторыя ==
У другой палове [[14 стагодзьдзе|XIV ст.]] тэрыторыя, на якой знаходзіцца сучасная Адэса, увайшла ў склад [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]]. Першая згадка пра існае тут партовае места прыпадае на часы кіраваньня вялікага князя [[Вітаўт]]а і датуецца [[1415]] рокам, калі ягоны хаўрусьнік, кароль польскі [[Ягайла]], адправіў з Кацюбеева ({{мова-pl|Kaczubeiow}})<ref name="odesa"/> хлеб на некалькіх суднах у [[Канстантынопаль]], які на той час трымаў турэцкую аблогу.<ref name="ov"/>
 
Найбольш абгрунтаваным на сёньняшні дзень застаецца дапушэньнедапушчэньне, што места было заснаванае напрыканцы [[14 стагодзьдзе|XIV ст.]] вялікім князем Вітаўтам.<ref name="odesa"/> Паводле адной з навуковых вэрсіяў, сваю назву местаяно атрымала ад імя [[Русь|руска]]-[[Літва|літоўскага]] шляхціча Кацюбы-Якушынскага, які па далучэньні гэтых зямель да ВКЛ перасяліў сюды сваіх сялянаў.<ref name="nsh"/> Згодна зь іншай вэрсіяў назва Качыбей (сустракаецца ў гістарычных крыніцах побач з Кацюбеевам) паходзіць ад антрапоніма Барыс Качуба.<ref>Добровольський О. А. Литовська топоніміка на Миколаївщині (XV ст.) [http://bibl.kma.mk.ua/pdf/naukpraci/history/1999/4-1-2.pdf] // Наукові праці. Науково-методичний журнал. Випуск: 1, Том: 4. ISSN 1609-7742</ref>
 
Да канца [[15 стагодзьдзе|XV ст.]] места зрабілася значным цэнтрам гандлю<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/brokgauz_efron/74220/Одесса Одесса] // {{Літаратура/ЭСБЕ}}</ref>,. пазьнейАпроч фартэцыюпродажу захапілізерня іКацюбееў зруйнавалібыў татары.вядомы Уяк [[1578]]месца рокуздабыцьця пасланецсолі [[Рэчў Паспалітая|Рэчыліманах.<ref Паспалітай]] уname="odesa1">Болдирєв О. В. [[Крымскаеhttp://odessa.club.com.ua/poesia/p0082.php ханства]]Одесі — Марцін600: БранеўскіІст. бачыўнарис.] — руіныО.: «''Кацюбеева гарадзішчаЮг, як абпаўшай зямлі, што амываецца шырокім возерам, якое знаходзіцца каля1994. — мора''»72 с.</ref>
 
У [[1765]] року турэцкія ўлады аднавілі старадаўні замак, дабудаваўшы да яго высокую вежу з ліхтаром ды некалькі складоў.<ref name="odesa1"/>
 
У [[1794]] року Кацярыны II выдала ўказ пра рэканструкцыю і разбудову («заснаваньне») існага места Хаджыбэя. Гэтая, відавочна<ref name="ov"/> другасная турэцкая назва, паводле некаторых зьвестак зьявілася толькі ў [[18 стагодзьдзе|XVIII ст.]]. У [[1795]] року места перайменавалі ў Адэсу — на той час памылкова лічылася, што на гэтым месцы існавала старажытнае грэцкае паселішча Адэсос<ref name="she"/>, рэшткі якога ў пазьнейшы час знайшлі каля [[Варна|Варны]] ([[Баўгарыя]]).
 
== Сучаснасьць ==
Ёсьць усе падставы лічыць Кацюбееў сапраўдным местам ды портам. Ён складалася з моцнай мураванай фартэцыі (турэцкі падарожнік Эўлія Чалябі, які ў [[1657]] року праязджаў праз тэрыторыю Гаджыбэя, зазначаў у сваіх нататках, што фартэцыя патрабуе толькі нязначнага рамонту), прадмесьця ды маяка. У месьце на тэрыторыі сучаснага Перасыпу існавала дзяржаўная мытня, напэўна, у ім мусілі быць і пэўныя партовыя збудаваньні.<ref name="odesa1"/>
 
Па падставе гістарычных дакумэнтаў, якія нядаўна ўвайшлі ў навуковы ўжытак, можна зрабіць выснову, што старадаўняе вялікалітоўскае ўмацаваньне знаходзілася на тэрыторыі сучаснага Прыморскага бульвару, дакладней на месцы палаца графа М. Воранава.<ref name="odesa1"/>
 
Эўрапейская і сучасная ўкраінская гістарыяграфіі разглядаюць Кацюбееў як складовую частку гісторыі Адэсы, што пачынаецца не з часоў [[Кацярына II|Кацярыны II]] (паводле [[Расейская імпэрыя|расейскай імпэрскай]] гістарыяграфіі), а з даты першай згадкі пра места ў [[1415]] року.<ref name="mic"/>
 
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Кацюбееў»