Вострая брама: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вікіфікацыя |
|||
Радок 1:
[[Выява:Vilnius stadtmauer.jpg|міні|250пкс|Вострая брама]]
'''Во́страя бра́ма''' ([[летувіская мова|па-летувіску]]: ''Aušros Vartai'', [[польская мова|па-польску]]: ''Ostra Brama'', [[ангельская мова|па-ангельску]]: ''Gate of Dawn'')
== Назва ==
[[Выява:Ostra Brama wnetrze.jpg|міні|250пкс|Усярэдзіне капліцы.<br />Выява з 1864 году]]
На сёньняшні момант не існуе адзінай вэрсіі паходжаньня назвы. Вядома, што гэтую браму спрадвеку называлі Вострай ([[польская мова|па-польску]]: ''Ostra Brama'', [[летувіская мова|па-летувіску]]: ''Aštria broma'').
Ёсьць вэрсіі, што назва паходзіць ад першапачатковых гатычных шпіляў на вежы, ад назвы квартала Вільні
Летувіская назва ''Aušros Vartai'' («Брама Сьвітанку») зьявілася ў леувіскіх газэтах пачатку [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]], але падаецца бессэнсоўнай, бо брама павернутая не на ўсход.
Часам брама называлася Медніцкай, бо ад яе пачынаўся шлях да [[Меднікі|Медніцкага замку]], што ў 30
== Гісторыя ==
Радок 16:
Дзеля ўзмацненьня абароны горада [[біскуп]] віленскі [[Войцэх Табар]] разам з мясцовай радай пастанавілі абнесьці мурамі межы Вільні. Муры пабудавалі вельмі хутка, і [[2 кастрычніка]] [[1503]] года біскуп урачыста асьвяціў увесь абвод горада.
Брама будавалася ў [[Готыка|гатычным стылі]] ў [[1503]]
Ніжэй у нішы знаходзілася ікона Збаўцы. У [[1923]] годзе ў нішы быў зьмешчаны барэльеф у выглядзе выявы [[герб|герба]] [[Польшча|Польшчы]].
== Капліца ==
[[Выява:OstraBrama2005.jpg|міні|250пкс|Від на капліцу Вострай брамы]]
У [[1621]]
Прыкладна ў [[1652]] годзе ў Вільню была прывезена ікона Маці Божай і разьмешчана ўнутры брамы. Яна ня мела сваёй капліцы, былі толькі аканіцы, якія засьцерагалі ікону ад дажджу й сьнегу.
Напачатку ікона Маці Божай не была вельмі вядомай, але неўзабаве было заўважана, як асаблівымі ласкамі [[Маці Божая]] адорвае тых верных, якія з пакорнай малітвай зьвярталіся да яе праз ікону на Вострай браме. Затым кармэліты перанесьлі ікону Маці Божай у касьцёл сьвятой Тэрэзы. Гэта было прадбачаньне Божае, бо ў [[1655]] годзе Вільня трапіла ў рукі маскоўскіх захопнікаў і шэсьць гадоў цярпела гэтую няволю.
З боку горада над брамай у [[1671]] годзе манахамі [[кармэліты|кармэлітамі]] пабудаваная драўляная капліца, адмыслова для [[Ікона Маці Божай Вастрабрамскай|Іконы Маці Божай Вастрабрамскай]]. [[18 траўня]] [[1706]] года здарыўся пажар, але капліца ўцалела. Пажар у траўні [[1715]] года зьнішчыў амаль увесь горад і капліцу. У [[1722]] годзе была пабудаваная каменная капліца, якая рэканструявалася ў [[1829]]
== Ушанаваньне Маці Божай Вастрабрамскай ==
[[Выява:Vostroaramskaphoto.jpg|міні|250пкс|Маці Божая Вастрабрамская]]
У сярэднявечных гарадах існаваў звычай зьмяшчаць на гарадзкіх брамах іконы, каб абараніць горад ад захопаў і дзеля бласлаўленьня падарожнікаў. Так у Вострай браме была зьмешчана [[Ікона Маці Божай Вастрабрамскай|Ікона Маці Божай Міласэрнасьці
На далейшыя стагодзьдзі яе выява стала сымбалем горада і
Як мінімум з сярэдзіны [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] ўсталяваўся звычай праходзіць Вострую брамы з непакрытай галавой на знак шанаваньня [[Маці Божая Вастрабрамская|Маці Божай Вастрабрамскай]]; звычай патрабаваў пры руху з боку горада здымаць шапку ўжо каля касьцёла сьвятой Тэрэзы.
У [[1861]]
Муры капліцы пакрытыя залатымі й срэбнымі абетнымі дарамі вернікаў
Ікона Сьвятой Дзевы Марыі была ўрачыста каранаваная залатымі каронамі [[2 ліпеня]] [[1927]] году ў прысутнасьці прэзыдэнта Польшчы [[Юзэф Пілсудзкі|Юзэфа Пілсудзкага]].
[[4 верасьня]] [[1993]] году пад час наведваньня [[Летува|Летувы]] [[Ян Павал Другі]] маліўся на [[Ружанец|Ружанцы]] ў Вастрабрамскай капліцы.
Радок 56:
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Dawn Gate|выгляд=міні}}▼
* [http://www.radzima.org/be/pub/5737_p/ Вострая Брама на Radzima.org]
▲{{Commons|Dawn Gate}}
[[Катэгорыя:Вільня]]
|