Альфрэд Нобэль: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
FoxBot (гутаркі | унёсак)
д робат дадаў: be:Альфрэд Нобель
шаблён, вікіфікацыя
Радок 1:
{{Асоба
{{без шаблёну}}
|імя = Альфрэд Нобэль
[[Файл:AlfredNobel_adjusted.jpg|міні|200пкс|Альфрэд Нобель]]
|арыгінал імя = Альфрэд Бэрнхард Нобэль
|партрэт = AlfredNobel_adjusted.jpg
|апісаньне =
|род дзейнасьці = [[хімік]], [[інжынэр]], вынаходнік [[дынаміт]]у
|дата нараджэньня = [[21 кастрычніка]] [[1833]]
|месца нараджэньня = [[Стакгольм]]
|дата сьмерці = [[10 сьнежня]] [[1896]]
|месца сьмерці = [[Сан Рэма]], [[Італія]]
}}
 
'''Альфрэ́д Бэ́рнхард Но́бэль'''([[швэдзкая {{мова-sv|па-швэдзку]]: ''Alfred Bernhard Nobel''}} {{Праслухаць|Sv-Alfred Nobel.ogg}}) ([[21 кастрычніка]] [[1833]], [[Стакгольм]] — [[10 сьнежня]] [[1896]], [[Сан Рэма]] ([[Італія]]))  — швэдзкі [[хімік]], [[інжынэр]], вынаходнік [[дынаміт]]у, фундатар [[Нобэлеўская прэмія|Нобэлеўскай прэміі]]. За ўвесь час свайго жыцьця Альфрэд Нобэль атрымаў 355 [[патэнт]]аў за свае вынаходніцтвы.
 
== Біяграфія ==
Альфрэд Нобэль быў трэцім сынам Эмануэля Нобэля (1801—1872). Ў раньнім дзяцінстве пераехаў з сям'ёйсям’ёй ў [[Санкт-Пецярбург]], дзе Эмануэль пачаў працу по распрацоўцы [[тарпэда]]ў. Ў [[1859]]  г. гэтым стаў займацца яго другі сын, Людвіг Эмануэль Нобэль (1831—1888). Альфрэд, які быў вымушаны вярнуцца ў Швэцыю з бацькам пасьля банкруцтва семейнай справы, прысьвяціў сябе вывучэньню [[выбуховыя рэчыва|выбуховых рэчываў]], асабліва бясьпечнай вытворчасьці і выкарыстоўваньню [[нітрагліцарын]]а.
 
На заводзе, які належыў сем'ісем’і Нобэля, было некалькі выбухаў, у адным зь якіх [[3 верасьня]] [[1864]] загінуў малодшы брат Нобэля Эміль і яшчэ 5 рабочых.
Дзейнасьць Альфрэда Нобэля ў якасьці драматурга  — адзін з маловядомых фактаў яго біяграфіі. Яго адзіная п'есап’еса, «Нэмэзыда», 4-актная трагедыя ў прозе аб Бэатрысе Чэнчы, была выдана, калі ён паміраў, і увесь тыраж, акрамя трох экзэмпляраў быў зьнішчаны адразу пасьля яго сьмерці, таму што п'есап’еса была аб'яўленааб’яўлена скандальнай і блюзьнерскай. Першае уцалелае выданьне (дзьвюхмоўнае, на швэдзкай і эспэранта) было апублікаванае ў [[Швэцыя|Швэцыі]] ў 2003.
 
Альфрэд Нобэль пахаваны на могілках Нора ў Стакгольме.