Нарымонт: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rasool (гутаркі | унёсак)
Няма апісаньня зьменаў
артаграфія, афармленьне
Радок 1:
'''Нарымонт''' ('''Нарымунт''', '''Нарымант''', '''Глеб''') '''Гедымінавіч''' (каля [[1294]] [[2 лютага]] [[1348]]) — другі сын вялікага князя літоўскага [[Гедымін|Гедыміна]] ад першага шлюбу.
 
Упершыню выступае ў гістарычных крыніцах у [[1331]] годзе, калі вялікі князь літоўскі [[Гедымін]] затрымаў на [[Валынь|Валыні]] [[Наўгародзкая рэспубліка|навагародскага]] архіяпіскапа Васіля, адпусьціўшы з умовай абраньня Нарымонта князем [[Наўгародзкая рэспубліка|Вялікага Ноўгарада]]. Імаверна, тады ж ахрышчаны, атрымаў [[праваслаўе|праваслаўнае]] імя Глеб. Прыбыў у [[Наўгародзкая рэспубліка|Ноўгарад]] у кастрычніку [[1333]] году, атрымаў у “кармленьне”«кармленьне» гарады [[Ладага|Ладагу]], [[Арэшак]], [[Карэла|Карэлу]], палову [[Капор'е|Капор'я]]. Каля [[1335]] году зьехаў з [[Ноўгарад]]а, хутчэй за ўсё, каб заняць [[Полацак|полацкі]] сталец пасля сьмерці князя [[Воін|Воіна]] (у хросце Васіля, брата [[Гедымін]]а). Пакінуў у [[Наўгародзкая рэспубліка|Ноўгарадзе]] замест сябе сына Аляксандра. У [[1338]] годзе адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам дзеля адбіцьця швэдскай агрэсыі і нават адазваў Аляксандра з Арэшка. Намесьнікі Глеба-Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да 1348 году. Каля 1338 году Глеб-Нарымонт разам з [[Полацак|полацкім]] япіскапам Грыгорам падпісаў дамову з [[Рыга|Рыгай]] (захаваўся адно дадатак, які варуе вольны гандаль па [[Дзвіна|Дзьвіне]]; раней мыльна датаваўся [[1330]] годам). Да дадатку прымацавана пячатка з выявай "«[[Пагоня|Пагоні]]"» - адна з найранейшых вядомых выяваў "[[Пагоня|Пагоні]]". Ускосна згадваецца як полацкі князь (“кароль”«кароль») у дамове [[Смаленск]]а з [[Рыга]]й (каля [[1340]] году). Паводле “Летапісца«[[Летапісец вялікіх князёў літоўскіх”літоўскіх|Летапісца вялікіх князёў літоўскіх]]», па тэстаменьцетэстамэньце [[Гедымін]]а атрымаў [[Пінскае княства]] “зо«зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра”Днепра», якое заставалася за [[Нарымонтавічы|яго нашчадкамі]] да канца [[XIV стагодзьдзе|XIV стагодзьдзя]]. Пад час княжаньня князя [[Яўнут|Яўнута]] ([[1341]][[1345]]) быў буйнейшымнайбуйнейшым землеўладальнікам і, відаць, самым уплывовым князем у [[ВКЛ]]. Супраць яго і Яўнута выступілі браты [[Альгерд]] і [[Кейстут]], пасьля захопу [[Альгерд]]ам вялікакняскага стальцу ў 1345 годзе Нарымонт уцёк да цара [[Залатая Арда|Залатой Арды]] [[Джанібек|Джанібека]], а [[Альгерд]] перадаў [[Полацкае княства]] свайму сыну [[Андрэй Полацкі|Андрэю Полацкаму]]. Нарымонт вярнуўся ў [[ВКЛ]] каля [[1346]] году, у [[1347]] годзе браў удзел у выправе супраць [[Тэўтонскі Ордэн|Тэўтонскага Ордэна]]. Імаверна, ачольваў войска ВКЛ у [[бітва на Стрэве|бітве]] з [[крыжакі|крыжакамі]] на рацэ СтравеСтрэве (2 лютага 1348 году), у якой і загінуў.
 
На думку польскага дасьледчыкадасьледніка Пузыны, князь Глеб быў сынам Нарымонта-Давыда (тоеснага нібыта [[Давыд Гарадзенскі|Давыду Гарадзенскаму]]), сына [[Гедымін]]а, але гэтае меркаваньне не пацьверджанапацьверджанае аніякімініякімі крыніцамі.
 
{{Крыніца ЭГБ|[[Алесь Белы]]}}
 
== Глядзеце таксама ==
 
== ГлядзецеГлядзіце таксама ==
* [[Гедымінавічы]]
 
== Вонкавыя спасылкі ==
 
* [http://www.autary.iig.pl/bely/www/encyklapedyja/n.htm#1 Арыгінальны артыкул]
 
=== Літаратура ===
{{Крыніца ЭГБ|[[Алесь Белы]]}}
 
* Scriptores Rerum Prussicarum. II. Leipzig, 1863. ss. 75, 511.
* Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.
Радок 25 ⟶ 18:
* Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. А. Хорошкевич. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132
* Krupa K. Ksiazeta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.autary.iig.pl/bely/www/encyklapedyja/n.htm#1 Арыгінальны артыкул]
 
[[Катэгорыя:Полацкія князі]]