Адам Дасюкевіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 14:29, 22 верасьня 2009

Адам Дасюкевіч (5 чэрвеня 1911, в. Капцэвічы Ашмянскі павет (цяпер Смаргонскі раён) — 1 лістапада 1943, Паставы) - беларускі грамадзка-палітычны дзеяч, журналіст, педагог.

У 1933 скончыў Віленскую беларускую гімназыю. Затым вучыўся ў Віленскім унівэрсытэце, быў сябрам Беларускага студэнцкага саюза (БСС). У 1936—1937 — намеснік старшыні БСС, сябра рэдкалегіі час. «Студэнцкая думка». У 1937—1939 — старшыня БСС.

Зь верасьня 1936 да 1938 рэдактар газэты «Беларуская крыніца» — воргана Беларускай хрысціянскай дэмакратыі.

Неаднаразова трапляў пад суд за вострыя публікацыі газеты. 19 красавіка 1938 асуджаны на 6 месяцаў турмы з адтэрміноўкай на 2 гады. Сябра Беларускага нацыянальнага камітэта ў Вільні.

15 сьнежня 1939 атрымаў дыплом інжынера аграноміі. У 1940 віцэ-старшыня беларускай групы пры Літоўскім Чырвоным крыжы.

Пасьля пачатку ВАВ арыштаваны немцамі на Шаркаўшчыне паводле польскага даносу, але з дапамогай сваякоў вызвалены. Працаваў настаўнікам у Варапаеве. З 1942 — старшыня Пастаўскага павету, бурмістр ПаставаўВіленская беларуская гімназія. Сябра невядомай падпольнай беларускай арганізацыі^[1].

Выратваў Барыса Кіта ад сьмерці. Пасьля адмовы Кіта даць студэнтаў Пастаўскай сэмінарыі на зьбіраньне трупаў на вуліцах гораду, немец дастаў пісталеі і стрэліў у Барыса. Дасюкевіч выбіў пад час стрэлу пісталет ^[2].

Сьмерць

Дасюкевіч быў забіты немцамі 1 лістапада 1943.

Па адной з вэрсій, калі немец застрэліў яго зь пісталету пад час збору падаткаў, калі Дасюкевіч тлумачыў, што людзі аддалі, немагчыма ад іх яшчэ вымагаць, бо нічога ня маюць^[3]. Па іншай вэрсsі, Дасюкевіча эсэсавец расстраляў з аўтамата.

Язэп Малецкі ў сваіх успамінах піша: “Дасюкевіч — ціхі, працавіты патрыёт... займаў становішча старшыні Пастаўскага павету. Застрэлены зондэрфюрэрам за тое, што ў вызначаны дзень ня прыбылі ўсе сялянскія падводы з пастаўкай збожжа на высылку ў Нямеччыну”^[4].

На пахаваньне Дасюкевіча выйшлі сотні людзей. Яго ўрачыста пахавалі, і на ягонай магіле было шмат вянкоў зь бел-чырвона-белымі стужкамі. Немцы пабаяліся разагнаць шматлюдную пахавальную працэсію.

Крыніцы

Жыцьцё і сьмерць Адама Дасюкевіча Сяргей Ёрш//Голас Камбатанта № 4, верасень-кастрычнік 2000 г.
Памяці Адама Дасюкевіча Беларуская Нацыянальная памяць
Слоўнік Маракова

Зноскі

^ Жыцьцё і сьмерць Адама Дасюкевіча Сяргей Ёрш //Голас Камбатанта № 4, верасень-кастрычнік 2000 г.
^ Бурмістар, Алег Гардзіенка// Наша Ніва №08-2000
^ А. Катковіч, В. Катковіч-Клентак. Успаміны. Беласток, 1999, б. 39, 107
^ Язэп Малецкі. Пад знакам Пагоні (успаміны). Таронта, 1976, б. 58.

[1] Жыцьцё і сьмерць Адама Дасюкевіча Сяргей Ёрш //Голас Камбатанта № 4, верасень-кастрычнік 2000 г.

[2] Бурмістар, Алег Гардзіенка// Наша Ніва №08-2000

[3] А. Катковіч, В. Катковіч-Клентак. Успаміны. Беласток, 1999, б. 39, 107

[4] Язэп Малецкі. Пад знакам Пагоні (успаміны). Таронта, 1976, б. 58.

[1]

[2]

[3]

[4]