Пан (зваротак): розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дапаўненьне |
Магчыма, ў кагосьці ёсьць іншыя крыніцы, вартыя даверу. Пакуль дадаў зьвесткі са сваёй... |
||
Радок 1:
'''Пан''' — ветлівая форма
Слова «пан» — сталы і старажытны факт жывой гутарковай і пісьмовай [[беларуская мова|беларускай мовы]]. Шырокі сэмантычны абсяг гэтага слова, разгалінаванае кола аднакарэнных зь ім, пасьлядоўная перадача празь яго стараславянскага «Господь» у перакладах і перакладных слоўніках, пашыранасьць у фальклёрных тэкстах (у т.л. і з даволі архаічнымі рысамі), выкарыстаньне рознымі хрысьціянскімі канфэсіямі і беларускімі мусульманамі, а таксама наяўнасьць лексэмы «пан» у тэкстах, якія сягаюць часоў, калі ня толькі не магло быць якога-колечы «польскага ўплыву», а наадварот беларуская мова актыўна ўзьдзейнічала на польскую (XIV—XV стст.) робяць сумнеўным дапушчэньне пра запазычаньне гэтага слова з [[польская мова|польскай мовы]].<ref>Алесь Жлутка. [http://media.catholic.by/nv/n1/art16.htm Пан, Госпад, Спадар?..] // [[Наша вера]], 1/[[1995]]</ref>
Паводле [[Ян Станкевіч|Яна Станкевіча]] слова «пан» мае клясавае значэньне і ў расейскай мове адпавядае словам «барин» (але не «господин» — бел. гаспадар), «паня» — расейскаму «барыня» (але не «госпожа» — бел. гаспадарыня), «паненка» — расейскаму «барышня».<ref>Я. Станкевіч, Маленькi маскоўска-беларускi (крывiцкi) слоўнiчак фразэолёгiчны i прыказкаў ды прывiтаньнi, зычэньнi i iнш. / Пасьляслоўе В. Вячоркi. 3-е выд. Мн.: Навука i тэхнiка, 1992. 77 с. ISBN 5-343-01322-8. [http://www.knihi.com/mova/stankievic.html]</ref>
| |||