Вікіпэдыя

Маніхейства: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д робат зьмяніў: vi:Mani giáo
афармленьне, артаграфія
Радок 1:
'''Манiхейства''' — [[Рэлігія|рэлігія]], якая паўстала на схіле антычнасьці і раньняга Сярэднявечча дый дэкляравала аб'яднаньнеаб’яднаньне ўсіх сусьветных рэлігіяў. Ідэалягічны падмурак закладзены ў III ст. старажытнапэрсыдзкім мысьляром [[Мані|Мані]]. Манiхейства вучыць, што матэрыя створаная злым богам ([[Дэміург|дэміургамдэміюрг]]ам), і толькі дух створаны добрым і вечным [[Бог|Бог]]ам. Маніхеі дзеляцца на дзьве групы —— '''сьвецкія людзі''' і '''манахі''', прычым манахі займаюцца толькі духоўнай дзейнасьцю і не зьвязаныя ні з чым матэрыяльным.
 
Маніхейскі сьвятар (манах, "абраны") не ўжывае ў ежу мяса, віна, малака (гл. таксама [[Вэгетарыянства]]), чытае на працягу дня вялікую колькасьць малітваў. Яму варта ўхіляцца ад любой працы, акрамя зьвязанай з напісаньнем або перакладам тэкстаў, бо ў гэтым сьвеце толькі словы нематэрыяльныя. Сьвецкія людзі ня маюць асаблівых абавязкаў і па-сутнасьці не ўваходзяць у царкву, але ім рэкамендуецца падтрымліваць сьвятароў і чытаць рэлігійныя кнігі.▼
 
▲Маніхейскі сьвятар (манах, "«абраны"») не ўжывае ў ежу мяса, віна, малака (гл.глядзіце таксама — [[Вэгетарыянствавэгетарыянства]]), чытае на працягу дня вялікую колькасьць малітваў. Яму варта ўхіляцца ад любой працы, акрамя зьвязанай з напісаньнем або перакладам тэкстаў, бо ў гэтым сьвеце толькі словы нематэрыяльныя. Сьвецкія людзі ня маюць асаблівых абавязкаў і па-сутнасьці не ўваходзяць у царкву, але ім рэкамендуеццарэкамэндуецца падтрымліваць сьвятароў і чытаць рэлігійныя кнігі.
 
== Гісторыя маніхейства ==
Першапачаткова маніхейства падтрымлівалася шагамішахамі [[Пэрсія|Пэрсіі]], але зораастрыйскія сьвятары дамагліся рэпрэсіяў супраць гэтай рэлігіі і нават забойства самога [[Мані]]. Пры жыцьці Мані прапаведаваў ня толькі ў Пэрсіі, але і ў Індыі, а пасьля яго смерцісьмерці маніхейства распаўсюдзілася таксама ў [[Рымская Імпэрыяімпэрыя|Рымскай Імпэрыіімпэрыі]], дзе прыхільнікам маніхейства быў пэўны час [[Аўгустын]]. Вядомы прапаведнік гэтай рэлігіі ў Рымскай Імпэрыіімпэрыі -— манах-біскуп [[ФаустФаўст Нумідыйскі]].▼
▲Першапачаткова маніхейства падтрымлівалася шагамі Пэрсіі, але зораастрыйскія сьвятары дамагліся рэпрэсіяў супраць гэтай рэлігіі і нават забойства самога [[Мані]]. Пры жыцьці Мані прапаведаваў ня толькі ў Пэрсіі, але і ў Індыі, а пасьля яго смерці маніхейства распаўсюдзілася таксама ў [[Рымская Імпэрыя|Рымскай Імпэрыі]], дзе прыхільнікам маніхейства быў пэўны час [[Аўгустын]]. Вядомы прапаведнік гэтай рэлігіі ў Рымскай Імпэрыі - манах-біскуп [[Фауст Нумідыйскі]].
 
Пасьля замацаваньня пазыцыяў [[каталіцызм]]у ў Рымскай Імпэрыіімпэрыі маніхейства было забароненае, але маніхейскія і падобныя групы -— [[Паўліканства|паўлікане]], [[багамілы]], [[альбігойцы]] -— захоўваліся ў [[ЕўропаЭўропа|ЕўропеЭўропе]] амаль да пачатку эпохі [[Рэнэсанс|Адраджэньня]].
 
Манiхейства было дзяржаўнай рэлігіяй [[Уйгурскі каганат|Уйгурскага]] і [[Хакаскі каганат|Хакаскага]] каганатаў да часоў мангольскіх заваёваў, а ў пэўных частках [[Сыбір]]ы захоўвалася і да часоў расейскіх заваёваў. На [[Енісей (рака)|Енісеі]] манiхеi мелі вялікія храмы і багатыя бібліятэкі. Усё гэта было разбурана качэўнікамі ў 12—1312—13 стстагодзьдзях.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Маніхейства»