Васіль IV Шуйскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат зьмяніў: be:Васіль Шуйскі
Xqbot (гутаркі | унёсак)
д робат дадаў: cs:Vasilij IV. Ivanovič Šujskij; косметические изменения
Радок 1:
[[ВыяваФайл:Basil IV.jpg|міні|200пкс|Васіль IV Іаанавіч]]
'''Васі́ль IV Шу́йскі''' ([[1552]] — [[12 верасьня]] [[1612]]) — [[Масковія|маскоўскі]] [[князь]], [[цар]] c [[1606]] па [[1610]]. З роду князёў [[Шуйскія|Шуйскіх]], сын князя [[Іван Шуйскі|Івана Андрэевіча Шуйскага]].
 
== Біяграфія да ўзыходжаньня на царства ==
 
Баярын і кіраўнік Маскоўскай суднай палаты з [[1584]]. [[Рында (збраяносец)|Рында]] зь вялікім [[саадак]]ам у паходах [[1574]], [[1576]], [[1577]] і [[1579]]. Ваявода [[Вялікі полк|Вялікага палка]] у паходзе да [[Серпухаў|Серпухава]] летам [[1581]]. Ваявода Вялікага палка ў паходзе да [[Ноўгарад]]а ў [[ліпень|ліпені]] [[1582]] пры браце [[Андрэй Шуйскі|Андрэі]]. Ваявода палка правай рукі ў паходзе да Серпухава ў [[красавік]]у [[1583]]. Ваявода [[смаленск]]і ў [[1585]]-[[1587]]. Па невядомых чыньніках быў у недоўгачасовай ссылцы ў [[1586]].
Радок 14:
Пасьля падзеньня Гадунова спрабаваў ажыцьцявіць пераварот, аднак быў арыштаваны й сасланы разам з братамі. Але Лжэдзьмітрыю неабходна была баярская падтрымка, і ў канцы [[1605]] Шуйскія вярнуліся ў Маскву.
 
Падчас паўстаньня [[17 траўня]] [[1606]] Ілжэдзьмітрый I быў забіты, а [[19 траўня]] група прыхільнікаў Васіля Іванавіча абвясьціла Шуйскага царом. Быў каранаваны [[1 чэрвеня]] [[Наўгародзкая япархія|Наўгародзкім]] мітрапалітам [[Ісідар (Наўгародзкі мітрапаліт) |Ісідарам]]. Васіль Іванавіч даў крыжацалавальны запіс, які абмяжоўваў яго ўладу. У пачатку чэрвеня ўрад Шуйскага абвясьціў Барыса Гадунова забойцам царэвіча Дзьмітрыя.
 
== Кіраваньне ==
[[ImageФайл:Carowie Szujscy na sejmie warszawskim Jan Matejko 18 century.jpeg|366px|thumb|right|Прадстаўленьне палоннага цара Васіля Шуйскага Сэнату і Жыгімонту III у Варшаве 1611]]
 
Прыход Шуйскага да ўлады ўзмацніў барацьбу сярод баярства і паміж паўднёвым і сталічным дваранствам, што прывяло да [[паўстаньне Балотнікава|паўстаньня пад кіраўніцтвам І.Балотнікава]]. У барацьбе зь ім Шуйскі высунуў праграму кансалідацыі ўсіх пластоў класа фэадалаў, улічваючы іх інтарэсы ў палітыцы па сялянскім (Укладаньне [[9 сакавіка]] [[1607]]), халопскім (загады [[1607]]—[[1608]]), зямельным і фінансавым пытаньням.
Радок 27:
Параза войскаў [[Дзьмітрый Шуйскі|Дзьмітрыя Шуйскага]] пад [[Клушынская бітва|Клушынам]] ад войска [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонта III]] [[24 чэрвеня]] [[1610]] і паўстаньне ў Маскве прывялі да падзеньня Шуйскага. [[27 ліпеня]] [[1610]] часткай баярства, сталічнага і правінцыйнага дваранства Васіль IV Іванавіч быў зрынуты з пасады й гвалтоўна пастрыжаны ў манахі. У верасьні [[1610]] ён быў выдадзены гетману [[Жалкеўскі|Жалкеўскаму]], які вывёз яго ў кастрычніку пад [[Смаленск]], а пазьней у Рэч Паспалітаю. Памёр у зьняволеньні ў Гастынском замку, у 130 вёрстах ад [[Варшава|Варшавы]].
 
== Шлюбы і дзеці ==
* князёўна Алена Міхайлаўна Рапніна (?-[[1592]]), дачка баярына князя Міхаіла Пятровіча Рапніна
* (з 1608) князёўна Марыя Пятроўна Буйносава-Растоўская (?-[[1626]]), дачка князя Пятра Іванавіча Буйносава-Растоўскага
Радок 33:
** Настасься Шуйская ([[1610]] - памерла ў маленстве)
 
== Вонкавыя спасылкі ==
 
* [http://www.russia-today.narod.ru/past/gen/shuis_vas4.html Мінуўшчына Расеі: Продкі Васіля IV Іванавіча Шуйскага, цара ўсяе Русі (да 10-га пакаленьня)]{{ref-ru}}
 
{{start box}}
{{succession box|title=[[Цары|Цар і вялікі князь маскоўскі]] |before=[[Лжэдзьмітрый I]]|after=[[Сямібаяршчына]], [[Уладзіслаў Ваза]]|years=[[1606]]–[[1610]]}}
{{end box}}
 
{{DEFAULTSORT:Шуйскі, Васілій Іванавіч}}
 
[[Катэгорыя:Шуйскія|Васіль 4]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1552 годзе]]
Радок 54 ⟶ 55:
[[bs:Vasilije IV Ivanovič]]
[[ca:Vassili IV de Rússia]]
[[cs:Vasilij IV. Ivanovič Šujskij]]
[[da:Vasilij 4. af Rusland]]
[[de:Wassili IV. (Russland)]]