Двукосьсе: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д стыль |
дапаўненьне — з украінскае Вікіпэдыі |
||
Радок 144:
=== Клявіятура ===
Набор ASCII, як і большасьць раскладак клявіятуры, мае толькі прамыя адзіночныя (''' ' '''- 0x27) і падвойныя ('''"''' — 0x22) двукосьсі, якія і ўжываліця ў беларускіх тэкстах цягам доўгага часу. Але з пашырэньнем [[Unicode]] рэкамэндукцца ўжываць двукосьсі беларускай тыпаграфікі: '''«'''вуглавыя'''»''' (U+00AB і U+00BB) ды '''„'''звычайныя'''“''' (U+201E і U+201C).
== Віды двукосьсяў у мовах сьвету ==
{| class="wikitable" |
! rowspan="2"| Мова
! colspan="3"| Асноўнае
! colspan="3"| Альтэрнатыўнае
! rowspan="2"| Прагал
! rowspan="2"| Назва
|-
! асноўнае || укладзенае || <!--note-->
! асноўнае || укладзенае || <!--note-->
|-
! [[Афракаанс]]
| <big>„…”</big> || <big>‚…’</big> ||<ref name="traditional">Традыцыйна</ref>
| || ||
|
| ''Aanhalingstekens''
|-
! [[Альбанская мова|Альбанская]]
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
| <big>“…„</big> || <big>‘…‚</big> ||
|
|
|-
! [[Беларуская мова|Беларуская]]
| <big>«…»</big> || ||
| <big>„…“</big> || ||
|
| {{мова-be|двукосьсі}}
|-
! [[Баўгарская мова|Баўгарская]]<ref name="dash">У дыялёгах перавага аддаецца працяжніку</ref>
| <big>„…“</big> || ||
| <big>«…»</big> || ||<ref name="rare">Рэдка</ref>
|
| {{мова-bg|Кавички}}
|-
! [[Каталянская мова|Каталянская]]<ref name="dash" />
| <big>«…»</big> || <big>“…”</big> ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| 0 pt
| {{мова-ca|Cometes}}
|-
! [[Спрошчаная кітайская мова|Спрошчаная кітайская]]
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| align="center" style="line-height:1.2"| <big>﹃...﹄</big> ||align="center" style="line-height:1.2"| <big>﹁...﹂</big> ||<ref name="vertical">Адзіныя, што выкарыстоўваюцца ў вэртыкальным пісьме</ref>
| [[Fullwidth form]]
| [[Guobiao|GB/T]] [http://www.yys.ac.cn/gfbz/shanghi/020.htm 15834:1995]
|-
! [[Традыцыйная кітайская мова|Традыцыйная кітайская]]
| align="center" style="line-height:1.2"| <big>「…」</big> ||align="center" style="line-height:1.2"| <big>『…』</big> ||<ref name="rotated">Гэтыя віды перакуленыя для выкарыстаньня ў гарызантальным пісьме; спачатку выкарыстоўваліся ﹁...﹂ і ﹃...﹄ у вэртыкальным пісьме</ref>
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
|
| 引號 (yǐn hào) [http://www.edu.tw/EDU_WEB/EDU_MGT/MANDR/EDU6300001/allbook/hau/c2.htm 國語文教育叢書第三]
|-
! [[Харвацкая мова|Харвацкая]]
| <big>„…“</big> || <big>‘…’</big> ||
| <big>»…«</big> || <big>‘…’</big> ||
|
| {{мова-hr|Navodnici}} „…“ і »…« (альтэрнатыўны варыянт не выкарыстоўваецца ў рукапісных тэкстах, толькі ў прэсе і друку), {{мова-hr|polunavodnici}} ‘…’
|-
! [[Чэская мова|Чэская]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| <big>»…«</big> || <big>›…‹</big> ||
|
| {{мова-cs|Uvozovka}} (адзіночны лік), {{мова-cs|uvozovky}} (множны лік) (''cf.'' {{мова-cs|uvozovat}} — «укараняць»)
|-
! [[Дацкая мова|Дацкая]]
| <big>»…«</big> || <big>›…‹</big> ||
| <big>„…“</big><br> або <big>”…”</big>|| <big>‚…‘</big> ||
|
| {{мова-da|citationstegn}} («знак цытаты»), {{мова-da|anførselstegn}}, {{мова-da|gåseøjne}} («гусіныя вочы»)
|-
! [[Нідэрляндзкая мова|Нідэрляндзкая]]
| <big>„…”</big> || <big>‚…’</big> ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
|
| {{мова-nl|Aanhalingstekens}} («знак цытаты»)
|-
! [[Эспэранта]]
| || ||
| || ||
|
| {{мова-eo|Citiloj}}
|-
! [[Эстонская мова|Эстонская]]
| <big>„…“</big> || ||
| <big>«…»</big> || ||
|
| {{мова-et|Jutumärgid}} (‘story marks’)
|-
! [[Фінская мова|Фінская]]
| <big>”…”</big> || <big>’…’</big> ||
| <big>»…»</big> || <big>’…’</big> ||
|
| {{мова-fi|Lainausmerkki}} («знак цытаты», адзіночны лік), {{мова-fi|lainausmerkit}} (множны лік)
|-
! [[Француская мова|Француская]]<ref name="dash" />
| <big>« … »</big> || <big>« … »</big> or <big>“…”</big><ref name="imprimerie_nationale">Першая вэрсія — у адпаведнасьці з French Imprimerie nationale. Але ангельскія двукосьсі зьяўляюцца больш пашыранымі.</ref> ||<ref name="rare" />
| <big>“ … ”</big> || <big>‘ … ’</big> ||
| ¼-em / non-break
| {{мова-fr|Guillemets}}
|-
! Француская, [[Швайцырая]]<ref name="ch">У Швайцарыі такое двукосьсе выкарыстоўваецца для ўсіх моваў</ref>
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
| || ||
|
| Гл. вышэй
|-
! [[Грузінская мова|Грузінская]]
| ||
| ||
|
|
|
| {{мова-ka|ბრჭყალები}} (''brč’q’alebi'' ‘кіпцюры’)
|-
! [[Нямецкая мова|Нямецкая]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| <big>»…«</big> || <big>›…‹</big> ||
|
| {{мова-de|Anführungszeichen}}, {{мова-de|Gänsefüßchen}} («гусіныя лапкі»), {{мова-de|Hochkommas}}/{{мова-de|Hochkommata}} («высокія коскі»)
|-
! Нямецкая, Швайцарыя<ref name="ch" />
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
| || ||
|
| Гл. вышэй
|-
! [[Грэцкая мова|Грэцкая]]
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
| <big>“…„</big> || <big>‘…‚</big> ||
| 1 pt
| {{мова-el|εισαγωγικά}}, (‘уводзіны’)
|-
! [[Іўрыт]]
| <big>“…”</big> || ||<ref name="traditional" />
| <big>“…„</big> || ||
|
| merkha'ot — {{мова-he|מֵרְכָאוֹת}} (мн. лік да merkha — {{мова-he|מֵרְכָא}})
|-
! [[Вугорская мова|Вугорская]]<ref name="dash" />
| <big>„…”</big> || <big>»…«</big> ||
| || ||
|
| {{мова-hu|macskaköröm}} (‘каціныя кіпцюры’), {{мова-hu|idézőjel}} (‘знак цытаты’=„ ”), {{мова-hu|hegyével befelé forduló jelpár}} (» «)
|-
! [[Ісьляндзкая мова|Ісьляндзкая]]
| <big>„…“</big> || <big>‚...‘<big> ||
| || ||
|
| {{мова-is|Gæsalappir}} (‘гусіныя лапкі’)
|-
! [[Інданэзійская мова|Інданэзійская]]
| || ||
| || ||
|
| {{мова-id|Tanda kutip, tanda petik}}
|-
! [[Інтэрлінгва]]
| || ||
| || ||
|
| Virgulettas
|-
! [[Ірляндзкая мова|Ірляндзкая]]
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| || ||
| 1–2 pt
|
|-
! [[Італійская мова|Італійская]]<ref name="dash" />
| <big>«…»</big> || ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| 1–2 pt
| {{мова-it|Virgolette}}
|-
! Італійская, Швайцарыя<ref name="ch" />
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
| || ||
|
| гл. вышэй
|-
! [[Японская мова|Японская]]
| style="line-height:1.2"| <big>「…」</big> ||style="line-height:1.2"| <big>『…』</big> ||<ref name="rotated" />
| || ||
|
| (''in'yōfu'')
|-
! [[Карэйская мова|Карэйская]]
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| <big>『…』</big> || <big>「…」</big> ||
|
| {{lang|ko|따옴표}}(“''ttaompyo''”)
|-
! [[Латыская мова|Латыская]]
| <big>«…»</big> || <big>„…”</big> ||
| || ||
|
| {{мова-lv|Pēdiņas}}
|-
! [[Летувіская мова|Летувіская]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
|
| {{мова-lt|Kabutės}}
|-
! [[Нарвэская мова|Нарвэская]]
| <big>«…»</big> || <big>‘…’</big> ||
| <big>„…”</big> || <big>‘…’</big> ||<ref name="handwriting">Рукапісныя</ref>
|
| {{мова-no|Anførselstegn}}, {{мова-no|gåseauge}}/{{мова-no|gåseøyne}} (‘гусіныя вочы’), {{мова-no|hermeteikn}}/{{мова-no|hermetegn}}, {{мова-no|sittatteikn}}/{{мова-no|sitattegn}}, {{мова-no|dobbeltfnutt}}
|-
! [[Польская мова|Польская]]<ref name="heading">Надаецца перавага ў загалоўках і тэкстах вялікім шрыфтам</ref>
| <big>„…”</big> || <big>‚…’</big> ||<ref name="rare" />
| <big>«…»</big> || ||<ref name="substitute">Могуць замяняць як пачатак, так і канец двукосься</ref>
|
| {{мова-pl|Cudzysłów}}
|-
! [[Бразыльская партугальская мова|Бразыльская партугальская]]
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| <big></big> || <big></big> ||
|
| ''Aspas'' або ''Vírgulas dobradas''
|-
! [[Партугальская мова|Партугальская]]
| <big>«…»</big> || <big>“…”</big> ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
|
| ''Aspas'' або ''Vírgulas dobradas''<ref>Крыніца: Bergström, Magnus, & Neves Reis 2004. ''Prontuário Ortográfico e Guia da Língua Portuguesa.'' Editorial Notícias, Lisboa</ref>
|-
! [[Румынская мова|Румынская]]<ref name="dash" />
| <big>„…”</big> || <big>«…»</big> ||
| <big>«…»</big> || <big>„…”</big> ||
|
| {{мова-ro|Ghilimele}} (мн. лік), {{мова-ro|ghilimea}} (адзіночны лік, выкарыстоўваецца вельмі рэдка)
|-
! [[Расейская мова|Расейская]]<ref name="dash" />
| <big>«…»</big> || <big>„…“</big> ||
| || ||
| 0 pt
| {{мова-ru|[http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%87%D0%BA%D0%B8 Кавычки]}} (агульны панятак); {{мова-ru|ёлочки}} (''yolochki'', ‘елачкі’: вуглавое двукосьсе); {{мова-ru|лапки}} (''lapki'', ‘маленькія лапкі’: звычайнае двукосьсе)
|-
! [[Сэрбская мова|Сэрбская]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| <big>»…«</big> || <big>›…‹</big> ||
|
| {{мова-sr|Наводници, знаци навода}}
|-
! [[Славацкая мова|Славацкая]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| <big>»…«</big> || <big>›…‹</big> ||
|
|
|-
! [[Славенская мова|Славенская]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| <big>»…«</big> || <big>›…‹</big> ||
|
|
|-
! [[Лужыцкая мова|Лужыцкая]]
| <big>„…“</big> || <big>‚…‘</big> ||
| || ||
|
|
|-
! [[Гішпанская мова|Гішпанская]]<ref name="dash" />
| <big>«…»</big> || <big>“…”</big> ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||<ref name="closing">Канцавая частка двукосься дадаецца ў пачатак кожнага абзацу</ref>
| 0 pt
| {{мова-es|Comillas latinas}} or {{мова-es|''comillas angulares''}} (« »), {{мова-es|''comillas inglesas dobles''}} (“ ”), {{мова-es|''comillas inglesas simples''}} (‘ ’). ‹ і › ніколі не выкарыстоўваюцца ў гішпанскай мове
|-
! [[Швэдзкая мова|Швэдзкая]]
| <big>”…”</big> || <big>’…’</big> ||
| <big>»…»</big> || <big>’…’</big> ||
|
| {{мова-sv|citationstecken}}, {{мова-sv|anföringstecken}}, {{мова-sv|citattecken}} (сучасны панятак), {{мова-sv|dubbelfnutt}} (размоўны варыянт, для падвойнага ASCII-двукосься)
|-
! [[Турэцкая мова|Турэцкая]]
| <big>«…»</big> || <big>‹…›</big> ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| 0–1 pt
| {{мова-tr|Tırnak İşareti}} («пазногцевы знак»)
|-
! [[Валійская мова|Валійская]]
| <big>‘…’</big> || <big>“…”</big> ||
| <big>“…”</big> || <big>‘…’</big> ||
| 1–2 pt
|
|-
|}
== Зноскі ==
| |||