Бешанковіцкі раён: розьніца паміж вэрсіямі

'''Бешанко́віцкі раё́н''' — адміністрацыйная адзінка ў цэнтральнай частцы [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча раёну складае 1,4 тыс. км². Насельніцтва — 19,4 тыс. чалавек ([[2006]]). Адміністрацыйны цэнтар — [[гарадзкі пасёлак|мястэчка]] [[Бешанковічы]].

 

Мяжуе зь [[Віцебскі раён|Віцебскім]], [[Лепельскі раён|Лепельскім]], [[Сеньненскі раён|Сеньненскім]], [[Вушацкі раён|Вушацкім]], [[Чашніцкі раён|Чашніцкім]], [[Шумілінскі раён|Шумілінскім]] раёнамі [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]. Знаходзіцца за 51 км ад [[Віцебск]]у, 210 км ад [[Менск]]у, 33 км ад чыгуначнай станцыі [[Чашнікі]] на лініі [[Ворша]]—[[Лепель]].

 

Паверхня пераважна раўнінная. Паўднёвая частка знаходзіцца ў межах Чашніцкай раўніны, паўночная — Полацкай нізіны і адгор'яў Невельска–Гарадоцкага ўзвышша. 91 % тэрыторыі на вышыні да 150 мэтраў, найвышэйшы пункт (179,8 м) на паўднёвым захадзе ад вёскі [[Плісы]], найбольш нізкая адзнака (111,6 м) на паўночным захадзе, у даліне Заходняй Дзьвіны.

 

З карысных выкапняў у Бешанковіцкім раёне ёсьць [[торф]], [[будаўнічыя пяскі]], [[пяскова-жвіровы матэрыял]], [[цагельныя гліны]].

 

Клімат [[умерана кантынэнтальны]]. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -7,5 °С, ліпеня 17,8 °С. [[год|Сярэднярочная]] колькасьць ападкаў — 630 мм. Працягласьць [[Вэгетацыйны пэрыяд|вэгетацыйнага пэрыяду]] складае 185 дзён.

 

Па раёне цячэ [[Заходняя Дзьвіна]] (працягласьць па тэрыторыі раёну каля 100 км, шырыня 170 м). Найвялікшыя яе прытокі: [[Вула]] (38 км 30 м) са [[Сьвячанка]]й (40 км 12 м), [[Крывінка]] (24 км 25 м) з [[Бярозка]]й (15 км 10 м) і інш. Шчыльнасьць натуральнай рачной сеткі складае 0,43 км/км².

 

На тэрыторыі раёну разьмешчаныя 52 возеры, самае вялікае зь іх – [[Саро]]. Паводле глыбіні пасьля Саро вылучаюцца: [[Каранёўскае]], [[Белае]], [[Плацішна]], [[Вербнае]], [[Астровенскае]], [[Бікложа]], [[Слабадзкое]], [[Гарнасьвечча]] і іншыя.

 

Глебы сельскагаспадарчых земляў [[дзярнова-падзолістыя глебы|дзярнова-падзолістыя]], [[дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы|дзярнова-падзолістыя забалочаныя]], [[дзярновыя глебы|дзярновыя]], [[дзярнова-карбанатавыя забалочаныя глебы|дзярнова-карбанатавыя забалочаныя]], [[абалонавыя глебы|абалонавыя]], [[тарфяна-балотныя глебы|тарфяна-балотныя]]. Паводле мэханічнага складу сугліністыя, супясковыя, пясковыя, тарфяныя.

 

Лясы займаюць займаюць 26 % тэрыторыі. Пераважаюць невялікія масівы на 6 – 17 км² ([[Хадчанскае лясное лецішча]], [[Зялёная Пушча]]), уздоўж Заходняй Дзьвіны на паўночны захад — да 30 км² (урочышча [[Казлы]]). Лясы [[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[яловыя лясы|яловыя]], [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[асінавыя лясы|асінавыя]], [[чорнаалешнікавыя лясы|чорнаалешнікавыя]], [[шэраалешнікавыя лясы|шэраалешнікавыя]], [[ясянёвыя лясы|ясянёвыя]], [[дубовыя лясы|дубовыя]].

 

Пад балотамі 7 % тэрыторыі (нізінныя, вярховыя і пераходныя). Найвялікшыя балотныя масівы: [[Чарнічанка]], [[Забалянскі Мох]], [[Соржыцкі Мох]], [[Града]].

 

З паляўніча–прамысловых жывёлаў водзяцца [[лось]], [[дзік]], [[казуля]], [[ліса]], [[воўк]], [[заяц–русак]], [[заяц–бяляк]], а таксама [[алень]], [[куніца]], [[норка]], [[вавёрка]], [[янотападобны сабака]], [[чорны тхор]], [[бабёр]], [[выдра]], [[андатра]], [[шэрая курапатка]], [[рабчык]], [[глушэц]] і г.д., з вадаплаваючых – [[качка–краква]], [[шэрая качка]], [[лысуха]], [[чырок]].

 

Агульная колькасьць насельніцтва Бешанковіцкага раёну станам на [[2006]] [[год|рок]] складае 21,4 тысячаў чалавек. Шчыльнасьць насельніцтва — 17,12 чал/км².

 

У раёне існуе 16 рэлігійных суполак, зь іх: 11 — праваслаўных, 2 — рымска-каталіцкія, 1 — хрысьціянаў адвэнтыстаў сёмага дня, 1 — хрысьціянаў веры эвангельскай “Добрая вестка”, 1 — эвангельскіх хрысьціянаў-баптыстаў.

 

Працуе 2 праваслаўныя і 2 рымска-каталіцкія нядзельныя школы.

 

Малочна-мясная жывёлагадоўля, ільнаводзтва, вырошчваюць збожжавыя, кармавыя культуры, бульбу. Прадпрыемствы лёгкай і харчовай прамысловасьці.

 

Па тэрыторыі раёну праходзяць аўтамабільныя дарогі [[Лепель]] — [[Віцебск]], [[Шуміліна]] — [[Сянно]].

 

 

*Сядзібна-паркавы комплекс Цеханавецкіх ў вёсцы [[Бачэйкава]] ([[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]]).

*Царква Сьвятога Прарока Ільлі ў мястэчку [[Бешанковвічы]] ([[1870]]).

*Царква Раства Прасьвятой Багародзіцы ў вёсцы [[Сьвяча]] ([[1895]])

 

*Касьцёл у [[мястэчка|мястэчку]] [[Астроўна]] ([[1912]]).

*Ратуша ў [[мястэчка|мястэчку]] [[Астроўна]] ([[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]]).

* [[Хоціна]]

 

*Энцыклапедыя прыроды Беларусі: у 5 т. / рэдкал. І.П. Шамякін [і інш.]. - Мн., 1983. – Т. 1. – С. 291–292.

*Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г.П. Пашков [и др.] ; под общ. ред. И.И. Пирожника. – Мн., 2007. – С. 46. ISBN 978-985-11-0384-9

*Памяць : гісторыка-дакументальная хроніка Бешанковіцкага раёна / рэдкал. І.П. Шамякін [і інш.]. – Мн., 1991. – 423 с.

 

*[http://w3.vitebsk.by/gallery/photo/iee/region/beshenkovichi/beshenkovichi.gif Карта раёну на старонцы vitebsk.by]

*[http://www.lib.vitebsk.net/PRIDVINIE-1/BESHENKOVICHI.htm Прыдзьвіньне, база зьвестак па Бешанковіцкім раёне]

 

{{Бешанковіцкі раён}}