Сяло: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д артаграфія
дапаўненьне
Радок 1:
'''Сяло''' — тып буйнога сельскага пасяленьня, часьцей за ўсё цэнтра воласьці, ў цэнтры якога меліся царква, або касьцёл. Азначэньне ўжываецца ў старажытных летапісах і распаўсюджана ва ўсіх славянскіх мовах.
 
АзначэньнеПершыя ўжываеццасёлы ўжояк прыналежныя ўладальніку вёскі ўзьніклі ў старажытныхXII летапісах, распаўсюджанаXIII вастст. ўсіху сувязі з запрыгоньваньнем сельскай абшчыны. У летапісных пведамленьнях таго часу шырока згадваюцца княскія, баярскія, славянскіхцаркоўныя мовахсёлы. Першапачаткова тэрмін «сяло» меў значэньне загараднай сядзібы князя, дзе побач з гаспадарскім дваром месьціліся і хаты чэлядзі. уУ той часжа, у адрозьненьні ад пагоста, яно мела функцыі цэнтра вотчынна-памесных уладаньняў на пэўнай тэрыторыі. Пазьней, у ХІХ ст. абавязковымі атрыбутамі сяла сталі царква, або касьцёл, вучэльня і валасное праўленьне.
 
Галоўная прыкмета сяла — наяўнасьць абшарніцкага маёнтку. У астатнім структура нагадвала забудову [[пагост|пагоста-цэнтра]]: царкоўны двор, карчма, грамадзкая крама, вуліцы-канцы зь сялянскімі дварамі. На працягу існаваньня фэадальна-прыгонная сыстэмы сёлы захоўвалі сваё значэньне тэрытарыяльна-ўладальніцкіх цэнтраў. З канца XVII ст. у сувязі з дыфэрэнцыяцыяй адміністрацыйных правінцыяў (ваяводзтваў, старостваў, дзяржаваў) сёлы таксама набываюць значэньне мясцовых адміністрацыйна-тэрытарыяльных цэнтраў. Пасьля далучэньня земляў [[Беларусь|Беларусі]] да [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] сёлы, як правіла, робяцца цэнтрамі валасьцей у складзе паветаў. Пазьней, у ХІХ ст. абавязковымі атрыбутамі сяла сталі царква, або касьцёл, вучэльня і валасное праўленьне. У ХХ ст. сёлы робяцца цэнтрамі сельскіх саветаў, калгасаў і саўгасаў, трапляюць у пералік пэрспэктыўных паселішчаў, многія зь якіх ў [[1970-я|1970]]—[[1980-я]] былі перабудаваныя паводле ўзорных генплянаў і сталі адметнымі аграпрамысловымі цэнтрамію
 
== Літаратура ==
* ''Беларускае народнае жыллё''. Мн., 1973.
* Беларусы: У 8 т. Т.2. Дойлідства/ А. І. Лакотка; Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэдкал.: В. К. Бандарчык, М. Ф. Піліпенка, А. І. Лакотка. — Мн.: Тэхналогія, 1997. — 391 с.: шл. ISBN 985-6234-28-X. С.19-21
 
[[Катэгорыя:Населеныя_пункты]]