УНА-УНСО: розьніца паміж вэрсіямі

Матэрыял з Вікіпедыі — вольнай энцыклапедыіэнцыкляпедыі

'''Лідэр''': Юры Шухевіч

'''Дата падставы''': 30 чэрвеня 1990 г.

'''Штаб-кватэра''': Кіеў

Ідэалогія'''Ідэалёгія''': нацыяналізм

Партыйная'''Партыйны друк''': газета «Наша справа» (укр. «Наша справа»)

'''Сайт''': http://www.una-unso.in.ua/

Сцяг УнсоукраинскаяУкраинская нацыянальная асамблея — Украінская народная самаабарона (УНА — УНСО) (укр. ''Українська нацiональнанаціональна асамблея —- УкраїнськаУраїнська народнаянародна самаабаронасамооборона'') — украінская палітычная партыя праварадыкальнага толку.

Заснаваная 30 чэрвеня 1990 г. дысідэнтам Юрыем ШухевичемШухевічем пад назовам Украінская міжпартыйная асамблея (РОЗУМУУМА). У пачатку ўяўляла сабой добраахвотнае аб'яднаннеяднаньне некалькіх украінскіх нацыяналістычных партый і грамадскіхграмадзкіх арганізацый таго жа толку.

Да вясны 1991 кіраўніцтва РОЗУМУУМА усё больш і больш патрабавала пераўвасабленні РОЗУМУУМА у паўнавартасную палітычную партыю. З-за гэтага з аб'яднання вышлі Ўкраінская нацыянальная партыя і Ўкраінская народна-дэмакратычная партыя. Пасля гэтага (8 верасня) РОЗУМУУМА была пераназваная ва Ўкраінскую нацыянальную асамблею (УНА) і абвясціла сябе партыяй. Афіцыйнай рэгістрацыі УНА, аднак, у часы СССР не атрымала.

Адразу пасля пачатку «жнівеньскага путчу» 19 жніўня 1991 партыйнае кіраўніцтва УНА заклікала ствараць украінскія ваенныя фармаванні з мэтай адбіць магчымае ваеннае ўмяшаннеўмяшаньне ГКЧП. Пагадзіліся стварыць такія фармаванні толькі тыя чальцы УНА, якія складаліся ў Савецкім войску. Дадзеныя полувоенные фармаванніфармаваньні атрымалі назоў Украінская народная самаабарона (УНСО). Зараз УНА размяшчала ўласным ваенізаваным крылом.

Адразу пасля стварэння атрадаў УНСО іх чальцы правялі шэраг гучных акцый, якія звярнулі на УНА — УНСО увагаувагу шырокіх пластоў грамадстваграмадзтва. Да іх ставяцца буйныя бойкі з рускімірасейскімі нацыяналістамі ў Кіеве, масавы выезд у Крым з мэтай запалохваннязапалохваньня сепаратыстаў і т. д. У 1992 г, падчас Прыднястроўскага канфлікту, УНСО стварыла добраахвотніцкі атрад і адправіла яго ў Прыднястроўе з мэтай дужання супраць малдаўскіх войскаў. У 1993 чарговы добраахвотніцкі атрад УНСО адпраўляецца ў Абхазію з мэтай дужання на боку [[Грузіі]]. 8 унсовскихунсовскіх добраахвотнікаў атрымалі пашпарты ганаровага грамадзяніна Грузіі. Указам прэзідэнта Грузіі 14 добраахвотнікаў УНСО узнагароджаныя ордэнам Вахтанга Горгасала — узнагарода за воінскую доблесцьдоблесьць, 7 з іх — пасмяротна.

Па выніках якія прайшлі ў сакавіку 1994 выбараў у [[Вярхоўную раду Ўкраіны]] УНА — УНСО атрымалася правесціправесьці ва ўкраінскі парламентпарлямент аднаго дэпутата па аднамандатнай выбарчай акрузе. У наступстве ў УНА — УНСО уступілі яшчэ два беспартыйных дэпутата.

Толькі 29 снежня 1994 УНА — УНСО была афіцыйна зарэгістраваная міністэрствам юстыцыі Ўкраіны. Улады адмовіліся, аднак, регистироватьрэгістраваць партыю пад яе поўным назовам і з тых часоў УНА — УНСО афіцыйна завецца проста «Украінская нацыянальная асамблея».

Да таго часу састарэлы Юры ШухевичШухевіч ужо пакінуў пост раздзелараздьзела партыі і новым старшынёй УНА — УНСО быў абраны супрацоўнік газеты «Голас нацыі» Алег ВитовичВітовіч (жнівень 1994).

Падчас Першай чачэнскай вайны УНСО паслала добраахвотніцкі атрад для дужання на боку войска генерала [[Дудаева]] [крыніца?]. Яшчэ адной гучнай акцыяй партыі было спальванне расійскагарасейскага сцягасьцяга на паседжанні Вярхоўнай рады Ўкраіны 5 красавіка 1995.[крыніца?] Падчас не санкцыянаванага ўладамі пахаванняпахаваньня патрыярха ЎладзіміраЎладзімера (УПЦ КП) на СофиевскойСафіеўскам пляцыпляцу ў цэнтры Кіева, якое перарасло ў масавы мітынг 18 ліпеня таго жа годагоду УНА — УНСО абараняла пахавальную процесиюпрацесію і дэманстрантаў ад украінскага спецпрызна.

Праводжаныя арганізацыяй акцыі прывялі да таго, што 6 верасня 1995 мінюст Украіны зняў УНА — УНСО з рэгістрацыі. Пасля гэтага УНА — УНСО перайшла на нелегальнае існаваннеіснаваньне. Нелегальны перыяд УНА — УНСО доўжыўся ледзь больш двух гадоў. 20 ліпеня 1996 мінуў Устаноўчы з'езд УНА — УНСО (да гэтага партыйныя з'езды зваліся сесіямі), на якім была прынятая новая праграма. Гэта павінна было паказаць украінскім уладам, што УНА — УНСО годная перарэгістрацыі. Аднак толькі 29 верасня 1997 гадыгоду ўкраінскі мінюст зарэгістраваў гэтую партыю зноў.

Якія прайшлі ўПарляменцкія сакавікувыбары 1998, парламенцкіяякія выбарыпрайшлі ў сакавіку абгарнуліся для УНА — УНСО поўным правалам. За партыю падалі свае галасы толькі 105.977 выбарнікаў. Гэта азначала 0,37 % падтрымкі (24-ое месца з 30). Бо і па аднамандатных акругах УНА — УНСО ні аднаго месцымесца ў Вярхоўнай радзе не атрымала, яе парламенцкаяпарляменцкая дзейнасцьдзейнасьць на гэтым скончылася.

У 1999 УНСО адправіла свой апошні добраахвотніцкі кантынгент, гэтым разам у Косава для падтрымкі сербаў супраць албанцаў. На чарговым партыйным з'ездзе які прайшоў у тым жа году чарговым партыйным з'ездзе, новым раздзеламстаршынёй партыі быў абраны Андрэй ШкильШкіль.

Пасля вяртання унсовцевунсоўцаў з Косава УНА — УНСО прынялаўзяла актыўны ўдзел у акцыях «Украіна без Кучмы» (зіма 2000—2001). У выніку масавых сутыкненняў перад будынкам адміністрацыі прэзідэнта Ўкраіны 9 сакавіка 2001 18 чальцоў УНА — УНСО былі арыштаваныя і адданыя суду. Усе яны атрымалі розныя (да пяці гадоў) тэрміны пазбаўлення волі. 18 лістапада 2001 раздзелам партыі быў абраны Мікалай Карпюк. Аднак ён быў разам з іншымі 17 унсовцамиунсоўцамі складзены ў турму, з якой выйшаў толькі ў кастрычніку 2004.

ПарламенцкіяПарляменцкія выбары 31 сакавіка 2002 вырабілі УНА — УНСО яшчэ адзін моцны ўдар — толькі 11.839 выбарнікаў прагаласавалі за партыю. Гэта азначала 0,04 % падтрымкі або 31-ое месца з 33. Пасля гэтага партыя часова сышла на задні планплян украінскага палітычнага жыцця.

2002 апынуўся годам рассколоврасколаў. 30 чэрвеня 2002 у партыі адбыўся рассколраскол — прыхільнікі Андрэя ШкиляШкіля правялі з'езд і абралі яго раздзеламстаршынёй УНА — УНСО. Скарыстаўшыся зняволеннем Мікалая Карпюка, група унсовцевунсоўцаў абрала сваім раздзеламстаршынёй партыйнага фунционерафунцыянера Эдуарда КовеленкоКоваленку. Былы дэпутат ад УНА — УНСО, Юры Тыма, гэтак жа арганізаваў сваю ўласную партыю, якую назваў «Украінскай нацыянальнай асамблеяй — Украінскай нацыянальнай салідарнай арганізацыяй».

Падчас [[Памяранцавай рэвалюцыі]] розныя фармаванні УНА — УНСО падтрымлівалі кандыдатуру Віктара Юшчанка на пост прэзідэнта Ўкраіны.

У 2005 УНА — УНСО пачаткі паступова адраджацца. 15 кастрычніка 2005 у Кіеве мінуў чарговы з'езд УНА — УНСО Эдуарда КоваленкоКоваленкі. На ім часова інтэрнаваны КоваленкоКоваленка быў зрушаны з паста раздзела партыі і новым старшынёй УНА — УНСО быў абраны яе заснавальнік, састарэлы Юры ШухевичШухевіч. У снежні таго жа годагоду адбылося ўз'яднанне прыхільнікаў Юрыя Шухевича і Мікалая Карпюка, якіх міністэрства юстыцыі працягвала лічыць правамоцнай УНА — УНСО (паводле заявы ад верасня 2005). Пасля абнаўлення кіраўніцтва партыя трохі актывізавалася і атрымала невялікую перамогу на парламенцкіх выбарах 26 сакавіка 2006 — за яе прагаласавалі 16.379 чалавек. Пасля гэтага УНА — УНСО удзельнічала ў такіх гучных прадпрыемствах, як імпрэза 64-годдзі УПА 14 кастрычніка 2006 і дня нараджэння Сцяпана Бандеры 1 студзеня 2007 у Кіеве.