Вікіпэдыя

Іяхім Лялевель: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Karybut (гутаркі | унёсак)
7645 правак
Няма апісаньня зьменаў
д стыль, катэгорыя, выпраўленьне спасылак
Радок 1:
[[Выява:Joachim Lelewel q.PNG|266px|thumb|[[Выява:Autograph-JoachimLelewel.png|120px]]]]
 
'''Яўхім Лялевель''' ({{мова-pl|Joachim Lelewel}}; [[22 сакавіка]] [[1786]], [[Варшава]] -— [[29 траўня]] [[1861]], [[Парыж]]) -— польскі гісторык, нумізмат, гэральдык, палітычны дзеяч, прафэсар [[Віленскі ўнівэрсытэт|Віленскага]] і [[Варшаўскі ўнівэрсытэт|Варшаўскага ўнівэрсытэтаў]]. Пасол на сэйм [[1830]].
 
== Паходжаньне ==
 
Продкі паходзілі з [[Аўстрыя|Аўстрыі]] -— мелі прозьвішча ''von Loelhöffel''. У [[18 стагодзьдзе|18 стагодзьдзі]] пераехалі ў [[Прусія|Прусію]], зьмяніўшы прозьвішча на ''Loelhöffel von Löwensprung''.
 
== Жыцьцё ==
 
У [[1808]] скончыў [[Віленскі ўнівэрсытэт]]. З [[1815]] па [[1818]] і з [[1821]] па [[1824]] працаваў на катэдры гісторыі. Аўтар шматлікіх навуковых прац па гісторыі [[ВКЛ]] і [[Польшча|Польшчы]]. Ня маючы апірышча, заснаваў шматлікія дапаможныя дысцыпліны ў польскай гістарычнай навуцы.
 
Ягоныя курсы, не абавязковыя для студэнтаў, наведвала напачатку 100 слухачоў, а пасьля 400. [[Ян Чачот]] адзначаў, што ніколі ў гісторыі ўнівэрсытэту ніводны прафэсар ня меў гэтулькі слухачоў. Пасьля выкрыцьця [[Таварыства філяматаў|філяматаў]] і [[Таварыства філярэтаў|філярэтаў]] пазбаўлены працы, як іх ідэйны натхніцель.
[[Выява:Monument-of-Lelewel-in-Raso.jpg|зьлева|166пкс|міні|Манумэнт Лялевелю ў Расо]]
Заснаваў у [[1815]] ''[[Tygodnik Wileński]]'' -— навукова-літаратурны часопіс, на старонках якога дэбютаваў [[Адам Міцкевіч]].
 
Вымушаны быў зьехаць у [[Варшаву]], дзе навязаў сувязь з патрыятычным рухам. Чалец Адміністрацыйнай Рады начале [[Адам Чартарыйскі|Адама Чартарыйскага]] пад час [[Паўстаньне 1830-1831 гадоў|паўстаньня 1830-31]]. Чалец [[Нацыянальны ўрад (паўстаньне 1830-1831)|Нацыянальнага Ўраду]].
 
[[Выява:Za wolność naszą i waszą 1831.PNG|міні|166пкс|Штандар паўстанцаў]]
Лічыцца магчымым аўтарам выразу «[[За вольнасьць нашу і вашу]]», якая зьявілася на штандарах паўстанцаў.
 
Пасьля паразы [[Паўстаньне 1830-1831 гадоў|паўстаньня]] [[1830]]-[[1831]] ўзначаліў польскую эміграцыю ў [[Парыж]]ы. За апублікваныя заклікі "«Да рускіх бартоў"» быў высланы ў [[1833]] з Парыжу. Зьехаў у [[Брусэль]]. Быў кіраўніком [[Маладая Польшча (арганізацыя)|Маладой Польшчы]] заснаванай ў швайцарскім [[БернБэрн]]е. Заснаваў і ўзначаліў у 1837 [[Аб'яднаньне Польскай Эміграцыі]].
 
Быў знаёмы з [[Карл Маркс|Карлам Марксам]] і [[Фрыдрых Энгэльс|Фрыдрыхам Энгэльсам]].
 
Выдаў ў [[1835]] ў [[Парыж]]ы на французкайфранцускай мове трохтомную працу “«''Нумізматыка сярэднявечча''”» («Numismatique du moyen ăge»).
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Радок 33:
[[Катэгорыя:Нарадзіліся 22 сакавіка]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1786 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Варшаве]]
[[Катэгорыя:Польскія нумізматы]]
[[Катэгорыя:Польскія гісторыкі]]
Радок 40 ⟶ 41:
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1861 годзе]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Парыжы]]
 
 
[[be:Іаахім Лялевель]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Іяхім_Лялевель»