Іяхім Лялевель: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Stary Jolup (гутаркі | унёсак)
Няма апісаньня зьменаў
Stary Jolup (гутаркі | унёсак)
Няма апісаньня зьменаў
Радок 1:
[[Выява:Joachim Lelewel q.PNG|266px|thumb|[[Выява:Autograph-JoachimLelewel.png|120px]]]]
 
'''Яўхім Лялевель''' ({{мова-pl|Joachim Lelewel}}; [[22 сакавіка]] [[1786]], [[Варшава]] - [[29 траўня]] [[1861]], [[Парыж]]) - польскі гісторык, нумізмат, гэральдык, палітычны дзеяч, прафэсар [[Віленскі Ўнівэрсытэт|Віленскага]] і [[Варшаўскі ўнівэрсытэт|Варшаўскага ўнівэрсытэтаў]]. Пасол на сэйм [[1830]].
 
ПаходзіўПродкі паходзілі з прускайаўстрыі - мелі прозьвішча von Loelhöffel. У 18 стагодзьзі пераехалі ў Прусыю зьмяніўшы прозьвішча на Loelhöffel von шляхтыLöwensprung. У [[1808]] скончыў Віленскі ўнівэрсытэт. З [[1815]] па [[1818]] і з [[1821]] па [[1824]] працаваў на ктэдры кафедру гісторыі. Пасьля выкрыцьця [[Таварыства філяматаў|філяматаў]] і [[Таварыства філярэтаў|філярэтаў]] пазбаўлены працы, як іх ідэйны натхніцель.
Аўтар шматлікіх навуковых прац па гісторыі [[ВКЛ]] і [[Польшча|Польшчы]]. Ня маючы апірышча, заснаваў шматлікія дапаможныя дысцыпліны ў польскай гістарычнай навуцы.
 
Ягоныя курсы, не абавязковыя для студэнтаў наведвала напачатку 100 слухачаў, а пасьля 400. [[Ян Чачот]] адзначаў, што ніколі ў гісторыі ўнівэрсытэту ніводны прафэсар ня меў гэтулькі слухачоў. Пасьля выкрыцьця [[Таварыства філяматаў|філяматаў]] і [[Таварыства філярэтаў|філярэтаў]] пазбаўлены працы, як іх ідэйны натхніцель.
[[Выява:Monument-of-Lelewel-in-Raso.jpg|зьлева|166px|thumb]]
Заснаваў у [[1815]] ''Tygodnik Wileński'' - навукова-літаратурны часопіс, на старонках якога дэбютаваў [[Адам Міцкевіч]].
 
Вымушаны быў зьехаць у [[Варшаву]], дзе навязаў сувязь з патрыятычным рухам. Чалец Адміністрацыйнай Рады начале [[Адам Чартарыйскі|Адама Чартарыйскага]] пад час [[Паўстаньне 1830-1831 гадоў|паўстаньня 1830-31]]. Чалец [[Нацыянальны ўрад (паўстаньне 1830-1831)|Нацыянальнага Ўраду]].
 
[[Выява:Za wolność naszą i waszą 1831.PNG|міні|166пкс|Штандар паўстанцаў]]
Лічыцца магчымым аўтарам выразу [[За вольнасьць нашу і вашу]], якая зьявілася на штандарах паўстанцаў.
 
Пасьля паразы [[Паўстаньне 1830-1831 гадоў|паўстаньня]] [[1830]]-[[1831]] ўзначаліў польскую эміграцыю ў [[Парыж]]ы. За апублікваныя заклікі "Да рускіх бартоў" быў высланы ў [[1833]] з Парыжу. Зьехаў у [[Брусэль]]. Быў кіраўніком [[Маладая Польшча (арганізацыя)|Маладой Польшчы]] заснаванай ў швайцарскім [[Берн]]е. Заснаваў і ўзначаліў у 1837 [[Аб'яднаньне Польскай Эміграцыі]].
Чалец Адміністрацыйнай Рады начале [[Адам Чартарыйскі|Адама Чартарыйскага]] пад час [[Паўстаньне 1830-1831 гадоў|паўстаньня 1830-31]]. Чалец [[Нацыянальны ўрад (паўстаньне 1830-1831)|Нацыянальнага Ўраду]].
 
Пасьля паразы [[Паўстаньне 1830-1831 гадоў|паўстаньня]] [[1830]]-[[1831]] ўзначаліў польскую эміграцыю ў [[Парыж]]ы і [[Брусэль|Брусэлі]]. Быў знаёмы з [[Карл Маркс|Карлам Марксам]] і [[Фрыдрых Энгэльс|Фрыдрыхам Энгэльсам]].
 
Выдаў ў [[1835]] ў [[Парыж]]ы на французкай мове трохтомную працу “''Нумізматыка сярэднявечча''” (Numismatique du moyen ăge).
Радок 15 ⟶ 27:
[[Катэгорыя:Польскія нумізматы]]
[[Катэгорыя:Польскія гісторыкі]]
[[Катэгорыя:Польскія палітыкі]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі паўстаньня 1830-1831 гадоў]]
[[Катэгорыя:Памерлі 29 траўня]]