Астравецкі раён: розьніца паміж вэрсіямі

'''Астраве́цкі раё́н''' — адміністрацыйная адзінка на паўночным усходзе [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча раёну складае 1,6 тыс. км². Насельніцтва — 26,8 тыс. чалавек ([[2006]]). Адміністрацыйны цэнтар — [[гарадзкі пасёлак|мястэчка]] [[Астравец]].

 

На поўдні мяжуе з [[Ашмянскі раён|Ашмянскім]], на паўднёвым усходзе са [[Смаргонскі раён|Смаргонскім]] раёнамі Гарадзенскай вобласьці, на паўночным усходзе зь [[Мядзельскі раён|Мядзельскім раёнам]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]], на поўначы з [[Пастаўскі раён|Пастаўскім раёнам]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]], на захадзе мяжуе зь [[Летува]]й.

 

Значная частка раёну занятая [[Нарачанска-Вялейская нізіна|Нарачанска-Вялейскай нізінай]], на паўднёвым захадзе — [[Ашмянскае ўзвышша]]. Пераважаюць вышыні 140 — 180 м, максымальная — 301 м (на захад ад в. [[Тракенікі]]).

 

У раёне знаходзяцца два радовішча пяскова-жвіровых сумясяў з агульным запасам у 1.8 млн. м³

 

 

Пад лясамі занята 51,6% тэрыторыі раёна, найвялікшую плошчу займаюць [[хваёвыя лясы]] — 70%, [[яловыя лясы|яловыя]] — 10%, [[бярозавыя лясы|бярозавыя]] — 14%, [[дубовыя лясы|дубовыя]] — 2% і [[асінавыя лясы|асінавыя]] 1%. Лугі займаюць плошчу 20,205 тыс.га.

Пад балотамі 5,679 тыс.га.

 

Рэкі Астравецкага раёна належаць да басэйну ракі [[Нёман]] [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]]. Усе рэкі ўпадаюць у галоўную водную артэрыю раёну — раку [[Вяльля]], працягласьць якой па тэрыторыі раёну складае 101 км., Вяльля зьяўляецца найбуйнейшым прытокам ракі Нёман. Асноўныя яе прытокі — [[Страча]], [[Сарачанка]], [[Ашмянка]] (з [[Лоша]]й).

 

Раён мае 5 вадасховішчаў, агульная плошча якіх складае 192 га., 18 натуральных азёраў плошчай 508 га. (на поўначы — [[Сарачанскія азёры|Сарачанская група азёраў]]: [[Каймін]], [[Клевел]], [[Тумскае]], [[Вераб'і]] і інш.), агульная плошча сажалак складае 112,4 га. Пад водныя аб'екты занятыя 2475 га тэрыторыі раёну.

 

На тэрыторі раёну пражывае 27,3 тыс. чалавек, у тым ліку ў мястэчку Астравец — 8,6 тыс., у сельскай мясцовасьці — 18,7. Шчыльнасьць насельніцтва на адзін квадратны кілямэтар складае 17,4 чалавекі.

 

 

Агульная плошча сельгасугодзьдзяў складае 64,8 тыс. га, зь іх асушаныя 13,8 тыс. га. Асноўныя галіны сельскай гаспадаркі: мяса-малочная жывёлагадоўля, сьвінагадоўля, вырошчваньне льну. Пасевы збожжавых, кармавых культураў, бульбы, з тэхнічных — ільну-даўгунцу і цукровых буракоў.

 

Па тэрыторыі раёну праходзяць чыгунка [[Менск]] — [[Вільня]], аўтадарога [[Глыбокае]] — [[Вільня]]. На тэрыторыі раёну знаходзяцца 3 пункты пропуску праз дзяржаўную мяжу Беларусі: [[Гудагай]] — [[Кена]], [[Катлоўка]] — [[Лаварышкі]], [[Лоша]] — [[Шумск]].

 

Раён утвораны [[15 студзеня]] [[1940]] году. Спачатку існаваў у складзе [[Вялейская вобласьць|Вялейскай вобласьці]], у [[1944]] годзе быў уключаны ў [[Маладэчанская вобласьць|Маладэчанскую вобласьць]]. З [[1960]] году Астравецкі раён у складзе Гарадзенскай вобласьці. [[25 студзеня]] [[1962]] году тэрыторыя раёну была падзеленая паміж [[Ашмянскі раён|Ашмянскім]] і [[Смаргонскі раён|Смаргонскім]] раёнамі, але [[6 студзеня]] [[1963]] году Астравецкі раён быў адноўлены як самастойная адміністрацыйная адзінка.

 

Захаваліся помнікі архітэктуры: касьцёл Узьвіжаньня Сьвятога Крыжа ў в. [[Быстрыца (Астравецкі раён)]], архітэктурны ансамбль у в. [[Варняны]], касьцёл сьвятога Георгія ў в. [[Варона]], касьцёл святога Георгія ў в. [[Вялікія Сьвіранки]], касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў в. [[Гервяты]], касьцёл Дабравешчаньня Найсьвяцейшай Панны Марыі ў в. [[Гудагай]], касьцёл Раства Найсьвяцейшай Панны Марыі ў в. [[Кемелішкі]], каьсцёл сьвятога Яхіма ў в. [[Клюшчаны]], касьцёл сьвятога Міхала арханёла ў в. [[Міхалішкі]], сядзіба ў в. [[Тракенікі]]; помнікі драўлянага дойлідства — Траецкая царква старавераў ва ўрочышчы [[Стрыпішкі]], капліца у в. [[Гіры]], касьцёл Маці Божай у в. [[Дайлідкі]], касьцёл сьвятога Андрэя Баболі ў в. Градаўшчына.

 

* [[Мар'ян Богуш-Шышка]] ([[1901]] — [[1995]]) — сусьветнавядомы мастак.

* [[Янка Быліна|Янка Быліна (Ян Семашкевіч)]] ([[1883]] — [[1956]]) — беларускі паэт, публіцыст.

* [[Язэп Гашкевіч]] ([[1814]] — [[1872]]) — першы консул Расеі ў Японіі, дасьледнік і дыплямат.

* [[Мэнке Кац]] ([[1906]] — [[1991]]) — габрэйскі паэт.

* [[Альбін Стаповіч]] ([[1894]] – [[1934]]) — беларускі грамадзка-палітычны і каталіцкі сьвецкі дзеяч.

 

Адміністрацыйна-тэрытарыяльна Астравецкі раён падзелены на 9 сельскіх радаў: [[Варнянскі сельсавет]] (37 вёсак, 6 хутароў), [[Гудагайскі сельсавет]] (36 вёсак, 1 пасёлак, 14 хутароў), [[Гярвяцкі сельсавет]] (40 вёсак, 6 хутароў), [[Кемялішкаўскі сельсавет]] (32 вёскі, 29 хутароў), [[Міхалішкаўскі сельсавет]] (31 вёска, 17 хутароў), [[Астравецкі сельсавет]] (28 вёсак), [[Падольскі сельсавет]] (13 вёсак, 17 хутароў), [[Спондаўскі сельсавет]] (39 вёсак, 17 хутароў), [[Тракеніцкі сельсавет]] (20 вёсак, 12 хутароў).

 

Усяго ў Астравецкім раёне 395 населеных пунктаў (без Астраўца).

 

 

* [http://radzima.org/pub/miesta.php?lang=by&rajon_id1=hras Здымкі на Radzima.org]

* [http://ostrovets.grodno-region.by/ Сайт райвыканкаму]