Юдэль Пэн: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат дадаў: de:Jehuda Pen
Няма апісаньня зьменаў
Радок 1:
[[ImageВыява:Yehuda Pen, 1905.jpg|leftзьлева|thumbміні|Юры Пэн, 1905]]
'''Юры (Іягуда, Юдаль) Моўшавіч (Майсеевіч) Пэн''' ([[24 траўня]] ([[5 чэрвеня]]) [[1854]]—[[1937]]) — мастак-жывапісец, пэдагог, выбітны дзеяч «габрэйскага рэнэсансу» ў беларускім мастацтве пачатку XX стагодзьдзя.
 
Іягуда Пэн нарадзіўся [[24 траўня]] ([[5 чэрвеня]]) [[1854]] году ў горадзе Новааляксандраўск (цяпер [[Зарасай]], [[Летува]]). Рана асірацеўшы, з [[1867]] году працаваў чаляднікам маляра ў Дзьвінску (цяпер [[Даўгаўпілс]], [[Латвія]]). У [[1879]] пераехаў у Пецярбург, у [[1880]] годзе паступіў у Акадэмію майстэрстваў. Вучыўся ў [[Павел Чысьцякоў|Паўла Чысьцякова]]. Па заканчэньні Акадэміі (1886) жыў у Дзьвінску, [[Рыга|Рызе]].
 
У [[1891]] годзе пасяліўся ў [[Віцебск]]у і праз год адчыніў там прыватную Школу маляваньня і жывапісу — першаяпершую ў Расеі габрэйскаягабрэйскую мастацкаямастацкую вучэльнявучэльню. Вучнямі Пэна былі Восіп Цадкін, Лазар Лісіцкі, Ільля Мазель, Яхім Мінін, Оскар Мяшчанінаў, [[Марк Шагал]], Саламон Юдовін, Давыд Якерсан. Пазьней гадаванцамі гэтай школы сталі жывапісцы Масьленікаў, Кроль, Ціхановіч, Хрусталёў, Ахрэмчык, скульптары Азгур, Бембель, Селіханаў і пісьменьнік [[Васіль Быкаў]]<ref name="svaboda">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 29 сакавiка 2007| url = http://www.svaboda.org/content/Transcript/756163.html| загаловак = Віцебск з Пэнам і без яго| фармат = | назва праекту = | выдавец = Радыё «Свабода»| дата = 13 сьнежня 2008 | мова = | камэнтар = }}</ref>.
 
У [[1927]] годзе Пэну было прысуджана званьне Заслужанага габрэйскага мастака.
 
Мастак быў забіты ў сваёй хаце ў Віцебску ў ноч з [[28 лютага]] на [[1 сакавіка]] [[1937]] году. Акалічнасьці забойства ня высьветленыя дагэтуль. Па вэрсіі тагачаснага расьследваньня, прычынай забойства быў напад з мэтай рабунку<ref name="nn">{{Спасылка | аўтар = Яна Ільіна| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 2 сакавiка 2007| url = http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=6939| загаловак = У Віцебску ўшанавалі Пэна| фармат = | назва праекту = | выдавец = «Народныя навіны Віцебску»| дата = 13 сьнежня 2008 | мова = | камэнтар = }}</ref>.
 
Пасьля сьмерці Пэна ў Віцебску была створаная яго галерэя жывапісу. Цяпер працы Пэна захоўваюцца ў Віцебскім мастацкім музэі і Нацыянальным мастацкім музэі Рэспублікі Беларусь.
Радок 18:
Image:Yury_Pen-Talmudist.jpg
</gallery>
 
[[1 сакавіка]] [[2007]] ў Віцебску ў гонар Юдаля Пэна была адкрытая мэмарыяльная шыльда на доме, дзе ён дыў і працаваў з 1897 па 1937 гады.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Радок 24 ⟶ 26:
* [http://philately.iatp.by/s-by0570inf_r.html Іягуда (Юрый) Майсеевіч ПЭН]
* [http://vash2008.mylivepage.ru/wiki/1310/421_%D0%A8%D0%B8%D1%88%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%92.%D0%90._%D0%92%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B8%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%3A_%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D1%81%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B8_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%86%D0%B8%D0%B8_%281918-1941%29_%D0%A4%D0%A0%D0%90%D0%93%D0%9C%D0%95%D0%9D%D0%A2%D0%AB Шишанов В. А. Витебский музей современного искусства: история создания и коллекции (1918-1941)]
{{зноскі}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Пэн, Юры}}
Радок 29 ⟶ 32:
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1854 годзе]]
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі і мастачкі]]
[[Катэгорыя:Беларускія жыды]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1937 годзе]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Віцебску]]
 
[[de:Jehuda Pen]]